موضوع: تیمسار ارفع سفیر سابق ایران در ترکیه
تاریخ سند: 12 آبان 1343
موضوع: تیمسار ارفع سفیر سابق ایران در ترکیه
متن سند:
تاریخ: 12 /8 /43موضوع: تیمسار ارفع سفیر سابق ایران در ترکیه
سفیر کبیر سابق ایران در ترکیه در ساعت 1100 روز جمعه گذشته به یکى از دوستان خود در خصوص قرضه اخیر ایران از آمریکا اظهار داشته درست است که آمریکا دویست میلیون دلار به ایران قرض مى‌دهد که تجهیزات جنگى خود را مدرن کنیم ولى این قرض را با 5% الى 6% به ما مى‌دهد و همین قرض را به عربها صدى 2 الى 5 /2% مى‌دهد آنها هم قرضه خود را براى تجهیزات نظامى به کار مى‌برند معلوم نیست آمریکا از کدام یک حمایت مى‌کند و دوست کدام کشور است. ما این قرضه را مى‌گیریم ولى هیچ معلوم نیست خداى نکرده یک مرتبه واقعه دیگرى از بالاى سرمان نزول نکند و چرا این دوست گرامى اینطور با ما رفتار مى‌کند. معلوم نیست که اگر من هم سناتور بودم در مجلس ساکت مى‌نشستم و تمام اینها را مى‌گفتم. دولت آمریکا این طور در مغز خود مى‌پروراند که هر یک از دول از بین بروند به نفع من خواهد بود زیرا ناصر هم تعهد دارد منافع نفتى عرب را تأمین کند و تازه آمریکا پول خود را با تنزل به کار انداخته است.
سرلشگر ارفع علاوه کرده در یک سال و نیم پیش حضور اعلیحضرت همایون شاهنشاه عرض کردم که ما باید در خصوص چین کمونیست از تعصب دست برداریم و به کارهاى آنها توجه کنیم و با اوضاع کشورهاى همجوار سیاست داخلى خود را تنظیم کنیم و تزهاى سوسیالیسم را در بین طبقات تشویق و رواج بدهیم. اعلیحضرت از حرف من خوششان نیامد اما امروز ملاحظه مى‌کنید در فرمایشات خودشان مى‌فرمایند اگر سوسیالیسم یا هر مرام و روش دیگرى براى پیشرفت کشور و مردم صلاح باشد با دست خودمان آن را عملى خواهیم کرد. من مى‌خواهم بگویم ایران ناچار سوسیالیسم را در ایران اجرا خواهد کرد و راه پس و پیش ندارد.
سرلشگر ارفع در خصوص قانون اخیر مصونیت مستشاران نظامى آمریکا گفته است دولت آلوده‌تر بود و با تصویب این لایحه آلوده‌تر شد و مجلسین ما هم آلوده موقود است که روسیه و انگلیس هم تقاضاى چنین مصونیتى را بکنند. آخر آمریکایى در این مملکت هر کارى دلش مى‌خواهد مى‌کند دیگر این اجازه بردگى و بندگى چه بود اگر شاه مملکت آن را توشیح نکند یک بار دیگر رضاشاه فقید را زنده کرده است.
در پرونده روابط ایران و شوروى بایگانى شود