موضوع : افتتاح کلوپ نهضت آزادی ایران
تاریخ سند: 24 خرداد 1340
موضوع : افتتاح کلوپ نهضت آزادی ایران
متن سند:
شماره : 872 / 11 م از ساعت 1700 روز 23 /3 /40 به تدریج عده ای از دانشجویان و مردم در محل کلوپ نهضت آزادی ایران واقع در خیابان کاخ اجتماع کردند و کلوپ مزبور رسما افتتاح گردید ابتدا آقای محمود طالقانی بیاناتی کلی ایراد کرده و ضمن آن مردم را به تجمع و همکاری در راه تحکیم مبادی جبهه ملی دعوت نمود سپس یکی از دانشجویان عضو نهضت آزادی سخنرانی کوتاهی ایراد کرد که جنبه شعار و احساس داشت در پایان حسن نزیه ضمن بیاناتی گفت که امروز چون فقط کلوپ افتتاح می شود ما برنامه ای بر سخنرانی تنظیم نکرده ایم و از عموم حاضرین دعوت کرد که برای ثبت نام جهت عضویت به دفاتر نهضت مراجعه نمایند آقای حسن نزیه سپس اضافه کرد که در اینجا قرائت خانه ای دایر خواهد و دفتر کلوپ برای دریافت مقالات.نظریات.
پیشنهادات و حتی اشعار آقایان آماده خواهد بود آقای نزیه همچنین ضمن بیانات کوتاهی گفت که در کشورهای مثل سوئیس هم احزاب حتی حزب کمونیست آزاد است منتها چون مردم وضعشان خوب است کسی به سراغشان نمی رود اما در ایران بر اثر اشتباه سیاست غرب امکان هیچگونه جنبشی نیست و اگر بگذارند اینجا هم همانطور می شود.
پس از ایشان گوینده نهضت ضمن شعارهایی بر له دکتر مصدق و دکتر حسین فاطمی1 جلسه را ختم و در جلو درب خروجی اعلامیه ها و روزنامه پیوست توزیع شد دکتر عباس شیبانی1 تا پایان اجتماع دیشب جلو در کلوپ ایستاده بود در بالای جایگاه سخنرانی یک عکس بزرگ قاب کرده از دکتر مصدق و پائین آن قاب عکس کوچکتری از دکتر فاطمی نصب شده بود جمعیت در کلوپ نهضت آزادی کمتر از یک هزار نفر بوده است.
بخش بایگانی به پرونده مربوطه ضمیمه بخش بایگانی پرونده 1 بخش 313 خواسته است به آن بخش ارائه شود 31 /3 /40 بخش 313 به عرض می رسد
توضیحات سند:
1ـ دکتر حسین فاطمی، در دهم محرّم سال 1296، در نائین به دنیا آمد.پدرش سیّدعلی محمّد، از روحانیّون بنام و مادرش، دختر حجّت الاسلام خادم العلوم بود.
حسین فاطمی، پس از طی تحصیلات ابتدائی در نائین، برای ادامه تحصیل به اصفهان رفت.
از همان دوران دبیرستان، فعّالیتهای مطبوعاتی را، در روزنامه باختر ـ که برادرش نصراللّه ، صاحب امتیازی آن را داشت ـ آغاز کرد.
در سال 1316، برای ادامه کار روزنامه نگاری، به تهران آمد و پس از مدّت کوتاهی، سردبیری روزنامه ستاره را عهده دار شد.
بعد از مدّتی، مجدّدا به اصفهان رفت و در روزنامه باختر، به برادرش کمک کرد.
در سال 1323، برای تحصیل در رشته حقوق، به فرانسه رفت و با رتبه عالی، دکترای حقوق گرفت.
پس از تشکیل جبهه ملّی، وی، سرپرست کمیته تبلیغات جبهه شد و روزنامه باختر امروز، به صورت ارگان جبهه ملّی عمل کرد.
در مجلس شانزدهم و هفدهم، نماینده مردم تهران بود و در این مدّت، به مبارزات خود علیه رژیم شاه، همچنان ادامه داد.
23 بهمن ماه 1330، دکتر فاطمی ترور شد، وی عامل ترورش را انگلیس می دانست.
وزیر خارجه کابینه دکتر مصدّق بود و پس از کودتای 28 مرداد 1332، به جرم فعّالیت علیه رژیم سلطنتی، بازداشت و به اعدام محکوم شد.
برای اطّلاعات بیشتر، به کتاب خاطرات و مبارزات دکتر فاطمی، نوشته بهرام افراسیابی، انتشارات سخن، رجوع شود.
1ـ دکتر عبّاس شیبانی، در سال 1310 ه.
ش.
، در تهران و در خانواده ای مذهبی متولّد شد.
دکتر شیبانی، در 16 مهرماه 1332، به همراه تعداد دیگری از اعضای کمیته دانشگاه نهضت ملّی، در اعتراض به محاکمه دکتر مصدّق، دانشگاه را تعطیل کردند.
وی، از موسّسان گروههای مذهبی ـ دانشجویی در سال 1330 بود که در اولین گردهمائی دانشجویان در سال 1339، در مقام سخنگوی آنها، سخنرانی می کرد.
دکتر شیبانی را در سال 1335، پس از به راه انداختن تظاهرات عظیمی در پشتیبانی از مصر و علیه اسرائیل، انگلستان و فرانسه، توسط دکتر اقبال، ریاست دانشگاه تهران، از دانشگاه اخراج کرد و به دست فرمانداری نظامی تهران، دستگیر شد.
ولی به علّت فشار افکار عمومی، از زندان آزاد و به دانشگاه مشهد تبعید شد.
او، در مشهد با مرحوم استاد محمّدتقی شریعتی، آشنا شد و به فعّالیتهای خود قوّت بخشید و به همین علّت، مجددّا دستگیر و به زندان قزل قلعه تهران فرستاده شد.
دکتر شیبانی، علاوه بر اینکه پس از 28 مرداد 1332، از موسّسان نهضت آزادی مقاومت ملّی بود، عضو موسسان جبهه ملّی دوم نیز، به شمار می رفت.
وی، در سال 41، به نمایندگی دانشگاه در کنگره جبهه ملّی معرّفی شد، ولی با اعتراض به نپذیرفتن نهضت آزادی ایران در احزاب جبهه ملّی به دلیل گرایشهای مذهبی، کنگره را ترک نمود و به نهضت آزادی پیوست.
در 6 بهمن سال 41 ـ که رژیم شاه، سران نهضت را دستگیر و به زندان انداخت ـ همراه دکتر سحابی، مهندس بازرگان و آیت الله طالقانی، محاکمه و به 6 سال زندان محکوم و در سال 1347، از زندان آزاد شد.
دکتر شیبانی، پس از شهادت آیت الله سعیدی در سال 49، در مراسمی که برای بزرگداشت ایشان گرفته شده بود، سخنرانی نمود و به همین دلیل، به دست ساواک دستگیر و به 6 ماه زندان محکوم گردید.
ایشان، در سال 1347، از دانشگاه تهران، در رشته پزشکی فارغ التّحصیل شد و همزمان با فعّالیت و مبارزه سیاسی، در جنوب تهران، در درمانگاه خیریّه ولی عصر به طبابت، مشغول شد.
دکتر شیبانی، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مسئولیتهای متعدّدی از جمله نمایندگی مردم تهران در مجلس خبرگان قانون اساسی، عضویت شورای انقلاب، وزارت کشاورزی دولت موقّت، عضویت هیئت امنای بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، عضویت شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی، سرپرستی دانشگاه تهران و نمایندگی مردم تهران در پنج دوره مجلس شورای اسلامی را برعهده داشته است.
ایشان همچنین، در اوّلین انتخابات ریاست جمهوری، نامزد حزب جمهوری اسلامی شده بود.