تاریخ سند: 6 شهریور 1357
موضوع: تظاهرات
متن سند:
شماره: 541 تاریخ: 6 /6 /2537[]
از: شهربانی اردکان 0606
به: ریاست شهربانی استان یزد
موضوع: تظاهرات
محترماً مقام عالی را آگاه میسازم عین گزارش مأمورین اطلاعاتی این شهربانی که مورد تائید میباشد ذیلاً به استحضار میرساند بر اینکه در شب 3 /6 /2537 مصادف با شب 21 ماه مبارک رمضان شهادت حضرت علی (ع) حدود 7000 نفر اهالی از ساعت 2000 در مساجد جمع شده و قرائت قرآن و دعای شبهای مربوطه را تلاوت مینمودند. در ساعت 0100 که [در] بعضی از مساجد مراسم ختم شده بود، با موتور سیکلت و پیاده و اتومبیل به طرف مسجد کوشکنو که سیدروحاله خاتمی منبر بود رفتند و شعارهای مذهبی به طرفداری از خمینی میدادند، وارد مسجد و چون در مسجد جا نبود عدهای در خیابان تجمع نمودند و تا ساعت 0400 ادامه داشت که اهالی متفرق شدند و مجدداً از ساعت 0700 عدهای در حدود 5000 نفر در مسجد جامع جمع شده و به طور سینه زنی و دستجمعی از مسجد به طرف حسینیه بازارنو حرکت نموده در حسینیه توقف و شعارهای مذهبی و مدح حضرت علی(ع) و به طرفداری از خمینی میدادند که در حسینیه فوق، حاج رضا کمالی1 معروف به رضا گچ کار و حاج حسین صیفی نوحهخوانی نمودند. عدهای که گرداننده این عده بودند و مشاهده گردیدند عبارت بودند از: علی حائریان فرزند ابراهیم حائریان که او نیز با دوربین تعدادی عکس از مردم میگرفت. علی اقبال . محمود میرابزاده و برادرانش. حاج محمدعلی خلیلی داماد خاتمی و فرزندانش . علی سپهری . رضا آسایش . سیدمحمود شمسالدینی . حسین کاکانی . سیدباقر حسینیپور . حسین افخمی کفاش . محمد امجد . پسر محمد داوری . محمد وطنخواه مدیر مدرسه ارشاد و پسرش جلال . محمد علی . محمود برخورداریها . عبداله مروتی نقاش . سیدمحمد پزشکی و عدهای زن که زنهای شناخته شده عبارت بودند از: زن و دختر جواد پوراسلامی و دو دختر خادم حسین عباسی . زن و دختر حاج محمدعلی خلیلی . علی اقبال و پسرانش . عده زیادی از فرهنگیان . مرتضی معصومی و پسرش رضا معصومی . محمد حیدری . حسینعلی مدبر کارمند دادگاه بخش اردکان . پس از توقف در حسینیه بازارنو از دروازه بازارنو خارج و در مسیر خیابان پهلوی فلکه ششم بهمن خیابان شاهپور، خیابان سینا و طرف کوچه پستخانه قدیم وارد مسجد جامع شدند.
مجدداً از ساعت 1000 عدهای در حدود 500 نفر که همه نوجوان بودند به سرپرستی جواد پوراسلامی از بازار چهارسوق وارد خیابان فرح و مجدداً در همان خیابان دور زده وارد مسجد شدند که شعار میدادند زنده باد خمینی، ما حکومت اسلامی را میخواهیم، مجدداً به مسجد برگشتند. باز در ساعت 1100 عدهای نیز که شعارهای پارچهای در دست داشتند و همه بچههای کم سن و سال بودند و عدهای نیز نوجوان، وارد خیابان فرح شدند که روی آنها نوشته شده بود زنده باد خمینی، درود بر شهدای راه دین، ما انتقام خون شهیدان خود را از دودمان جلاد ... [پهلوی] خواهیم گرفت، در دست داشتند به طرف بفروئیه حرکت نمودند که در خیابان سنتو سوار موتور سیکلت و سواری شده رفتند. در ساعت 1230 برگشتند مسیرهای خیابان صدرآباد، پهلوی، فرح [را] طی و در جلو مسجد کوشکنو جمع شده و نیز یک عکس از محمدعلی قانعی که در فاجعه اخیر کشته شده بود، بزرگ کرده، سیدمحمد شمس الدینی در دست داشت و شعار میداد ای شهید راه آزادی، ای شهید راه دین، ما انتقام خون تو را خواهیم گرفت و در جلو مسجد کوشکنو جمع شده و بعد متفرق شدند. و نیز در ساعت 1600 همان روز در کلیه مساجد افراد جمع شده به ذکر قرآن مشغول و برنامه تا ساعت 1900 ادامه داشت، پس از آن در ساعت 2030 در مسجد زین الدین روضهخوانی بود که یکی از وعاظ2 به نام شیخ ابوالقاسم مروج که در منزل حاج ابراهیم حائریان سکونت دارد و ساکن قم میباشد، منبر رفته و مردم را برعلیه دولت تحریک و به طرفداری از خمینی سخنرانی مینمود که از جمله سخنان وی این بود که مردم بدانید حکومت جبار که اکنون بر سر کار است ظالمترین و خون آشام ترین حکومتها است، باید این حکومت را سرنگون ساخت و حکومت اسلامی جای آن را بگیرد. کارهای ... این است که مردم را به گلوله میبندد و میکشد، پس از آن از هر کشته 5000 تومان میگیرد و به این نیروهای انتظامی میدهد و آنها بعداً شبها در سر پست و یا محل مأموریت خود که میروند به منزلهای مردم، دزدی میکنند و دیگر اینکه این رژیم به جای اینکه مدرسه، دانشگاه و مراکز علمی را درست و تقویت کند، مردم را به فساد میکشد، سینما و تأتر میسازد، زنها را به فحشاء میکشاند و اسمش را آزادی زنها میگذارد. این مجلس در ساعت 2230 خاتمه پذیرفت که در همان شب و شب قبل تمام کوچهها و معابر خیابان صدرآباد مزرعه سیف نیز با شعارهای بزرگ ضدمیهنی از قبیل مرگ ... جلاد ... دیوانه شده و آدم میسوزاند ما ... شرابخوار را نمیخواهیم، حکومت اسلامی میخواهیم، درود بر خمینی، به شهدای راه آزادی، ما انتقام شهدای راه دین و آزادی را از دستگاه جبار ... .3 خواهیم گرفت. نابودباد رژیم ... نوشته بودند که از ساعت 2400 الی 0330 به اتفاق مأمورین شهربانی محو گردیده است.4
رئیس شهربانی اردکان . سرگرد امیر رائی صادقی
توضیحات سند:
1. حاج رضا کمالی پدر شهید گرامی علی کمالی
2. اصل: واعظ
3. تمامی نقطه چینها در اصل سند میباشد که جایگزینِ نام شاه یا پهلوی شده است.
4. شهربانی استان یزد، این گزارش را طی نامه شماره 253 /5- 37 /5- 5 – 9 /6 /1357 برای ساواک یزد فرستاده، که رئیس ساواک یزد در ذیل آن نوشته است: «امنیت داخلی، به شهربانی اعلام گردد با توجه به مطالب تحریکآمیز شیخ ابوالقاسم مروج در اردکان و اهانتهائی که نموده است، از طریق شهربانی احضار و به صاحب مجلس و خود وی تذکر داده شود. چنانچه تذکر مؤثر واقع نگردید مراتب جهت اتخاذ تصمیم درباره واعظ موصوف به اداره کل سوم منعکس گردد. 7 /6» (بخش ضمائم) این دستور، طی نامهی شماره 4153 /26 ﻫ – 15 /6 /37 به شهربانی استان یزد ابلاغ گردیده (بخش ضمائم)و شهربانی یزد نیز، طی نامهی شماره 396 /5- 37 /5- 5 – 19 /6 /1357 خطاب به شهربانی اردکان نوشته است: « ... به موجب اعلام سازمان اطلاعات و امنیت استان یزد، دستور فرمائید به نحو مقتضی نامبرده بالا و صاحب مجلس را احضار و به آنان توجه و تذکرات لازم در زمینه اعمال و رویه خلاف نامبردگان داده شود، چنانچه در آینده نیز به اقدامات و اظهارات خلاف مصالح کشور ادامه دادند مراتب را گزارش نمایند تا تصمیمات لازم درباره شیخ ابوالقاسم مروج اتخاذ گردد ... » بخش ضمائم
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان یزد، کتاب 4 صفحه 149