موضوع: عکس العمل اعلامیه اخیر خمینی
متن سند:
از: ۲۱/ ه
به: ۳۱۲
موضوع: عکس العمل اعلامیه اخیر خمینی
از زمانی که اعلامیه اخیر خمینی۱ به ایران آمده و در دسترس مردم قرار گرفته انقلاب و تظاهرات در قم اوج گرفته زیرا خمینی در اعلامیه اخیرش تاکید کرده که آرام نباشید و تظاهرات کنید. لذا طرفداران و مقلدین خمینی این جمله را تعبیر به فتوا کرده و میگویند تقریباً خمینی در این زمینه حکم داده و ما که مقلد ایشان هستیم موظف به انجام تظاهرات میباشیم. این اعلامیه، مراجع قم را دچار دردسر تازهای کرده چون ایشان با تظاهرات مخالفند و هرگاه مجلس فاتحه میگرفتند به منبری سفارش میکردند که در خاتمه منبر از مردم بخواهد آرامش را حفظ کنند و از انجام تظاهرات خودداری نمایند و مردم هم کمی رعایت میکردند و کمتر تظاهرات براه میانداختند. ولی اکنون با رسیدن این اعلامیه، منبری جرأت نمیکند مردم را دعوت به آرامش کند. زیرا مورد اعتراض واقع میشود که دستور خمینی را نقض کرده است همچنان که شب چهلم حاج میرزا ابوالفضل زاهدی در مسجد امام، شیخ حسین حیدری کاشانی واعظ در خاتمه سخنرانی از مردم خواست که تظاهرات نکنند عدهای به او اعتراض کردند و تظاهرات هم کردند. به طوری که شایع است آیتالله شریعتمداری وقتی اعلامیه خمینی را دیده تصمیم خود را در مورد دادن اعلامیه و تشکیل مجلس فاتحه عوض کرده و گفته است: من حاضرم به منافع خودم لطمه وارد شود ولی حاضر نیستم به جان کسی صدمهای برسد.
(یعنی اگر اعلامیه بدهم برای من کسب وجهه خواهد بود ولی اگر در اثر این اعلامیه خونی ریخته شود جواب خدا را نمیتوانم بدهم.)
نظریه شنبه: با این کیفیت وضع، خیلی خطرناک شده مخصوصاً چهلم یزد که روز سه شنبه ۱۹ اردیبهشت است حتما تظاهراتی مفصل در پیش است. با این که هنوز از طرف مراجع قم اعلامیه داده نشده ولی بازار قم آماده است برای بستن و مردم قم هم تصمیم دارند تعطیل عمومیکنند. مردم قم و حوزه علمیه روز سه شنبه را خیلی خطرناک میبینند و اظهار عقیده میکنند که با این اعلامیهای که خمینی داده حتماً دوباره کشتار میشود و مجدداً مراسم چهلم دیگری در پیش خواهد بود. و این چهلم هم مرتباً تکرار خواهد شد. از روز پنجشنبه ۱۴/۲/۳۷ به بعد طلبهها به یکدیگر میگویند: اگر مقلد خمینی هستی باید در تظاهرات شرکت کنی و نباید فرار کنی.
نظریه یکشنبه: مفاد گزارش صحیح و نظریه شنبه مورد تأیید است. آیات ثلاثه قم که در فشار متعصبین مذهبی و بخصوص آیتالله صدوقی یزدی قرار گرفته بودند ناگزیر شدند که جلسهای تشکیل و متفقاً اعلامیهای بدهند و اعلام مجلس ختم بکنند. تشکیل این جلسه و دادن این اعلامیه۲ ضمن این که [از] تحریکات گروههای مذهبی علیه آنان جلوگیری کرد موجب شکست سید صادق روحانی نیز گردید زیرا وی قبل از آیات ثلاث و بدون مشورت آنها اعلامیه داد و روز ۱۹/۲/۳۷ را عزای عمومی اعلام کرد ولی این سه نفر خلاف معمول همیشگی هر سه یک اعلامیه دادند و عزای عمومی هم اعلام نکردند و با این کار عملا «روحانی» را از جرگه خود خارج و به مردم فهماندند که سید صادق جزو آیات قم نیست. شراره
نظریه دوشنبه: نظریه یکشنبه مورد تأیید بوده و اعلامیه زود هنگام سید صادق روحانی باعث بدبینی و فاصله آیات ثلاثه از وی گردیده است. پارسا
نظریه سه شنبه: صحت خبر و نظرات داده شده کاملاً مورد تأیید بوده تصور میرود مراسم روز نوزدهم قم به مانند دو چهلم دیگر برگزار و در این شهر کشتهای وجود نداشته باشد. رهبر
توضیحات سند:
۱- احتمالاً پیام ۴/۱/۵۷ خطاب به ملت ایران به مناسبت چهلم شهدای تبریز است ر. ک: صحیفه نور، ج ۲، ص ۳۹.
۲- متن اعلامیه مشترک علمای ثلاث قم در ضمیمه شماره ۳۳ کتاب آمده است.
منبع:
کتاب
شهید آیتالله حاج شیخ محمد صدوقی صفحه 148