تاریخ سند: 13 خرداد 1342
موضوع: سخنرانی فلسفی در مسجد ترکها1
متن سند:
ساعت 20 روز یکشنبه 12 /3 /42 جمعیت کثیری بمناسبت عزاداری
ماه محرم در مسجد ترکها واقع در بازار از طبقات مختلف که در شبستان و بالای
پشت بامها و مدرسه جنب مسجد .
و مسیر بازار را گرفته بود تشکیل شد.
ساعت 30 /20 آقای فلسفی بالای منبر رفت و ضمن مقدمه خاطر نشان
ساخت که در این منبر برای
اولین بار در تاریخ منا بر
خود مطلبی عنوان مینماید
که [از ]هر نظر و موقعیتی
بی سابقه بوده و نظر به
موقعیت حساس مملکت
ناچارم آنرا بیان دارم و آن
موضوع استیضاح دولـت
اسـت که با این استیضاح
ملی نظریات و پیشنهادات
ملت ایران بدولت وقت
اطلاع داده میشود سپس به
توضیح اصل استیضاح
وحدود استیضاح و محل آن
و شخص استیضاح کننده
بادامه سخنان خود
میپردازم.
1- چرا استیضاح از دولت میشود برای عدم اجراء قوانین [قانون] اساسی و
اعمال غیر قانونی دولت، ناچار مردم موظف اند دولت را استیضاح نمایند .
2-
استیضاح در چه محل باید بشود جواب درمجلس شورای ملی چرا در مسجد
انجام میشود .
جواب یکی از اعمال غیر قانونی و نقص قانون اساسی این است که
مدتها مجلس شورایملی تعطیل و مرجع صلاحیت دار وجود ندارد.
س.
چرا
[چه] اشخاصی باید استیضاح کنند جواب.
وکلای مجلس.
س.
وکلای مجلس از
طرف چه اشخاصی بمجلس میروند .
ج .
از طرف قاطبه ملت .
س .
پس بدلیل
اینکه مجلس وجود ندارد و بدلیل اینکه تمام مردم در این ساعت در این محل
اجتماع دارند و در غیاب مجلسین ناظر به سرنوشت خود میباشند حق دارند
دولت را استیضاح کنند .
س .
آیا ممکن است غیر مجلس محلی دیگر مانند
مسجد.
معبد .
مکتب مردم در آنجا جمع و به سرنوشت خود اظهار نظر کنند .
ج .
بلی در قانون اساسی ایران مذهب آن طریقه حقه جعفری است و مسجد برای
مسلمانان محل عبادت است دخالت در امور زندگی تجمع مومنین محل پرداخت
مالیات بدولت ها برای اتخاذ
تصمیمات لازم در خیر و
صلاح مملکت و غیره بوده
پس در عدم مجلس شورای
ملی ملت ایران پناهگاه خود
را مسجد می داند .
س .
آیا
یک نفر می تواند دولت را
استیضاح کند یا یک معمم
میتواند بجای وکلا دولت را
استیضاح کند .
ج .
بلی .
در
قانون اساسی که ما سال ها
قبل برای آن قیام و دولت
ایران را دولت مشروطه
[معین ]نمودیم در سطر اول
قانون اساسی قید و ثبت شده
است مذهب.
دین مبین
اسلام و طریقه جعفری میباشد در تمام قوانین اساسی ثبت شده است که دولت
روی احکام قرآن و شیعه اثنی عشری باشد و هیچگونه اقدام در جهت تصویب
قوانین در مجلسین که بر خلاف دین و مذهب اسلام باشد عمل نشود کلیه قوانین
که بتصویب پارلمان مملکت میرسد بایستی به نظر یک نفر مجتهد برسد و اگر آن
قانون مضر، دین و بر خلاف شرع نبود امضاء و در صورت خلاف شرع و دین
بودن می توان او را لغو و تحریم نماید .
س .
چطور ممکن است یک نفر این قدر
قدرت داشته باشد که آراء کلیه وکلا را فسخ نماید.
ج .
بدلیل رسمیت دین اسلام و مذهب جعفریه که قوانین نبایستی برخلاف شرع
باشد می تواند آن را نسخ نماید چرا یک نفر بدلیل اینکه خود او فقط یک رای
دارد .
ولی مقام دین مجتهد که نماینده احکام خدا و دین و مذهب پیغمبر میباشد
به او اجازه زیاد داده است .
س .
آیا فلسفی میتواند در نبودن مجلس و در مسجد و
به جای مجتهد اعمال و تصویب نامه های غیر قانونی دولت را لغو اعلام نماید یا
خیر .
ج .
بلی .
بنمایندگی از طرف عموم طبقات ملت ایران و به نمایندگی از طرف
مجتهدین و مراجع تقلید که از روی قوانین الهی می باشد دولت را استیضاح
کند.
پس در این مجلس که
شاید با حضور نمایندگان
مطبوعات داخلی و اگر
آمده اند خارجی ها و در
حضـور کلیه ملت ایـران
و از این محل اعلام می دارم
تا دنیا و جهانیان بدانند
که ملت ایران در نهایت
خفقـان و محیـط رعـب و
هراس و نبودن محل و مکان
ذیصلاحیت دار بدینوسیله
دولت وقت خود را به اتهام
نقص قانون اساسی طبق
10 ماده استیضاح می نماید
(جمعیت حاضر با گفتن سه
بار صحیح است آن را به
تصویب ملی خود می رسانند).
1ـ چرا دولت مانع اظهارنظر مجتهدین در مورد قانون و سرنوشت مردم میشوند.
مگر نه این است که تمام قوانین بنظر مجتهدین بایستی برسد و دولت بایستی
جواب بدهد و مردم میدانند سیاست از دین جدانیست بدلیل اینکه قانون اساسی
دین و قانون اسلام را مقدم تر از قانون اساسی دانسته است و چرانمیگذارد اظهار
نظرهای آنها در رادیو و روزنامه ها چاپ شود .
2ـ دولت حق ندارد و بچه مجوزی تصویب نامه های غیر قانونی در عدم پارلمان
مملکت صادر مینماید و کلیه تصویب نامه ها از درجه اعتبار ساقط است.
3ـ دولت بچه مجوزی در روز وفات امام جعفر صادق (ع) رئیس مذهب شیعه
این مملکت دستور داده عده ای دهقان نما را بدانشگاه اسلام و مدرسه فیضیه قم
بریزد و عده ای از شاگردان امام جعفر صادق (ع) را مضروب و مجروح و مقتول
نمایند ملت ایران ننگ و تنفر خود را از این جریان غیر انسانی دولت، اعلام
میدارد.
4ـ دولت چرا و بچه مجوزی از نشر اعلامیه های مراجع تقلید که جهت اظهار نظر
مردم میباشد دستور میدهد مطبعه ها از چاپ آن خوداری نمایند.
5 ـ دولت بچه مجوز قانونی مردم .
جوانان .
تجار و سایرین را که به پخش و چاپ
اعلامیه می پردازند دستگیر مینماید و آنها را مضروب و بدن جوانان را سیاه
مینماید .
و جدا مردم مطلقا از این اعمال غیر قانونی تنفر دارند.
6ـ بچه مجوزی تجار تهران و بازاریان را گذاشتند از پشتیبانی مراجع تقلید
واظهار تنفر از فاجعه اول فروردین 42 مدرسه فیضیه سه روز بازار را تعطیل و
دولت از باز نمودن مغازه های آنان جلوگیری نمود.
7ـ دولت بچه مجوزی در اکثر یا اقل شهرستانها جلوگیری از برگذاری عزاداری
امام حسین مینماید و در کشور اسلامی این اعمال شرم آور و مفتضح است و ملت
ایران از چنین جسارتی را که مر تکب شده است تنفر خود را اعلام میدارند.
8 ـ دولت موظف است بدون استثنا آزادی نشر و چاپ اعلامیه های مراجع تقلید
و سایرین را بدهد و در روزنامه ها چاپ نمایند.
9- ملت ایران خواهان انتخابات آزاد میباشد.
10ـ دولت بچه مجوزی عده ای از بهترین شخصیت ها و مردم را غیر قانونی
مدتها است زندانی نموده است.
طبق این 10 ماده که بتصویب ملت ایران رسید دولت استیضاح و ضمنا و قطعا
بایستی بآن ترتیب اثر بدهد و در صورت تجاهل بآن دچار اشکال برای آن
میباشد اعلام دارد .
آنگاه جهت مراجعه بآراء این 10 ماده گفت هر کس موافق
این 10 ماده میباشد پنج بار بلند بگوید و یا با تکان دادن دست اعلام نماید و
نگوید [بگوید] صحیح است در نتیجه این عمل انجام گرفت و سپس یکایک 10
ماده را قرائت نمود و درباره هر یک حملات خود را بدولت نمود و گفت من ترس
از کسی ندارم طبق قانون صحبت مینمایم ما میگوئیم در مملکت قانون اجرا شود
در خاتمه 2 نامه ایکه امروز یکشنبه از طرف آیت اله شریعتمداری1 و خمینی از
قم برای او رسیده بود و خطاب بفلسفی بود مبنی بر اینکه اظهار رضایت از تبلیغ
وعاظ و خود فلسفی در این ده روزه محرم تشکر نموده و تأکید نموده بود که
همچنین بوعاظ خاطرنشان نمائید که آقایان وعاظ از روشن نمودن افکار مردم
باعمال غیرقانونی خود بپردازند و همچنین در این نامه متذکر شده بودند جهت
تأسیس یک دستگاه ساختمان بیمارستان جهت حوزه علمیه قم و بنای مسجد
فیضیه قم از مردم بخواهید اگرامکان دارد کمکهائی بنمایند.
و بهمین منظور حسابی در بانک صادرات و معادن ایران قم افتتاح و مردم
میتوانند در کلیه ایران کمکهای خود را باین حساب بریزند .
ساعت 30 /21
مجلس ترحیم مزبور ختم شد و مقداری اعلامیه آیت اله خمینی2 .
شریعتمداری
.
میلانی .
خوئی .
تلگراف پشتیبانی علماء خرم آباد بصورت اعلامیه چاپ شده
است بین مردم توزیع شد که بضمیمه تقدیم میگردد.
گیرندگان: اداره سوم کل سوم.
اداره دوم کل سوم.
بایگانی
توضیحات سند:
1 ـ سخنرانی شب عاشورا:
آقای فلسفی می گوید : در آن
شب جمعیت بقدری زیاد بود که
من نتوانستم از میان مردم و از
اول بازار به مسجد بیایم.
لذا از
طریق پشت بام بازار به طرف
مسجد رفتم و از روی بام مسجد
به پائین آمدم.
این مبالغه
نیست، اگر بگویم مردم آن قدر
با فشار نشسته بودند که در حین
عبور به ناچار پا را روی زانوی
مردم می گذاشتم.
بندگان
خداباکمال علاقه و اشتیاق
می گفتند: «آقا پا بگذارید روی
زانوی ما!»
حجه السلام فلسفی در مورد
نحوه ضبط سخنرانی می گوید:
...
بعد از تکثیر نوار ، یک جوان
پرشور علاقه مند به من گفت :
«آقا می دانید با وجود آن همه
ساواکی چه کسی توانست این
نوار راضبط کند؟» گفتم «نه»
گفت : «من بودم» .
گفتم : « در
کجا ضبط کردید؟» گفت : « جان
من در خطر بود .
عصر عاشورا
که هنوز همه مردم نیامد بودند ،
از یک نقطه مناسب یک رشته
سیم برق زیر منبر آوردم و سپس
خودم با ضبط صوت در زیر منبر
قرار گرفتم و نوار را ضبط کردم!
دو طرف بدنه منبر و پله های آن
هم با پارچه سیاه پوشیده شده
بود و همین امر مانع از آن
می شد که کسی مرا در زیر منبر
ببیند .
آن قدر در آنجا از گرما و
تنگی جا عرق ریختم که جانم به
لب رسید»!! به هرحال،نوار
سخنرانی آن شب به سرعت
تکثیر و در سراسر کشور توزیع
شد.
همان منبع ص 257
1 ـ سید کاظم شریعتمداری
درسال 1238 هجری شمسی در
تبریز به دنیا آمده تحصیلات
خود را در تبریز، مشهد و قم
ادامه داد پس از کسب مقام
اجتهاد به درخواست اهالی
آذربایجان به تبریز بازگشت و
به تدریس فقه و اصول پرداخت.
وی در سال 1326 علیرغم
تحریم دیدار با شاه از سوی
علمای تبریز ملاقاتی با شاه در
مدرسه طالبیه تبریز داشت،
همین امر ادامه کار را در
آذربایجان دشوار ساخت و لذا
راهی قم شد و ارتباط با دربار
را تا پیروزی انقلاب اسلامی
ادامه داد.
نگرش خاص وی به
مسائل سیاسی، مخالفتهای
مکررش با روحانیت انقلابی
وی را در برابر حرکت انقلاب
اسلامی قرار داد.
مواضع
سیاسیش با دستاوردهای
انقلاب، پس از پیروزی بحدی
رسید که در جریان کودتای نوژه
یکی از عوامل این حرکت ضد
انقلابی گردید.
پس از اثبات
کمکهای وی به کودتاچیان از
سوی جامعه مدرسین حوزه
علمیه قم از مرجعیت خلع شد.
و
سرانجام در سال 1365 در
گذشت.
1 ـ بسم اللّه الرحمن الرحیم
حضرت حجه الاسلام آقای
فلسفی دامت افاضاته
لازم است از بیانات حساس
جناب عالی در این وقت اختناق
عجیب تشکر کنم.
امروز روزی
است که حضرات مبلغین محترم
و خطبای معظم، دین خود را به
دین اثبات فرمایند.
امروز
روزی است که باید رضایت
خداوند غفور را جلب نمایند یا
خدای ناخواسته به سخط ذات
مقدسش مبتلا شوند.
امروز
روزی است که نظر مبارک امام
زمان ـ صلوات اللّه علیه ـ به
حضرات مبلغین اسلام دوخته
شده است و ملاحظه می فرمایند
که آقایان به چه نحو خدمت خود
را به شرع مقدس ابراز و دین
خود را ادا می نمایند.
از قرار
مسموع اغلب گویندگان محترم
با ما هم آواز هستند؛ امید است
خداوند تعالی آن شواذی که از
حبس، از زجر، از خوف بیم
دارند.
بیدار فرماید.
متمنی
است مراتب احترام و سلام مرا
به مبلغین ابلاغ فرمایید.
ضمنا
چون برای تجدید ساختمان
مدرسه فیضیه که قبلاً با جناب
عالی نیز صحبتی شده بود
حسابی در بانک صادرات شعبه
قم باز شده است و بناست که
/ از / روز تاسوعا و عاشورا
نیز بانک سپرده را قبول کند اگر
صلاح دیدید تذکری به مسلمین
بدهید.
والسلام علیکم و رحمه اللّه و
برکاته
روح اللّه الموسوی الخمینی
منبع:
کتاب
حجتالاسلام محمدتقی فلسفی به روایت اسناد ساواک صفحه 211


