موضوع : روحانیون
تاریخ سند: 21 تیر 1343
موضوع : روحانیون
متن سند:
گیرنده : (اداره کل سوم 321) فرستنده: ساواک خوزستان شماره : 43 /4560 /6 ه با خاتمه ماههای سوگواری محرم و صفر فعالیت روحانیون جناح مخالف و کسانی که به طرفداری از روحانیون مزبور اقداماتی می نمودند رو به کاهش گذاشته و اکثر وعاظ غیر محلی به محل سکونت خود عزیمت نموده اند.نتیجه تحقیقات و بررسیهایی که در مورد گفتار و کردار اینگونه روحانیون در این منطقه به عمل آمده به شرح زیر به استحضار می رساند.
1ـ به طورکلی روحانیونی که در ماههای سوگواری در شهرستانهای این استان به روضه خوانی و وعظ اشتغال می ورزند اعم از مخالف و موافق از دو دسته محلی و غیر محلی تشکیل شده اند.
الف ـ روحانیون محلی برای ساواک و دستگاههای انتظامی شناخته شده هستند و روحیه و افکار آنان کاملاً روشن و رویه این اشخاص مشخص و معلوم است.
چنانچه افراد مخالفی در بین اینان وجود داشته باشد به علت تسلطی که ساواک بر روی فرد فرد این روحانیون دارد با پیش بینی های قبلی می توان از مخالفت آنها جلوگیری به عمل آورد و نسبت به آنان رویه مناسبی موافق با موقعیت محلی پیش گرفت.
ب ـ روحانیونی که از شهرستانهای دیگر بخصوص از قم و تهران باین استان می آیند به علت این که ساواک و دستگاههای انتظامی از افکار و سوابق آنان اطلاعاتی ندارند کنترل این افراد تا حدی مشکل ...
او بعضی مواقع اشکالاتی نیز ایجادمی نماید کمااینکه در طول دو ماهه محرم و صفر چند نفر از اینگونه اشخاص که از روی منابر سخنانی بر خلاف مصالح مملکت ایراد می کرده اند به طرق مقتضی از منطقه طرد و یا مرتبا تذکرات لازم به آنها داده می شد که اکثرا هم نتیجه ای حاصل نمی شد منجمله چند نفر از واعظین غیر محلی بنامان 1ـ محمد مفتح 2ـ ناصر مکارم 3ـ بهشتی 4ـ سبحانی که از قم به آبادان آمده بودند در زمینه انتقاد از وضع موجود و طرفداری از خمینی و روحانیون مخالف سخنرانی هایی از روی منابر ایراد کردند که این ساواک به علت عدم آشنائی به مشی سیاسی و فکری آنان و طبق اوامر صادره از مرکز در مراحل اولیه تنها به تذکر و اندرز مکرر اکتفا نمود ولی بواسطه این که نامبردگان از رویه خاصی پیروی می نمودند باز هم از مسائل دینی خارج شده و به موضوعات سیاسی که اکثرا جنبه انتقاد ملایم را داشت می پرداختند که شمه ای از گفتار آنان قبلاً گزارش شده است.
2ـ از نظر ارزش اجتماعی گفته های نامبردگان و واکنش سخنرانی آنان در بین مردم چون این منابر و گفتار برای مردم تازگی داشت لذا عده ای متعصب مذهبی و معدودی افراد ناراضی گرد این گونه روحانیون جمع شده و آنها را تشویق به ادامه این گفتار می نمودند به طوری که در روزهای آخر ماه صفر که شهربانی آبادان در نظر داشت از سخنرانی دو نفر آقایان مفتح و ناصر مکارم جلوگیری کند چون امکان داشت این عمل خود وضع بدتری را باعث شود لذا تشخیص داده شد که باز هم به همان تذکر اکتفا شود حتی با وجود این که آقای مفتح بواسطه تذکری که رئیس شهربانی بوی داده بود بوسیله قطار عادی عازم قم گردید ـ معهذا عده ای از همان متعصبین مذهبی تا ایستگاه هفت تپه او را را دنبال بالاخره مشارالیه را مجددا به آبادان بازگرداندند.
علیهذا با توجه به مراتب فوق این ساواک پیشنهاد می نماید.
1ـ اینک که اکثر روحانیون غیر محلی از منطقه خوزستان به محلهای خود عزیمت نموده اند به هیچ وجه اجازه بازگشت به آنان داده نشود.
2ـ چنانچه هر یک از آقایان نامبرده زیر.
1ـ دکتر محمد مفتح 2ـ ناصر مکارم 3ـ بهشتی 4ـ سبحانی 5ـ علم الهدی 6ـ رفیعی بخواهند به خوزستان عزیمت نمایند اجازه داده شود که به محض ورود با اولین فرصت به محل خود عودت داده شوند.
3ـ به منظور استحضار آن اداره کل از بعضی گفتار خلاف و بی رویه نامبردگان 2 حلقه نوار سخنرانی آقای مفتح که مربوط به چند جلسه سخنرانی نامبرده می باشد بخصوص گفتار وی در روز 29 صفر در مسجد نو 1 ادان، 7آبادان که شدیدا دولت را به باد انتقاد گرفته و علنا از سران نهضت آزادی طرفداری کرده و این سخنرانی بر روی نوار مشخص شده است عینا ارسال تا چنانچه می بایستی اشخاص مزبور تحت تعقیب قانونی قرار گیرند در مورد آنان اقدامات مقتضی صورت گیرد.
از طرف رئیس ساواک استان خوزستان ـ م.
خاوری (شریف) 96 ـ م ـ ف مذهبی