درباره : حزب ایران نوین
تاریخ سند: 13 مهر 1346
درباره : حزب ایران نوین
متن سند:
از : 321 احتراما در مورخه 25 /6 /46 اطلاعیه ای از ساواک تهران واصل که مفاد آن حاکی از آن بود[که] مهندس حسن کشتکار دبیر مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران و عضو هیئت مؤسس حزب ایران نوین اظهار داشته : در حزب ایران نوین کمیته محرمانه ای وجود دارد که از طرف دیپلماسی امریکا و سازمان سیا تقویت و مورد حمایت قرار می گیرد و شورایعالی حزب که بالاترین مجمع و مرجع می باشد دستورات کمیته مذکور را کورکورانه مورد تایید و تصویب قرار داده و کارگردانی این جناح آمریکائی را سه نفر از مقامات حزبی که عبارتند از دکتر منوچهر کلالی1 قائم مقام حزب و نماینده مجلس شورای ملی ـ دکتر ناصر یگانه معاون نخست وزیر و رئیس شورای عالی و دکتر محمد علی رشتی نماینده مجلس شورای ملی و صاحب امتیاز روزنامه ندای ایران نوین ارگان حزب را به عهده دارند و کمیته مذکور دسته دیگری از قبیل مهندس معینی زند نماینده مجلس ـ مهندس ستوده وزیر پست و تلگراف ـ دکتر نهاوندی وزیر آبادانی و مسکن ـ دکتر متین نماینده مجلس ـ دکتر کشفیان وزیر مشاور ـ دکتر معتمد وزیری معاون وزارت اطلاعات ـ دکتر منتظری ـ نراقی پور ـ خسروی کردستانی در اختیار دارد که نظرات آنان را در سطح وسیعتری به مرحله اجرا درمی آورد.همچنین نصراله سبزواری رئیس دبیرخانه حزب ایران نوین و نماینده مجلس شورای ملی نیز اظهار داشته هدف کمیته سه نفری فوق آنست که پس از توفیق کامل در امر انتخابات وزراء دولت آینده را از بین کسانی انتخاب نمایند که صد در صد در اختیار بوده و خود را منتخب آنان دانسته و خواسته های نامبردگان را بدون چون و چرا اجراء نمایند.
سبزواری افزوده که برنامه کار آنان این است که موجباتی فراهم سازند رؤسای سازمان اطلاعات و امنیت کشور و ژاندارمری کل کشور را تعویض و به جای مقامات مذکور اشخاصی را تعیین که با آنان نظر موافق داشته باشند و اکنون هم که نظر دیپلماسی آمریکا بر آن است که حکومت ایران را صد در صد از نفوذ دربار خارج سازند.
اقدامات انجام شده : سوابق مهندس کشتکار بررسی فاقد پیشینه مضره سیاسی می باشد و ضمن بهره برداری از ساواک تهران خواسته شده که نسبت به شناسائی کامل نامبرده اقدام و در مورد مفاد و قسمتهای مختلف اطلاعیه از طریق منابع مختلف اقدام و نتیجه را اعلام دارد اینک پاسخ واصله (به طور ناقص پاسخ داده شده است) حاکیست : «کمیته سری که در حزب ایران نوین برنامه سیاسی حزب را طراحی می نماید از سه نفر نامبردگان (دکتر کلالی ـ دکتر یگانه ـ دکتر رشتی) تشکیل و رابطه این کمیته با مقامات امریکائی ابتدا به وسیله همسر دکتر کلالی (فرانسوی الاصل) که طبق اطلاعیه تایید نشده مدت دو سال منشی مستر کیو که ظاهرا خود را عنصر اداره سیاسی سفارت آمریکا معرفی ولی در واقع یکی از رؤسای سازمان سیا در ایران محسوب می گردیده بوده است) انجام شده ولی بعدا بنابر مصالح سیاسی از این سمت استعفاء و در طول خدمت همسر خود را با مقامات سیاسی امریکا آشنا ساخته است.
ضمنا نراقی پور که با دکتر کلالی در ارتباط بوده و یکی از اعضای کمیته طرفدار دیپلماسی آمریکا می باشد اضافه نموده که به دفعات از دکتر کلالی شنیده است که برای تغییر رؤسای انتظامی اظهار علاقه نموده و گفته است که به دست آقای هویدا نخست وزیر نظامی ها را از استانداریهای مملکت کنار زدیم و کم کم باید نظامی های بی طرف را در راس سازمانهای نظامی قرار دهیم که تابع دستورات حزبی باشند در کمیته امریکائی حزب اگر چه از شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو طرفداری می شود ولی با دربار و افرادی مانند آقایان علم ـ دکتر اقبال که وابستگی به دربار شاهنشاهی دارند نظر موافق اعلام نمی شود.
مراتب استحضارا به عرض می رسد و به منظور بررسی و پی گیری بیشتر مراتب از طریق قسمتهای مختلف تحت اقدام می باشد.
پی نوشت تیمسار ریاست ساواک «کسی که اقدامات انجام شده را تحت نظر می گیرد خیلی از جریان امور سیاسی کشور دور است امور سیاسی حزب چه ارتباطی به امور سیاسی کشور دارد هنوز نمی داند که وزراء و رؤسای انتظامی چگونه انتخاب می شوند و هیچ مقامی در انتصاب یا عزل آنها نمی تواند دخالت داشته باشد فقط تشخیص و اراده شاهنشاه آریامهر است کسی که این گزارشات را داده حسن نیتی با این جمعیت ندارد و روی افکار خود قضاوت می کند.
18 /7 (رونوشت برابر اصل است) اصل در 451 ـ ح جلد 17 در پرونده دکتر یگانه بایگانی شود.
سامعی 23 /7
توضیحات سند:
1ـ منوچهر کلالی فرزند حبیب اله به سال 1304 ش در مشهد متولد شد.برای تکمیل تحصیلات به تهران آمد و از دانشکده حقوق در رشته علوم سیاسی و اقتصاد فارغ التحصیل شد.
در 1325 ش وارد کارهای دولتی شد و در وزارت کار مشغول گردید.
برای ادامه تحصیلات راهی فرانسه شد و از دانشگاه پاریس موفق به دریافت دکترای علوم سیاسی گردید.
پس از بازگشت به ایران مدارج اداری را طی کرد تا اینکه به معاونت اداری وزارت کار و امور اجتماعی رسید.
وی که در توسعه تشکیلات اداری وزارت کار نقش ساز بود، مدتی دبیرکل کانون فارغ التحصیلان (1329) شد.
معاونت اداره اقتصاد وزارت کار (1326 ش).
ریاست اداره کار و بیمه های اجتماعی استان خراسان (36 ـ32) وزیر مشاور و سفیر ایران در سالهای 1350 و 1353 ش، عضو کانون مترقی و دبیرکل حزب ایران نوین (48 تا 53) از دیگر مشاغل او بود.
کلالی که عضو جمعیت فراماسونری بود از طرفداران دولت آمریکا بود که در اغلب مهمانی های سفارت آمریکا در ایران شرکت می یافت.
گویا مقامات آمریکایی از برکناری وی از حزب ایران نوین ابراز ناراحتی نمودند.
برابر گزارشی در 1346 ش وی از جمله کارگردانان کمیته محرمانه ای که از طرف مقامات سیاسی آمریکا (سیا) متمرکز در حزب ایران نوین بوده معرفی گردیده و نیز همسر وی که دارای ملیت فرانسوی است مدتها در اداره اطلاعات سفارت آمریکا مشغول به کار بوده و همزمان با آغاز فعالیتهای همسرش در حزب ایران نوین از شغل خود مستعفی گردید.
کلالی در 1340 ش از طرف وزیر کار به عنوان نماینده وزارت کار جهت شرکت در کمیته دائمی حفاظت به ساواک معرفی شد و در سال 1353 ش از طرف سازمان مرکزی بین المللی حمایت از زندانیان در انگلستان نامه هایی جهت کسب اطلاع از وضع چند زندانی سیاسی جهت یاد شده ارسال شده است.
در سال 1353 ش از نصیری جهت شرکت در مراسم کنگره سوم حزب ایران نوین دعوت به عمل آورد.
و همواره مورد تفقد نصیری بود.
پدر وی از ملاکین تربت جام بود که حداکثر استفاده و بهره برداری را از مقام و موقعیت وی در جهت منافع مادی خود نموده و در بیشتر نقل و انتقالات رؤسای ادارات نیز دخالت می کرده است.
کلالی نماینده دوره های 21 و 22 مجلس شورای ملی از مشهد بود.
اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی