تاریخ سند: 22 آبان 1357
گزارش خبر موضوع : قطعنامه کانون فرهنگیان اردبیل
متن سند:
حدود ساعت 1600 روز دوشنبه مورخه 22 /8 /57 اعضاء کانون فرهنگیان
شهرستان اردبیل نمایندگان مدارس این شهرستان به محل کانون دعوت و
قطعنامه ائی را که موارد آن بشرح زیر میباشد جبرا و با تهدید به امضای معلمین
رسانیده و سپس باداره آموزش و پرورش اردبیل ارسال و اعلام نموده اند تا
مادامیکه بموارد فوق رسیدگی نشود باعتصاب خود ادامه خواهند داد.
1ـ چون تاکنون از طرف مقامات مسئول هیچ گونه جواب مساعد و قانع کننده ای
بخواسته های قانونی ما داده نشده است لذا ما نمایندگان و معلمان تا نتیجه نهائی
اعتصاب را ادامه خواهیم داد.
2ـ با وجود اینکه ما خواستار اجرای صحیح قانون اساسی و لغو حکومت نظامی
بودیم اینک با روی کار آمدن دولت نظامی شاهد تجاوز بحریم قانون اساسی و
بی اعتنائی به خواسته ها و پایمالی حقوق اولیه ملت هستیم.
3ـ با برقراری دولت نظامی تمام آزادی ما از جمله آزادی قلم و بیان و عقیده بکلی
رخت بربسته و دوباره سانسور در وسایل ارتباط جمعی شروع شده و بهار آزادی
که خونبهای شهدای راه حق و حقیقت بود به خزان استبداد سیاه تبدیل شده.
4ـ ما معلمین آذربایجانشرقی مراتب انزجار شدید و تنفر مجدد خود را از
قانون شکنی ها و کشت و کشتارها و تعطیل رکن چهارم مشروطیت که باستقرار
دولت نظامی لگدمال شده اعلام میداریم.
5 ـ معلمان آذربایجانشرقی خواستار آزادی شخصیت های مذهبی و ملی و
دانش آموزان و دانشجویان و فرهنگیان و سایر طبقاتی را که بعلل غیرقانونی و
بهانه های گوناگون در حوادث اخیر دستگیر و زندانی شده اند مصرانه خواهانیم
بویژه آزادی آقایان دکتر سنجابی و داریوش فروهر.
6ـ مادامیکه حکومت وحشت و ترور در سراسر ایران حکم فرماست باز شدن
مجدد مدارس و دایر شدن امر آموزش در کلیه سطوح فرهنگی جز تشدید اختناق
سرگشتگی و نابسامانی نتیجه نخواهد داشت.
7ـ ما خواهان برکناری فوری دولت نظامی که هیچگونه صلاحیت قانونی برای
اداره امور کشور که منطبق با قانون اساسی باشد ندارد هستیم و اعلام میداریم تا
این دولت نظامی که دستش بخون اکثریت هم میهنان ما آغشته بر سر کار است
عدالت اجتماعی و دموکراسی واقعی برقرار نخواهد شد.
8ـ ما معلمان آذربایجانشرقی پشتیبانی خود را از اعتصاب برحق کارگران شرکت
ملی نفت و کلیه کارگران، اصناف و کارمندان اعلام میداریم.
9ـ ما معلمان و آموزگاران آذربایجانشرقی اخراج کلیه مستشاران خارجی را
خواهانیم و لغو قراردادهای سری مورد درخواست ما است.
10ـ ما معلمان و آموزگاران آذربایجانشرقی مصرا خواستار انحلال ساواک
(سازمان اطلاعات و امنیت کشور) میباشیم.
ضمنا محرکین اصلی که جزو گردانندگان کانون فرهنگیان شهرستان اردبیل نیز
میباشند و مبادرت به تنظیم چنین قطعنامه هایی مینمایند عبارتند از : 1ـ اسماعیل
خوشنویس 2ـ ابراهیم غفاری 3ـ مهدی قائمیان و اکبر والدینی.
نظریه شنبه: خبر صحت دارد.
نظریه یکشنبه: مفاد خبر فوق مورد تائید بوده و اعضاء کانون فرهنگیان پیوسته با
تحریکات و تنظیم قطعنامه هایی مبادرت به تحریک و اغتشاش مینمایند و بهمین
علت بسته ماندن مدارس شهرستان اردبیل را باعث میگردند.
در صورتیکه به جز شهرستان اردبیل در سایر مناطق استحفاظی این سازمان
مدارس باز و محصلین مشغول تحصیل میباشند و محرک اصلی و ایجادکننده این
ناآرامی در سطح مدارس شهرستان اردبیل اسماعیل خوشنویس میباشد که
گزارشات بسیاری از وی تاکنون تقدیم گردیده است و بنظر میرسد اگر در مورد
انتقال نامبرده از منطقه آذربایجانشرقی و یا هرگونه اقدام دیگر که با توجه به وضع
کنونی بمصلحت باشد درباره وی بمورد اجرا گذاشته شود کاملاً بمصلحت بوده و با
این عمل تاحدود زیادی از تحریکاتیکه بین فرهنگیان اردبیل بعمل میآید کاسته
خواهد شد و احتمال بقیه محرکین نیز از ترس دچار شدن به سرنوشت اسماعیل
خوشنویس به تحریکات خود خاتمه خواهند داد.
قاصد
نظریه دوشنبه: ضمن تائید نظریه یکشنبه چنانچه برای محرکین مزبور بخصوص
اسماعیل خوشنویس زودتر تصمیمی اتخاذ نشود به احتمال قوی ادامه این
تحریکات به گروهها و طبقات دیگر نیز سرایت خواهد کرد و بمجرد باز شدن
مدارس تظاهرات و بی نظمی ها در سطح مدارس و سایر قسمتها بخصوص بازار و
ادارات از سر گرفته خواهد شد ضمنا مفاد مندرج در قطعنامه فوق عینا از طریق
فرهنگیان تبریز به اعضاء کانون فرهنگیان اردبیل دیکته شده و اسماعیل
خوشنویس و اطرافیانش با تهدید و طرق دیگر این قطعنامه را بامضاء نمایندگان
مدارس اردبیل رسانیده اند، گزارشات مربوط به اسماعیل خوشنویس دبیر زبان
انگلیسی بازرگانی اردبیل قبلاً به او 3 ه 1 ارسال شده است و این شخص علاوه بر
تحریکات در کانون فرهنگیان در سایر تظاهرات و اخلالگری های اخیر [نقش]
فعال و مؤثری داشته است و از نزدیکان و طرفداران جدی محمد مسائلی میباشد.
پاشائی
نظریه 3 ه الف: ضمنا جریان تحریکات یادشدگان فوق جهت اقدام مقتضی به
آقای فرماندار رئیس شورای تامین استان و شهربانی اردبیل منعکس گردید.
نظریه یکشنبه 3 ه 2 ـ نظریات بالا مورد تائید بوده و نظیر همین قطعنامه را روز 21 /8 /57
فرهنگیان تبریز صادر کردند که مراتب بموقع بمرکز منعکس گردیده است.
ارمغان
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 16 صفحه 91