تاریخ سند: 14 آذر 1357
متن سند:
گزارش خبر-موضوع: دستگیری محرکین آموزش و پرورش شهرستان سردشت موضوع: دستگیری محرکین آموزش و پرورش شهرستان سردشت مورخه 14 /9 /57 ماجد طاهری و فرامرز زرگری افشار که دارای ایده کمونیستی بوده و از محرکین درجه یک آموزش و پرورش میباشند توسط شهربانی سردشت دستگیر و به هنگ ژاندارمری تحویل میگردند که در همین موقع اهالی سردشت جهت اینکه نامبردگان را آزاد نمایند در جلو شهربانی سردشت اجتماع و به تظاهرات خشونت آمیز میپردازند بطوریکه قصد تصرف شهربانی را داشته اند که شهربانی از آنان خواستار میگردد که متفرق شوند و حتی از گاز اشک آور نیز استفاده مینمایند لیکن اجتماع متفرق نمیگردند که در همین موقع از بین تظاهرکنندگان و منزل حسین خرازی تیراندازی بسوی شهربانی و هنگ ژاندارمری شروع میشود که در نتیجه نفربرهای هنگ ژاندارمری جهت متفرق کردن تظاهرکنندگان وارد شهر شده و وارد عمل شده و به تیراندازی هوائی میپردازند که در نتیجه 8 نفر از تظاهرکنندگان کشته میشوند.1 نظریه شنبه: خبر فوق صحت دارد چنانچه نفربرهای هنگ ژاندارمری بکمک شهربانی نرسیده بود تظاهرکنندگان شهربانی را اشغال نموده بودند.
نظریه یکشنبه: نظریه شنبه مورد تائید است ضمنا با توجه باینکه در تمام نقاط شهر میخ های نعلی شکل ریخته شده بود و این خود نمونه ایست از اینکه اخلالگران از قبل در تدارک چنین تظاهرات خشونت آمیز بوده اند و جهت اینکه رعب و وحشت در بین نیروهای انتظامی بوجود آورند گویا از سه نقطه شهر شروع به تیراندازی با مسلسل کلاشینکف مینمایند.
از داخل منزل حسین خرازی بطرف هنگ ژاندارمری از حوالی سازمان بطرف فرمانداری و از ضلع جنوب شرقی بداخل پادگان ژاندارمری که این موضوع مؤید آنست که اهالی این شهرستان اکثرا مسلح میباشند.
هاشم نظریه 17 ه: نظریه یکشنبه تائید میگردد ضمنا باستحضار میرساند پس از ایجاد درگیری بلافاصله چند دستگاه اتومبیل سواری که در صندوق عقب آنها مملو از لاستیک های فرسوده بود در سطح شهر بحرکت در آمده و در خیابانهای اصلی و کمربندی بمنظور جلوگیری از حرکت نفربرها و خنثی نمودن گاز اشک آور اقدام به آتش زدن لاستیک ها نمودند و این خود نشان دهنده آنست که تظاهرکنندگان از قبل تدارک چنین تظاهرات خشونت آمیزی را داشتند.
نظریه چهارشنبه: نظریه 17/ ه مورد تائید است ضمنا قبل از واقعه 14 /9 /57 شبها تعداد زیادی از معلمین و جوانان سردشت در یکی از مساجد و گاهی در خانه معلمان به سرپرستی ماجد طاهری و فرامرز زرگری افشار و جعفر پورامینی اجتماع کرده و در اطراف محل تجمع خود نگهبانانی از جوانها می گماردند که مانع ورود افراد دیگر به جلسات شوند و روزها از ناحیه جوانان انواع اعلامیه های مضره و تحریک آمیز و عکسهائی که خود از شاهنشاه و شهبانو ترسیم و اصولاً در این عکسها هیچگونه ادب و انسانیت مراعات نمیشد در نقاط پرجمعیت شهر نصب و اجازه نزدیک شدن بهیچ ماموری را اعم از پلیس و ژاندارم نمیدادند و پس از چند ساعت نمایش این نوع مدارک را برداشته و بمنازل خود میبردند.
در ضمن بطوریکه در سردشت شنیده شد در جلساتیکه شبها از طرف مخالفین تشکیل میشد گذشته از تبلیغات مضره بمنظور اجرای برنامه های خرابکاری خود طرحهائی تهیه و عناصر خود را ازماندهی کرده و گروههائی بنامهای گروه ضربت ـ گروه ترور ـ گروه تخریب و گروه آتش سوزی و غیره تشکیل داده بودند.
مؤید نظریات فوق اینست که 1ـ بمحض درگیری پلیس چند دستگاه ماشین سواری مأمور پخش لاستیک در نقاط مختلف شهر به تظاهرکنندگان شد که بمحض استفاده از گاز اشک آور لاستیکها آتش زده شدند ـ 2 ـ بمحض اینکه نفربرهای ژاندارمری وارد شهر شدند میخهای چهار و سه پهلو را که از قبل تهیه و دیده بودند در چند خیابان پخش که موجب پنجر شدن نفر برگردید.
3ـ خیابانهای شهر در چند نقطه وسیله تیرآهن بسته شد.
نظریه جمعه: نظریه چهارشنبه مورد تائید است.
توضیحات سند:
1ـ این کشتار تأثیرات فراوانی در اهالی سردشت گذاشت به طوری که حس انتقام جویی آن ها را برانگیخت.ساواک در یک گزارش خبر می نویسد که «پس از وقایع 14 /9 /57 اهالی سردشت ضمن اجتماعاتی که به طور شبانه روز در مسجد جامع برگزار نمودند تصمیم گرفته اند که به منظور گرفتن انتقام کشته شدگان در یکی از شبها به طور ناگهانی از منازل بیرون ریخته و دست به اقدامات خرابکاری و ترور و ایجاد وحشت بنمایند و به همین علت افراد در حال حاضر شبها با لباس کامل در منازل خود آماده بوده تا به محض شنیدن خبر بیرون ریخته و اقدامات حادی انجام دهند.
» (پرونده 106970، ج 6) به سند دیگری که در ضمیمه کتاب آمده مراجعه کنید.
(ضمیمه شماره 14)