موضوع : مجلس ترحیم آیت الله کاشانی
تاریخ سند: 27 اسفند 1340
موضوع : مجلس ترحیم آیت الله کاشانی
متن سند:
شماره : د ـ 21006 /311 ساعت 10 صبح روز جمعه 25 /12 /40 مجلس ترحیم آیت اله کاشانی که از طرف علماء تهران با حضور اکثر علماء تهران و طلاب علوم دینی و اهالی تهران و قم در مسجد سید عزیزاله واقع در بازار تشکیل شد آقای فلسفی واعظ بر سر منبر رفت و گفت دین اسلام تشویق و توصیه و سفارش در علم و صنعت میکند ادیان دیگر مانع ترقیات علمی بودند، روی این اصل در هشتصد آیه اخبار و حدیث درباره علم و صنعت دلالت دارد.در حالی که در ادیان دیگر مردم را به رهبانیت و ترک دنیا سوق میدهند در علم حیوان شناسی و کثرات خورشید و ستارگان و ماه در قرآن آیات زیادی وجود دارد این موضوعات را وقتی پیغمبر اسلام آورد که در آن روز صحبتی از علم و اکتشافات علمی امروز نبود.
اروپائیها طرفداران ترک دنیا بودند اینها را از ما گرفتند و هر روزه دارند پیشرفت میکنند ولی ما مردم مسلمان بخواب خرگوشی رفته ایم و هیچ در فکر نیستیم آقایان خیال میکنند این بی خودی فقط در ایران است بلکه شامل مردم عراق، حجاز، مصر، پاکستان، الجزایر و سایر ممالک اسلامی نیز میباشد اگر ما مردم سست عنصر نبودیم هیچوقت درباره این همه محتملات سکوت اختیار نمیکردیم شما مردم قهرمان الجزایر را به بینید در این چند سال چقدر کشت و کشتار دادند، چقدر خون مردم بی گناه را ریختند آخر کمک نکردید در حالی که یکی از ارکان مهم دین اسلام رسیدگی بامور مسلمانان است در این چند ساله هیچ کمکی از سایه ممالک اسلامی بملت ستم دیده و رنجدیده الجزایر نشد و بصدای آنها لبیک نگفتیم بالاخره این وضع مسلمانی نیست که ما داریم خداوند متعال عاقبت ما را ختم بخیر بکند در تمام امور عقب افتاده ایم و به این روز سیاه و بدبختی افتاده ایم.
فلسفی واعظ گفت درباره اهمیت علم با علماء صحبت کردن تنها نمیتوانند ضامن سعادت مردم باشند چنانچه ما امروز میبینیم اگر علم تنها کافی بود شما بروید اشخاص فاضل را ببینید که به چه روز سیاهی افتاده اند.
همین دانشگاه را به بینید فقط علم تنها نمیتواند اداره کند.
مریضی که بیمارستان است فقط عمل دکتر نمیتواند او را تسلی خاطر بدهد بلکه آن عاطفه و وجدان است که بعنوان عیادت نزد او میروند و او را تسکین میدهد و باید کاری کرد که در میان مردم ایمان وجدان و عاطفه بوجود آورد علماء دین علاوه بر امور علمی بامور ایمانی و وجدانی و عاطفه مردم هم رسیدگی میکنند شما به بینید دکتر (نامفهوم) را میکشند در مجلس ختمش سی نفر استاد جمع میشوند.
اما مرحوم آیت اله بروجردی، مرحوم آیت اله کاشانی رحلت میکنند آنقدر مردم زیر جنازه آنان سینه میزنند دکانها و بازارها را تعطیل میکنند باید دید این (نامفهوم) برای چیست این همان ایمانی است که با علم توام است پس تنها علم نمیتواند پرچمدار سعادت مردم باشد سپس فلسفی درباره مرحوم آیت اله بروجردی و آیت اله کاشانی صحبت کرد و افزود آیت اله کاشانی علاوه بر جنبه روحانیت جنبه سیاسی هم داشت و خدمات شایانی بمردم این مرز و بوم نمود و بمردم عراق خدمات بزرگی کرده است آخرین امضائی که از مرحوم آیت اله کاشانی مانده همان ملاقات عده ای از علماء پاکستان بوده که برای مکه معظمه میرفتند و از وضع قبور ائمه را مشاهده و تقبیح نموده اند و بایران میآیند و در تهران نامه ای از آیت اله بهبهانی و کاشانی میگیرند که بدولت ابن سعود مینویسد که قبور ائمه را تعمیر کند.
این نامه را آیت اله کاشانی در حالی که در بیمارستان بستری بودند امضاء میکنند این اثر در این آخر عمری از آیت اله کاشانی میماند و این خود سعادت بزرگی است.
فلسفی در پایان سخنرانی خود از اطفال آیت اله کاشانی تشکر کرد و خواستار شد که مجالس ترحیم آیت اله کاشانی را طوری ترتیب دهند که تا آخر اسفند ماه تمام شود تا مردم شب عید بدید و بازدید خویشان خود برسند.
من از فردا برای شرکت در مجالس ترحیم مرحوم آیت اله بروجردی بقم خواهم رفت و سایر آقایان در تهران هستند و مجالس را اداره خواهند کرد.
دکتر بقائی باتفاق عده ای از افراد حزب زحمتکشان به مسجد آمده بودند و قرار است بهمین مناسبت ساعت 1500 الی 1700 روز یکشنبه 27 /12 /40 در مسجد ارک مجلس ترحیمی که با وعظ شیخ باقر نهاوندی بر پا میشود.