وقایع اخلالگرانه در تهران
تاریخ سند: 24 مرداد 1357
وقایع اخلالگرانه در تهران
متن سند:
2ـ ساعت 1330 روز 24 /5 /37 جلسه سخنرانی مذهبی با شرکت حدود 500 نفر در مسجد جامع تهران واقع در بازار تهران تشکیل گردیده است.در این مجلس شخصی به نام صانعی، پیرامون خلاقیت بشر سخنرانی و در خاتمه منبر به خمینی دعا نموده است.
حاضرین در مجلس با شنیدن نام خمینی، سه بار جهت وی صلوات فرستاده‌اند.
در پایان مجلس، در حالی که جمعیت مسجد را ترک می‌کرده‌اند، تعداد زیادی اعلامیه به امضاء «محمدالصدوقی1» به داخل مسجد ریخته شده که متن اعلامیه مورد بحث در زمینه ابراز تنفر از رژیم و قتل و کشتار در شهرهای رفسنجان و یزد بوده است.
ضمناً یک برگ اعلامیه به امضای اتحادیه فرش‌فروشان پایتخت در تابلو اعلانات مسجد مذکور نصب بوده و در آن اعلامیه ضمن ابراز هم‌دردی با اهالی اصفهان و تبریز عنوان شده که فرش فروشان تهران به پیروی از سایر صنوف تهران، روز 11 ماه مبارک رمضان (25 /5 /37) از باز کردن مغازه‌های خود خودداری نمایند.
توضیحات سند:
1.آیت‌الله شهید شیخ محمد صدوقی: در سال 1327 ﻫ .
ق (1288 ش) در یزد چشم به جهان گشود.
نسبت ایشان به فقیه جلیل‌القدر شیعه شیخ صدوق می‌رسد.
وی در کودکی پدر و مادر خود را از دست داد و تحت سرپرستی میرزامحمد کرمانشاهی پسر عموی خویش به تحصیل علوم پرداخت و در سال 1349 ﻫ .
ق (1309 ش) به قم عزیمت و در درس حاج شیخ عبدالکریم حائری شرکت نمود.
ایشان از بدو ورود به قم به دوستی و هم صحبتی با امام خمینی دل بست و با بالا گرفتن موج توفنده جریان فداییان اسلام خانه خود را پناهگاه امن آنان قرار داد و به همکاری با ایشان پرداخت.
او در ممانعت از خوانده شدن نماز بر جنازه رضاشاه فعالیت چشمگیری داشت.
در سال 1330 به یزد بازگشت.
در پی واقعه 15 خرداد 1342 در اعتراض به دستگیری حضرت امام به تهران مهاجرت نمود.
در سال 1343 با تبعید امام به ترکیه در خانه به سوگ نشست و از اقامه جماعت خودداری کرد و دیگران را هم از گفتن اذان و برپایی جماعت منع کرد.
آیت‌الله صدوقی ضمن سروسامان دادن به حوزه علمیه یزد در هر فرصتی مخالفت خود را با رژیم شاه آشکار می‌کرد.
در سال 1345 ممنوع‌الخروج شد و به سال 1356 سپاه اسلام را در یزد تشکیل داد.
با وقوع شهادت آیت‌الله حاج آقا سید مصطفی خمینی به سازمان‌دهی مبارزات در بخش وسیعی از کشور اقدام نمود و نقش محوری خود را در طول مبارزات سالهای 1356 و 1357 که به پیروزی انقلاب اسلامی انجامید، به خوبی ایفا کرد.
پس از پیروزی انقلاب برای تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی از طرف مردم یزد راهی مجلس خبرگان شد و برای تدوین اصل ولایت فقیه تلاش بسیار نمود.
امامت جمعه و نمایندگی امام، مسئولیت دیگری بود که او به عهده گرفت.
حضرت آیت‌الله صدوقی که به فرموده حضرت امام عزیزی بود که در تمام صحنه‌های انقلاب حضور داشت و برای خدمت به خلق و انقلاب سر از پا نمی‌شناخت سرانجام در روز یازدهم تیر ماه 1361 با دهان روزه در محراب نماز جمعه توسط منافقین شقی به شهادت رسید.
امام خمینی (ره) به مناسبت شهادت این عالم جلیل‌القدر پیامی به شرح زیر صادر فرمودند: «انالله و انا الیه راجعون ـ طبع یک انقلاب فداکاری است.
لازمه یک انقلاب شهادت و مهیا بودن برای شهادت است.
صدوقی عزیز رضوان‌الله علیه شهید بزرگی که در تمام صحنه‌های انقلاب حضور داشت و یار و مددکار گرفتاران و مستمندان بود و وقت عزیزش صرف در راه پیروزی اسلام و رفع مشکلات انقلاب می‌شد و برای خدمت به خلق و انقلاب سراز پا نمی‌شناخت.
اینجانب دوستی عزیز که بیش از 30 سال با او آشنا و روحیات عظیمش را از نزدیک درک کردم از دست دادم و اسلام خدمت‌گزاری متعهد و ایران فقیهی فداکار و استان یزد سرپرستی دانشمند را از دست داد و در ازاء آن به هدف نهایی که آمال این شهیدان است نزدیک شد.
من به پیشگاه مقدس بقیۀالله الاعظم روحی‌فداه و ملت عزیز و اسلام عزیزتر تبریک و تسلیت عرض می‌کنم.
روح‌الله الموسوی‌الخمینی دهم رمضان المبارک 1042» رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره ایشان می‌فرمایند: «درباره مرحوم آیت‌الله شهید صدوقی گفتنی بسیار است و فضایل اخلاقی و معنوی و روحی و فکری ایشان شایسته آن هست که درباره‌اش ساعت‌های متوالی بحث شود و من یک نفر هم برای بیان همه ابعاد شخصیت ایشان کافی نیستم بلکه باید از مجموعه دوستان و آشنایان قدیمی ایشان سخنانی درباره ایشان شنید تا بتوان چهره‌ای از آن بزرگوار ترسیم کرد.
و اما آنچه که من در مورد ایشان در طول چند سال آشنایی خودم می‌دانم این است که این بزرگوار از کسانی بود که در انقلاب بزرگ اسلامی ما نقش قابل توجه‌ای داشت و دخالت و علاقه‌مندی ایشان به فعالیت‌های انقلاب بیشتر از زمانی اوج گرفت که قضایای بعد از شهادت مرحوم آیت‌الله سیدمصطفی خمینی در ایران آغاز شده بود.
همان‌طور که می‌دانید در چهلم شهدای تبریز در یزد در مسجد ایشان یک مجلس بزرگی به رهبری و هدایت ایشان تشکیل شد.
خود آن جلسه و پیامدهای آن جلسه هم به یکی دیگر از مقاطع حساس و برانگیزاننده انقلاب بزرگ اسلامی بود.
در طول یکی دو سال قبل از پیروزی انقلاب مرحوم آیت‌الله صدوقی محوری بود برای بیشتر فعالیت‌ها نه فقط یزد بلکه سراسر کشور و این به خاطر این بود که آیت الله صدوقی شخصیت عینی، روحانی محترم و معتبری بود.
از خاطراتی که از ایشان دارم این که در 13 محرم بود که چون شایع شده بود در مسجد حظیره اسلحه هست از طرف رژیم منفور سابق آمدند و درب مسجد را بستند حضرت آیت‌الله شهید صدوقی اول تأمل کردند و بعد گفتند این‌طور هم که نمی‌شود که درب مسجد بسته باشد و هیچ‌کس به مسجد نرود و خودشان بلند شدند با عده‌ای دیگر از دوستان و مردم رفتند به طرف مسجد و تا که رسیدند به مسجد به مأمورین ساواک و شهربانی و خلاصه عمال رژیم جنایتکار فرمودند درب مسجد را چرا می‌بندید و سینه را باز کردند و رفتند جلو و گفتند، اگر کاری دارید من آماده‌ام بزنید به مردم چکار دارید و این یزیدیان چون آن ابهت و عظمت را در چهره آن شهید بزرگوار دیدند اصلاً دیگر نتوانستند عرض اندامی بکنند و فقط یکی دو تیر هوایی شلیک کردند.
» کارهای عام‌المنفعه آن شهید بزرگوار: تأسیس حوزه‌های علمیه شهرهای بم، تاکستان و شهرکرد.
احداث کتابخانه در مسجد حظیره.
تأسیس دفتر تبلیغات اسلامی در یزد و صندوق قرض‌الحسنه حضرت ولی عصر (عج).
احداث صندوق خیریه امام رضا (ع) در جهت دادن مقرری و رسیدگی به امور رفاهی افراد بی‌سرپرست و یتیم.
احداث خانه‌های رایگان برای اسکان جنگ‌زدگان در محله تخت استاد و خواجه خضر.
احداث بیمارستان سیدالشهداء (ع) با کلیه تجهیزات پیشرفته.
تأسیس درمانگاه‌های زارچ و حیدرآباد و مشتاق.
تأسیس بیمارستان سوانح و سوختگی آیت‌الله صدوقی و مرکز تحقیقات اعصاب و روان.
کمک و خدمات شهید و حضور مستمر آن بزرگوار در بروز زلزله شهرهای طبس، کرمان و مشهد.
احداث مسجد حظیره که این مکان پایگاه مهم انقلاب اسلامی در جریان مبارزات ملت مسلمان یزد به شمار می‌رفت و هم‌اکنون پایگاه امت مسلمان می‌باشد.
مسجد ملااسماعیل که محل برقراری نمازهای جمعه و مکان شهادت آن بزرگوار بوده است به همت ایشان احداث شده است.
احداث مساجد طهماسب، صاحب‌الزمان (عج)، ولی‌عصر، اتابکی، قندهاری، ابوالفضل، سرجمع، و دهها بنای دیگر (رک: یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیت‌الله حاج شیخ محمد صدوقی، مرکز بررسی اسناد تاریخی)