صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: اظهارات چند نفر از دبیران سمنان

تاریخ سند: 25 آذر 1357


موضوع: اظهارات چند نفر از دبیران سمنان


متن سند:

از: 14ﻫ تاریخ:25 /9 /1357
به: 324 شماره: 6952 /14ﻫ
موضوع: اظهارات چند نفر از دبیران سمنان

ساعت 1030 روز جاری در دبیرستان صفائی، عده‌ای از دبیران نشسته بودند و صحبت از اعتصاب و اعلامیه اخیر دولت مبنی بر اخراج کارکنانی که کم کاری و یا کار نمی‌کنند بود. محمود مداح اظهار داشت اگر تمام چهارصد هزار کارمند فرهنگی اعتصاب کنند و سر کار نروند، دولت نه تنها حقوق آنها را می‌دهد، بلکه هیچ غلطی نمی‌توانند بکنند و به دنبال اظهاراتش راجع به دکتر سنجابی1 گفت واقعاً آدم با شهامت اوست، موقعی که پیش شاه رفته (به اتفاق سپهبد مقدم)2 گفته صحبت من همان است که خمینی گفته، یعنی ملت ایران سلطنت او را قبول نداشته و به رسمیت نمی‌شناسد. در این میان خانم رضائی گفت ساواک در دامغان کاملاً مسلط است و هر کاری که ساواکی‌های سمنان نمی‌توانند بکنند، ساواکی‌های دامغان عقده خود را به سر مردم بی‌گناه خالی می‌کنند و باقرپور دبیر دیگر، راجع به فرار کردن و ترک خدمت سربازان لشگر مشهد صحبت می‌کرد.
نظریه شنبه. خبر صحت دارد.
نظریه یکشنبه. خبر صحت دارد و گفته‌های مداح، اقتباسی از گفته‌های رادیو بی‌بی‌سی می‌باشد و گزارشات زیادی از اظهارنظر نامبرده و گفتارش در مورد وضع فعلی ایران به موقع تنظیم و تقدیم شده است. حاضر
نظریه 14ﻫ. نظریه یکشنبه مورد تأیید است.

توضیحات سند:

1. کریم سنجابى، فرزند قاسم سنجابى (سردار ناصر، رئیس ایل سنجابى) در سال 1283ش در سنجابی از محلات کرمانشاه متولد شد. تحصیلات ابتدایى را در قصر شیرین و دوره اول متوسطه را در کرمانشاه و دوره دوم متوسطه را در تهران و دوره لیسانس را در مدرسه عالى حقوق گذارند. در سال 1307 جزو اولین گروه محصلین اعزامى به فرانسه رفت و در آنجا مجدداً دوره لیسانس حقوق را در دانشگاه نانسى و دوره دکتراى حقوق را در دانشگاه پاریس و رساله خود را راجع به کشاورزى و روستاییان و مالکیت ارضى در ایران به زبان فرانسه در سال 1313 گذارند و در همان سال به ایران بازگشت. سنجابى مشاغلى را در اداره کل اوقاف، وزارت فرهنگ و وزارت دارایی به عهده داشت و در همین حال ابتدا دانشیار و سپس استاد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد. در سال 1322 به سمت رئیس دانشکده حقوق برگزیده شد. و در سال 1325 جزو هیأتى بود که اولین برنامه هفت ساله صنعتى ایران را تدوین کرد. در سال 1330 در کابینه مصدق وزیر فرهنگ بود، امّا براى شرکت در انتخابات دوره هفدهم از این سمت استعفا داد. وى در سفرهاى مصدق به شوراى امنیت سازمان ملل و دیوان داورى لاهه با وى بود و در لاهه به عنوان قاضى اختصاصى ایران در دادگاه شرکت کرد. در آغاز انقلاب به پاریس رفت و در نوفل لوشاتو به دیدار حضرت امام (ره) رفت و با اعلام موافقت با مواضع امام، با حرکت انقلاب اسلامی همگام گشت و در کابینه بازرگان مدتى کوتاه سمت وزارت امورخارجه را داشت. پس از پیروزى انقلاب اسلامی جبهه ملی در یک موضع‌گیرى سیاسى اعلام کرد که حکومت اسلامى به بن بست رسیده است. حضرت امام (ره) با مرتد دانستن افرادى که چنین بیانى دارند، باعث برچیده شدن این گروه از کشور شد و سنجابى از ایران گریخت. وى نهایتاً در اول تیرماه سال 1374 در سن 90 سالگى درگذشت. بخش تاریخ شفاهى دانشگاه هاروارد آمریکا خاطرات او را تحت عنوان «امیدها و نا‌امیدی‌ها» پس از مرگش منتشر کرد.
2. ناصر مقدم، فرزند یعقوب در سال 1300 ﻫ ش در تهران به دنیا آمد. تحصیلات نظامى را در دانشکده‌ی افسرى و دانشگاه جنگ و فرماندهى عالى ستاد مشترک به پایان رسانده و علاوه بر تحصیلات نظامى، در رشته‌ی حقوق قضایى از دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد. وى مشاغلى چون فرماندهى یگان‌هاى مختلف رزمى و پشتیبانى در ارتش و ریاست اداره‌ی دوم ستاد بزرگ ارتشتاران را به عهده داشت و از افسران مورد پسند و توجه «حسین فردوست» بود و مدتى در دفتر ویژه‌ی اطلاعات به ریاست فردوست اشتغال به کار داشت. مقدم در سال 1340 به ساواک منتقل و به مقام ریاست اداره کل سوم امنیت داخلى منصوب شد. خانه‌هاى امن ساواک در زمان او طرح‌ریزى شده است. حسین فردوست در ارتباط با دست پرورده‌هاى خود چنین مى‌نویسد:
«مقدم توانست در وضع اداره دوم ارتش تحولى ایجاد کند، همان طور که قبلاً اداره کل سوم ساواک را بازرسى کرد. تا آن زمان مقدم فردى متواضع و درویش مسلک بود و به همین دلیل در کنار من جزء چهره‌هاى خوشنام و سازنده تلقى مى‌شد. ولى در اداره روحیات مقدم تغییر عجیبى پیدا کرد و او به فردى تجمل پرست تبدیل شد. نمونه آن جشن عروسى پسرش و مسافرت به آمریکا و چند تماس با اعضاى سفارت آمریکا و چند مستشار آمریکایى همراه با وعده‌هایى براى آتیه، چنین تغییرى در مقدم به وجود آورد.» مقدم تا درجه‌ی سپهبدى رسید و محمدرضا به علت حوادث انقلاب اسلامى او را رئیس ساواک کرد... وی تماس‌هایى با جبهه‌ی ملى گرفت و سعى کرد انقلاب را مهار کند، ولى به نتیجه‌اى نرسید. پس از پیروزى انقلاب اسلامى مقدم دستگیر و روانه‌ی زندان شد. وی بیست و دوم فروردین ماه 1358 به اعدام محکوم گردید.
ر.ک: خاطرات فردوست، ج 1، تهران، انتشارات اطلاعات، صص 424 تا 429 و اسناد ساواک. پرونده‌ انفرادى

منبع:

کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک / استان سمنان - کتاب 4 صفحه 372

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.