موضوع: جمع آوری پول جهت خمینی عطف به: 443/20 الف- 7/1/45 (امور اجتماعی)
تاریخ سند: 18 فروردین 1345
موضوع: جمع آوری پول جهت خمینی عطف به: 443/20 الف- 7/1/45 (امور اجتماعی)
متن سند:
[از:] ساواک شمیرانات [به:] ریاست ساواک تهران شماره: 78 س ت شمیران طبق تحقیقات معموله از قرار، هفت نفر از بازرگانان تهران از جمله مصدقی که محل کسب وی جنب مسجد جمعه بوده، در بازار مأمور جمع آوری وجوهاتی تحت عنوان خمس و سهم امام جهت خمینی بوده که وسیله حاجی سیدمحمد صادق لواسانی در تهران و آقای شهاب، داماد آقای خمینی در قم این وجوهات فرستاده می شود.همین تحقیقات حاکیست که اخیراً خمینی نامه ای به دو نفر اخیرالذکر نوشته، مبنی بر این که آقا مصطفی پسرش در اعمال حج سال جاری1 شرکت خواهد نمود و چنانچه بازرگانان و اشخاص دیگر بخواهند با وی تماس بگیرند، در مکه معظمه امکان دارد و طی آن نامه تأکید نموده است که آقامصطفی هر کاری در آنجا انجام داد، از طرف من اختیار داشته و در واقع مجاز است که دستگردان برای آقایان باشد.
در نتیجه گویا وجوهاتی که امکان فرستادن آن به طریق عادی مقدور نبوده، وسیله بعضی از زائرین فرستاده شده تا در آنجا به پسر وی داده شود؛ به علاوه اسم حسن آقا2 پسر آیت الله حاج میرزا عبدالله چهلستونی3 هم شنیده میشود که بعضی مواقع حامل انتقال وجه برای خمینی می‌باشد.
رئیس ساواک شمیرانات .
انصاری منبع ژ/ ش مربوط به ریاست
توضیحات سند:
1.سفر آیت‌الله شهید حاج آقا مصطفی خمینی(ره) به مکه، در این سال به یکی از دغدغه های ساواک تبدیل شد؛ به گونه‌ای که حرکت ایشان از بغداد را به صورت دقیق زیر نظر داشتند.
از این رو می باشد که در تاریخ 29 /12 /1344 وزارت امور خارجه طی نامه ای به ریاست ساواک نوشت: « ...
همانطور که تلفنی از طرف اداره یکم سیاسی به آن سازمان اعلام شد، بنا به گزارش تلگرافی واصل از جده، آقای سیدمصطفی مصطفائی[مصطفوی] شب 24 اسفند ماه جاری از بغداد وارد جده شد و روز 24 /12 /44 رهسپار مدینه گردید...
» شهید آیت‌الله سید مصطفی خمینی به روایت اسناد ساواک، مرکز بررسی اسناد تاریخی، امید اسلام، ص 187 2.
آیت‌الله حاج شیخ حسن سعید تهرانی، (معروف به چهلستونی) فرزند آیت‌الله میرزاعبداللّه چهلستونی در سال 1296 ش در تهران متولد شد.
در گزارشات ساواک شغل وی، واعظ و مدرّس قید گردیده است.
گزارش 30 /9 /1342 وی را چنین معرفی کرده است: «یکی از مخالفین سرسخت دربار شاهنشاهی و دولت، آیت الله حاج میرزا عبداللّه سعید تهرانی معروف به چهلستونی می باشد.
چون پیر شده، دستورات او وسیله شیخ حسن سعید تهرانی فرزندش انجام میشود.
» در همین سال تلفن و مکاتبات وی مورد کنترل قرار گرفت و در تاریخ 22 /9 /43 احضار و بازجوئی شد که به تعطیلی مسجد جامع بازار تهران انجامید.
وی در سال 1345 اقدام به تأسیس کتابخانه مسجد جامع کرد که به نام چهلستونی شهرت دارد و از کتابخانه های خوب و غنی به شمار می رود.
گزارش ساواک در آبان ماه سال 56 در خصوص وی به شرح زیر است :«نامبرده از جمله روحانیونی است که با اکثر روحانیون مخالف دولت در تماس و ارتباط بوده و نسبت به پیشرفت های عالیه کشور و وضع موجود، بدبین و به مناسبت های مختلف، مخالفت هائی ابراز می داشته، یاد شده به همین مناسبت در سال 2523 [1343 ]دستگیر و پرونده وی به اداره دادرسی نیروهای مسلح ارسال و به علت فقد دلیل کافی، قرار منع پیگرد جهت وی صادر و قطعیت یافته است.
اعمال و رفتارش توسط سازمان اطلاعات و امنیت تهران تحت مراقبت قرار گرفته و برابر اعلام سازمان مزبور، مشارالیه از جمله روحانیونی بوده که در نظر داشته اند در خلال جشنهای 2500 ساله مبادرت به فعالیت های مضره نمایند.
» و در گزارش 27 /1 /1356 آمده است: «یاد شده پسر آیت الله چهلستونی، در زمان حیات پدرش و هنگام فعالیت خمینی و تبعید او به عراق همراه با پدرش از طرفداران پروپاقرص خمینی بوده و منزل آن ها محل تردد طرفداران خمینی بود...
نظریه شنبه: با توجه به اوضاع فعلی و تشدید فعالیت طرفداران خمینی احتمال دارد یاد شده بالا و همفکران نزدیک او از مسببین حوادث اخیر باشند.
» آقای شیخ حسن سعید، پس از خواندن دروس جدید و ادبیات و سطوح، به نجف اشرف مهاجرت و سطوح را نزد مدرسین آن حوزه به پایان رسانید، آنگاه از محضر حضرت آیت الله العظمی حکیم و آیت الله العظمی خوئی و آیت الله حلی استفاده نمود و تقریرات استاد را در شرح عروۀ به نام مدارک العروۀ تحریر نمود، سپس به تهران مراجعت و در مسجد جامع به جای مرحوم والد خود به اقامه جماعت و ترویج دین و تدریس پرداخت.
از جمله آثار ایشان، تأسیس کتابخانه مسجد جامع و تألیفات مختلف که به شرح زیر است: 1.
پیام فاطمه 2.
غدیر یا پیوند ناگسستنی رسالت و امامت 3.
الرسول یدعوکم 4.
همه در انتظار اویند 5.
ولایت فقیه 6.
دائرۀ المعارف قرآن و...
سرانجام آیت الله حسن سعید تهرانی در 20 دی ماه 1374 در پی یک بیماری و متعاقب آن عمل جراحی در یکی از بیمارستانهای تهران درگذشت و پیکرش پس از تشییع به قم منتقل و در قبرستان شیخان به خاک سپرده شد.
(اسناد ساواک، پرونده های انفرادی) 3.
آیت الله میرزا عبد الله سعید تهرانی معروف به چهل ستونی از علماء تراز اول تهران، در سال 1305 ق در تهران متولد شد و نزد علماء تهران چون مرحوم آقای شیخ علی نوری و میرزا سید محمد تنکابنی و حاج شیخ مسیح طالقانی و میرزا هاشم شفتی و آقای حاج آقا بزرگ ساوجی و آقا شیخ باقر معزالدوله تلمذ نمود.
در سال 1330 ق در مراجعت از مکه معظمه به نجف، در آن سامان رحل اقامت افکند و از محضر مرحوم آیت الله نائینی و آیت الله شریعت و آیت الله آقا ضیاء عراقی استفاده نمود و در سال 1333 ق به تهران بازگشت و پس از فوت مرحوم والدش (در سال 1334 ق) چند سالی امامت مسجد جامع تهران را عهده دار شد؛ تا سال 1342 ق که آیات بزرگ و مراجع عالیقدر شیعه از عراق به ایران تبعید شدند، وی به استقبال آنان شتافت و در خدمت آنان به قم آمد و به افاضه و استفاضه از محضر مرحوم آیت الله حایری و آیت الله حاج شیخ ابوالقاسم کبیر پرداخت.
در سال 1356 ق پس از فوت آیت الله حایری، به تهران مراجعت نمود و تا سال 1391 ق به اقامه جماعت و تدریس و دیگر وظایف دینی و اجتماعی اشتغال داشت.
آیت الله چهلستونی در ذی الحجه سال 1391 در سن 86 سالگی وفات نمود و در جوار حضرت امامزاده حمزه موسوی(ع) در شهرری به خاک سپرده شد.
گنجینه دانشمندان، محمد شریف رازی، ج 3، ص 482