تاریخ سند: 29 اردیبهشت 1349
درباره: شیخ محمد یزدی فرزند علی
متن سند:
از: ساواک قم تاریخ:29 /2 /1349
به: مدیریت کل اداره سوم 316 شماره: 441 /21
درباره: شیخ محمد یزدی فرزند علی
عطف به: 412 /316 ـ 6 /2 /1349
بدواً به استحضار میرساند که نامبرده بالا در حوزه علمیه به القاب:
1- شیخ محمد خیرخواه یزدی2- شیخ محمد یزدی 3- شیخ محمد توکلی یزدی4- شیخ محمد توکلی معروف میباشد و در تحقیقاتی که به عمل آمد به منبع اظهار داشته مبلغ ده هزار تومان از بازرگانان اشاره شده در امریه معطوفی اخذ و اضافه نموده که چون به آیات فعلی چندان ارادتی ندارد و از آیتالله خمینی و حکیم1 اجازه کتبی دارد لذا مبلغ دو هزار تومان از این پول به طلاب یزدی و یک هزار تومان به منزل خمینی پرداخت نموده و از طرفی چون شخصاً احتیاج مفرطی به وجه داشته بقیه را شخصاً مصرف نموده است.
رئیس ساواک قم ـ مهران
ارائه شود. 4 /3 /1349
توضیحات سند:
1. آیتالله العظمی سید محسن حکیم یکى از فقها و مراجع نامدار شیعه در سال 1264 ﻫ ش در خاندانی از علم و تقوا، در لبنان متولد شد. پدرش علامه سید مهدى حکیم و مادرش نواده آیتالله آقا شیخ عبدالنبى کاظمى، صاحب کتاب «تکملۀالرجال» مىباشد. خاندان حکیم یکى از خاندانهاى اصیل عرب در عراق مىباشد که شخصیتهاى علمى و اجتماعى بزرگى از آن برخاستهاند. آیتالله حکیم از محضر علمای بزرگى چون حاج سیدمحمد کاظم یزدى، حاج شیخ محمدکاظم خراسانى، میرزاى نائینی، آقا ضیاءالدین عراقى، شیخالشریعه اصفهانى و برخى دیگر تلمذ کرده است.
مرحوم آیتالله حکیم بعد از رحلت آیتالله العظمى بروجردى، مرجعیت عامه شیعه را به دست گرفت و در تنظیم امور ادارى حوزههاى علمیه و تأسیس مدارس و تربیت مبلغین سعى و کوشش بلیغ مبذول داشت و در غنا بخشیدن به فرهنگ اسلامى شاگردانى را تربیت نمود. ایشان یکى از موفقترین مراجع تقلید شیعه در امر تألیف و تصنیف بود. آیتالله حکیم در امور جاری و سیاسی دخالت داشته از جمله:
شرکت در جهاد مردم عراق علیه استعمار انگلستان، تکفیر حزب شیوعى و اشتراکى، کمک به جنبشهاى آزادیبخش، شرکت در نهضت اسلامى ایران. آیتالله حکیم دارای فرزندانی برومند، عالم و لایق بود که در دوران زعامت پدر بزرگوار خود از معاونت و یارى او خوددارى نکردند و پس از رحلت آن بزرگوار اغلب آنان به دست دژخیمان نظام عفلقى عراق به فیض شهادت نائل آمدند. خاندان حکیم یکى از کانونهاى مقاومت و شهادت در عراق به شمار مىآید.
این عالم بزرگوار پس از عمرى تلاش و کوشش در راه اسلام و قرآن سرانجام در 12 خرداد سال 1349 به ملکوت اعلى پیوست. مدفن آن مرحوم در نجف در مقبره مخصوص جنب کتابخانه خود مىباشد.
منبع:
کتاب
آیتالله حاج شیخ محمد یزدی صفحه 143