تاریخ سند: 28 دی 1342
موضوع: جلسه منزل سپهبد کیا
متن سند:
شماره: 780/ 322 تاریخ: 28 /10 /1342
موضوع: جلسه منزل سپهبد کیا
بعدازظهر روز گذشته جلسه هفتگی منزل سپهبد کیا تشکیل شد و در حدود 20 نفر و از جمله میرمهدی ورزنده معلم سابق مدرسه نظام و دانشکده افسری. سرهنگ سطوتی افسر شاغل خدمت ارتش. روحی. حیدری کارمند راهآهن. سرمست و برادر سپهبد کیا و اویسی در آن شرکت کردند.
در تمام مدت جلسه، سپهبد کیا با ورزنده1 که پیرمرد و سابقاً در مدرسه نظام معلم ورزش ایشان بوده، صحبت میکرد و از جمله ورزنده از درستی و پاکدامنی سرلشگر ضرغامی رئیس سابق ستاد ارتش تعریف کرد و سپهبد کیا تأیید نمود.
ضمناً سپهبد کیا جریان دوران تحصیلی و افسری خود را تشریح کرد و گفتند چون همیشه خدا با من بود و هست، همواره باعث پیشرفت و ترقی من مخالفین من شدهاند. در موقعی که با درجه ستوان یکمی در چک اسلواکی و مجارستان مأمور بازدید از کارخانههای اسلحهسازی و خرید اسلحه برای ارتش شاهنشاهی بودم، ضمن مأموریت چهار ساله خود، درباره طرز استفاده از اسلحههای مدرن کتابی نوشتم و به ارتش شاهنشاهی هدیه کردم و چون رئیس هیئت اعزامی ارتش برای (خرید اسلحه از اروپا) بیجهت با من مخالفت میکرد، لذا در موقع بازگشت به تهران با زحمات زیادی موفق به ملاقات سرلشگر ضرغامی رئیس وقت ستاد ارتش شدم و ضمن تقدیم دو جلد از کتابهای مزبور، علت نارضایتی خود را از رئیس هیئت اعزامی توضیح دادم و پس از آن که به استعداد و کوشش من واقف شد، پس از هشت ماه دیگر من را برای تحصیل نظامی به کشور سوئد اعزام داشت که به علت وقوع جنگ دوم جهانی، مدت دوازده سال در آن کشور اقامت کردم و ضمن گذرانیدن دوره دانشگاه جنگ سوئد دوره عالی ستاد را نیز طی کردم و در ایران تنها افسری هستم که دوره عالی ستاد را در خارج کشور دیدهام و ضمناً به امر تجارت هم در کشور سوئد پرداختم و آنگاه به تهران بازگشتم و چون مرحوم سپهبد رزمآرا را یک افسر لایق و پاکدامن میشناختم و از طرفی علت آنکه با وجود چند سال تحصیل و داشتن درجه سرهنگ دومی، شغل مناسبی به من ارجاع نشده بود، لذا نزد مرحوم سپهبد رزمآرا رئیس وقت ستاد ارتش رفتم و بلافاصله اینجانب را ضمن آزمایش، به ریاست شعبه تجسس رکن دوم ستاد ارتش منصوب کرد و از آن پس مورد لطف آن مرحوم قرار گرفتم. در زمان دکتر مصدق با درجه سرتیپی بازنشسته شدم و پس از قیام 28 مرداد ماه 32 اعلیحضرت همایون شاهنشاه من را احضار و توصیه فرمودند که از مازندران خود را کاندیدای نمایندگی مجلس شورای ملی نموده و فعالیت نمایم. حسبالامر شاهنشاه در مازندران مشغول به فعالیت انتخاباتی شدم، ولی سپهبد زاهدی نخستوزیر وقت، به علت کدورتی که با من داشت، با انتخاب من مخالفت کرد و صندوقسازی شد و با وجود آنکه تمام اهالی مازندران به من و خانواده من کمال محبت را داشتند، مرحوم سپهبد زاهدی مانع انتخاب من از آن محل گردید و لذا مراتب را به شرف عرض ملوکانه رسانیدم و[فرمودند] پس از نقطه دیگر خود را کاندید کنید و به عرض رسید در نقطه دیگر زمینه مساعد کافی ندارم و اجازه فرمایید به شغل تجارت خود ادامه دهم. (سپهبد کیا توضیح داد که چون تیمسار سپهبد زاهدی فوقالعاده با مرحوم سپهبد رزمآرا کدورت و اختلاف داشت و من را هم از دوستان و نزدیکان سابق سپهبد رزمآرا میدانست، به این علت با من مخالف و بدبین بود.)
به هر حال همین مخالفت مرحوم سپهبد زاهدی با انتخاب من از حوزه مازندران، موجب شد که پس از مدتی به فرمان اعلیحضرت همایونی دوباره به ارتش برگردم و شغل حرفهای خود را اشغال کنم.
جلسه ساعت 1915 ختم گردید.
عیناً جهت اطلاع ریاست اداره یکم عملیات تقدیم میگردد. جعفری 28 /10
توضیحات سند:
_
1. میرمهدیخان ورزنده فرزند صفی شبستری در سال 1301ق (1262ش) در شبستر به دنیا آمد. مدتی در مدرسه ایرانیان در استانبول و مدتی نیز در مدرسه فرانسویان شهر شبستر تحصیل کرد و پس از آن به ترتیب در مدارس نظام عثمانی، دراویتون فرانسه و دارالمعلمین نظامی بروکسل در رشته ورزش تحصیل کرد و ژیمناستیک و شمشیربازی را به خوبی فراگرفت. پس از بازگشت به ایران که در سال 1294 یا 1295ش بود، ضمن استخدام در وزارت علوم و معارف، به تدریس ورزش در مدارس مشغول شد و با زحمات فراوان در این مسیر حرکت کرد.
منبع:
کتاب
سپهبد حاجعلی کیا و سازمان کوک - کتاب دوم صفحه 133

