تاریخ سند: 6 فروردین 1342
طبق اطلاع واصله آیت‌اللّه کمال وند
متن سند:
گیرنده : ساواک لرستان (خرم آباد) تاریخ :6 /1 /42
فرستنده : اداره کل سوم شماره : 1115 /333
طبق اطلاع واصله آیت‌اللّه کمال وند1 در گذشته از طرفداران دکتر مصدق بوده و فعلاً از طرفداران آیت‌اللّه بهبهانى است و اخیرا پس از ملاقات با نامبرده بوى دستور داده شده که مردم را علیه حکومت تحریک نماید. لذا خواهشمند است دستور فرمائید از اعمال و رفتار وى مراقبت بعمل آورده و نتیجه را گزارش نمایند.
از طرف مدیر کل اداره سوم. ب. امجدى
21 /12 /41 دکتر فیروزى
آیۀ اله کمالوند هنوز بخرم‌آباد نیامده است در موقع اقامت در خرم آباد همواره اعمال و رفتار وى-تحت مراقبت بوده است البته پس از ورود تحت نظر قرار میگیرد.
10 /1 /42
ثبت شد. 415
توضیحات سند:
1ـ آیت‌اللّه حاج آقا روح اللّه خرم‌آبادى (کمالوند) در سال 1319 ه ق در خرم‌آباد متولد شد وى تا 17 سالگى در خرم آباد در درس مرحوم آیت‌اللّه حاج سید ابوتراب جزایرى شرکت جست مقدمات و سطح را فرا گرفت، سپس به بروجرد رفته و دو سال از درس آیت‌اللّه العظمى بروجردى استفاده نمود. در سال 1338 ه ق به اراک که حوزه درسى مرحوم حائرى بود سفر کرد و پس از انتقال ایشان به قم، وى نیز به قم مهاجرت کرد. تا سال 1346 ه ق در آنجا زیست و بعد به خرم‌آباد بازگشت. پس از اقامت آیت‌اللّه بروجردى به قم، مجددا به این شهر برگشت و به مدت 5 سال اقامت گزید. در بیشتر موارد روح‌اللّه کمالوند با حضرت امام هم مباحثه بود. در سالهایى که آیت‌اللّه کمالوند در قم به تدریس اشتغال داشت با اصرار مردم و نظر آیت‌اللّه بروجردى، به زادگاهش بازگشت و حوزه علمیه کمالیه را پایه گذارى کرد. در سال 1341 در جریان مخالفت حضرت امام با تصویب طرح انجمنهاى ایالتى و ولایتى، آیت‌اللّه کمالوند جزو علمایى بود که از امام حمایت کرد. وى همچنین در جریان همه پرسى «انقلاب سفید» و گفتگوهاى غیر مستقیم مقامات روحانى با شاه، براى بدست آوردن نظر مقامات-روحانى قم در مورد این همه پرسى به قم سفر کرد و پس از گفتگو با علماى قم بر آن شد که به دربار رفته با شاه گفتگو نماید و نظر او را از دست زدن به این کار به درستى دریابد. به دنبال ملاقات کمالوند با شاه و اظهارات صریح و قاطع ایشان در مورد همه پرسى و لوایح شاهانه، علماى قم براى اخذ تصمیم نهایى و تعیین وظایف ملت بار دیگر اجتماع کردند که گروهى مخالفت کرده و گروهى نیز در مقابل این حرکت سکوت اختیار کردند. آیت‌اللّه کمالوند جزو مخالفین این طرح بود. ایشان در جریان این مخالفتها به دور از زادگاهش، در تهران به حال تبعید زندگى مى‌کرد. آیت‌اللّه کمالوند در 16 اردیبهشت سال 1343 ه ش به علت سکته قبلى به رحمت ایزدى رفت و جنازه ایشان از تهران به قم انتقال یافته و در قم با حضور حضرت امام و مراجع دیگر و با شرکت هزاران نفر از مردم قم در صحن مطهر حضرت معصومه علیها سلام به خاک سپرده شد.
منبع:
کتاب
قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک - جلد 2 صفحه 51
