تاریخ سند: 11 دی 1357
متن سند:
گزارش وقایع حوزه فرمانداری نظامی تهران و حومه مدت : از ساعت 1700 روز 11 /10 /1357 الی ساعت 0800 روز 12 /10 /1357 1ـ گزارشات رسیده و اقدامات انجام شده الف ـ سازمان اطلاعات و امنیت تهران (1) شایع است در روز 11 /10 /1357 در ساعات منع عبور و مرور اخلالگران به خیابان آمده شورش نمایند.(مراتب به فرمانداری نظامی مناطق 9گانه ابلاغ شد) (2) طبق اطلاع در خیابان آیزنهاور و خیابان زنجان چند گروه هستند که همه چادر مشکی سرکرده و مجهز به چماق میباشند یک گروه از اینها در خیابان دریانو مورد تعقیب کامیون فرماندار نظامی قرار گرفته لیکن در تقاطع خیابان یکم دریانو بوسیله یک پیکان و یک کمپرسی سد معبر و از عبور کامیون مزبور جلوگیری کرده اند.
ضمنا چند کمپرسی که حامل تعدادی سرنشین میباشند با چوب و چماق در کمین هستند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه 3 و 6 ابلاغ شد) (3) صبح روز 12 /10 /1357 دکتر سنجابی در بیمارستان لقمان الدوله اقدام به سخنرانی خواهد کرد.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه 4 ابلاغ شد) (4) در آدرس خیابان رودکی بین وثوق و بوستان سعدی روی پارچه های سفید شعارهائی از قبیل سربازان فرار کنید و بما بپیوندید و شعارهای توهین آمیز آویزان است.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه 6 ابلاغ شد) ب ـ ضداطلاعات فرمانداری نظامی تهران و حومه: (1) از ساعت 1700 روز 11 /10 /1357 یک مغازه نفت فروش واقع در جاده کرج سرآسیاب مهرآباد روبروی پایگاه یکم نفت مجانی بمردم میدهد که این عمل باعث شده ازدحام زیاد بوجود بیآید ضمنا نفت فروش مربوطه اظهار میدارد نفت از طرف خمینی به مردم داده میشود.
(2) در ساعت 1230 روز 11 /10 /1357 همسر سرهنگ بزاززادگان جمعی سب 2 تلفنی اطلاع میدهد که یک دستگاه مینی بوس بشماره 75316 ـ تهران ـ الف جنب منزل ایشان پارک مینماید و دو نفر جوان که یکی از آنها کت زیپ دار بتن داشته پیاده میشود و پس از بررسی و شناسایی منزل سوار شده و محل را ترک میکند.
مراتب به پلیس تهران اعلام گردید.
(3) در ساعت 1700 روز 11 /10 /1357 منزل سرهنگ هوشنگ دبیری آجودان تیمسار فردوست توسط عده ای اخلالگر شناسائی شده و قصد آتش زدن منزل را دارند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه 1 ابلاغ شد) (4) در بعضی از مساجد میدان وثوق تهران نو شایع شده است که شب جاری (11 /10 /1357) کودتای نظامی خواهد شد از فرستادن کودکان کم سن و سال به داخل اجتماعات خودداری نمائید.
(5) در ساعت 2200 روز 11 /10 /1357 در حوالی خیابان تهران نو و میدان وثوق تعدادی به خیابانها آمده و با صدای بلند تکبیر میگویند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه 1 ابلاغ شد) (6) طبق شایعات موجود قرار است که بطریهای بنزین بداخل کامیونهای سربازان مأمورین نظامی پرتاب و ضمن آتش زدن اسلحه آنان را گرفته و مسلح شوند.
(مراتب به فرمانداری نظامی مناطق 9 گانه ابلاغ شد) (7) در ساعت 1900 روز 11 /10 /1357 در خیابان شاهرضا نرسیده به چهارراه نظام آباد اعلامیه بدیوار نصب و در آن چنین نوشته شده بود «امشب یک کودتای نظامی انجام میشود و قرار است تمام علما را بکشند.
» پ ـ اطلاع واصله از سایر منابع: (1) در ساعت 1900 روز 11 /10 /1357 اعلام شد در میدان خراسان ـ خیابان شاهین ـ غیاثی ـ مسجد نیک عهد ـ کوچه اسلامی طبقه هم کف ـ پلاک 109 /1 در حال توزیع اسلحه میباشند.
(مراتب به کمیته ابلاغ که با هم آهنگی فرمانداری نظامی منطقه 5 اقدام نماید) (2) در ساعت 1845 روز 11 /10 /1357 در خیابان آرامگاه نزدیک پمپ بنزین یک تانکر ارتشی با سه پیکان شخصی تصادف پیکانها خسارت زیادی دیده ولی بسرنشینان آنها آسیبی وارد نیامده فرمانداری نظامی منطقه مراقبت میکند تا کارشناس پلیس برسد.
(3) در ساعت 1840 روز 11 /10 /1357 در جلو بوتیک خیابان کوروش کبیر تعدادی تیرآهن بوسط خیابان انداخته و لاستیک آتش کرده اند.
(فرمانداری نظامی منطقه در جریان امر بود) (4) تیمسار ارفع را در اقدسیه باغ لارک تلفنی تهدید به مرگ و آتش زدن منزلش نموده اند.
1 (مراتب به فرمانداری نظامی شمیرانات ابلاغ شد) (5) سرهنگ غفاری از بازرسی نیرو اطلاع داد که عده ای از اهالی به منزل او سنگ پرتاب و شعار و دشنام می دهند.
(6) در ساعت 1945 روز 11 /10 /1357 در امام زاده هاشم تعدادی مبادرت به تظاهرات نموده اند که نیرو به منطقه اعزام و متفرق شدند.
(7) در ساعت 2000 تعدادی حدود 100 نفر در میدان تجریش اجتماع کرده بودند که نسبت به متفرق نمودن آنان اقدام شد.
(8) در ساعت 2300 روز 11 /10 /1357 در خیابان پهلوی ـ میدان ونک کوچه چهارم دست راست شماره 51 بوسیله مواد آتش زا آتش سوزی ایجاد گردید، تقاضای کمک مینماید.
(مراتب بفرمانداری نظامی منطقه 2 ابلاغ شد) (9) در شب مورخه 11 /10 /1357 در مسجد امام حسین واقع در میدان فوزیه یک عده آدرس منزل تیمسار ارتشبد اویسی را سئوال میکرده اند.
(10) در ساعت 2255 روز 11 /10 /1357 بمبی دستی بوسیله اشخاص ناشناس بطرف بیمارستان 503 جنب تسلیحات واقع در خیابان فرح آباد ژاله پرتاب شده (خسارتی بوجود نیامده است.) (11) برابر شایعات موجود، تعداد 1000 نفر از طرفداران طیب گرد هم جمع شده و قصد دارند در روزهای آینده آتش سوزی های بسیاری بوجود بیاورند و گفته میشود آتش سوزی خیابان سلسبیل امروز توسط این افراد انجام گردیده است.
(مراتب به سازمان اطلاعات و امنیت تهران ابلاغ شد) (12) ساعت 2345 روز 11 /10 /1357 یکدستگاه خودرو شخصی در رستم آباد به مامورین فرمانداری نظامی نزدیک شده 2 تیر به مأمورین شلیک میکند و مأمورین فرمانداری نظامی نیز تیراندازی که خودرو مزبور متواری میگردد.
(13) ساعت 1900 روز 11 /10 /1357 حدود 200 نفر در فرمانیه اجتماع و تظاهراتی انجام دادند که بوسیله مأمورین فرمانداری نظامی متفرق گردیدند.
(14) هفت دستگاه خودروی نظامی از قزوین به تهران وارد که توسط مامورین فرمانداری نظامی منطقه 7 متوقف رانندگان خودروهای مزبور اعلام داشتند عازم مأموریت در شهرستان قم میباشند به سبب آنکه خودروهای مزبور فاقد برگ مأموریت بودند چگونگی از لشگر 16 قزوین استعلام فرمانده لشگر اظهار داشت خودروهای مزبور جمعی لشگر 16 بوده جهت تعویض عازم قم میباشند.
(15) ستوان دوم شهربانی علی سلیمانی منش ساعت 0030 روز 12 /10 /1357 تلفنی اظهار داشت که با خودروی پیکان شماره 46664 ـ کرمانشاه در خیابان تخت طاووس تقاطع امیراتابک 3 نفر غیرنظامی مسلح به رولور باو ایست داده او را متوقف با اسلحه او را تهدید و سر دوشی لباس وی را کنده و سویچ اتومبیل او را برداشته متواری میشوند.
2(مراتب بفرمانداری نظامی منطقه 2 ابلاغ شد) (16) در ساعت 0300 روز 12 /10 /1357 سرهنگ اسکندانیان باتفاق آقای صادق وزیری به نیروگاه توانیر مراجعه و با مراکز فرح آباد و شهریار تلفنی تماس حاصل عواقب و عوارض ناگوار قطع برق را برای مردم تهران به مسئولین برق یادآوری نمود، مسئولین امر اظهار داشتند آیت اله شریعتمداری با تلفن 3305 ـ 0251 از قم دستور داده که تا 5 صبح برق را قطع کنیم.
معاون و رئیس ستاد فرمانداری نظامی تهران و حومه.
سپهبد رحیمی لاریجانی از طرف سرهنگ ستاد خلیل پور
توضیحات سند:
* امروز (11 /10 /57) ساعت هفت بعدازظهر ساواک شهرری تخلیه شد و کارمندان آن به تهران آمدند.(گزارش زمستان 57، ص 131) در اسناد موجود علت این امر بیان نشده اما امکان دارد که به جهت بیم از حمله مردم به این ساختمان و تصرف آن این اقدام صورت گرفته باشد.
1ـ برای آگاهی از زندگی سیاسی ـ نظامی حسن ارفع، ر.ک : فصل نامه مطالعات تاریخی، ش 3، س 1، تابستان 1383.
* بنا بر گزارشهای ارتش، امروز (11 /10 /57) یک نفر در تهران به شهادت رسید.
(گزارش زمستان 57، ص 133) 2-به گزارش فرمانداری نظامی منطقه 3 «ساعت 2140 در انتهای خیابان دامپزشکی یک پیکان سفید رنگ متعلق به استوار اکبر نبی پور به آتش کشیده شد و خود وی نیز مجروح گشت.
» (گزارش نوبه ای شماره 864 سیار ـ 12 /10 /1357)