موضوع: جلسه منزل على امینى نخست‌وزیر پیشین
تاریخ سند: 13 مهر 1349
موضوع: جلسه منزل على امینى نخست‌وزیر پیشین
متن سند:
گزارش خبرخیلى محرمانه
به: 312 شماره گزارش: 52724/تحقیق
از: تحقیق تاریخ گزارش: 13 /7 /1349
موضوع: جلسه منزل على امینى نخست‌وزیر پیشین
حدود ساعت 09:00 روز جمعه گذشته (10 /7 /1349) در منزل على امینى نخست‌وزیر پیشین عده‌اى در حدود 20 نفر اجتماع داشتند که بین اجتماع‌کنندگان هدایت‌الله محمودى، حاج مخملباف، ملک محمدى از جمله اعضاى انجمن‌هاى محلى شرق تهران شناخته شدند. در این جلسه در مورد فوت ناصر رئیس حکومت مصر مذاکره به عمل آمد و کلیه حضار از این حادثه ابراز تأسف نمودند. امینى ضمن تأیید نظریه حاضرین اضافه نمود در آمریکا و انگلستان هم که مخالف با حکومت ناصر1 محسوب مى‌شوند اکثر مطبوعات و روزنامه‌ها از فوت ناصر اظهار تأسف کرده‌اند. حدود ساعت 10: 00 على امینى خطاب به حضار گفت قصد دارد به‌کهریزک برود و جلسه را ترک نمود.
نظریه شنبه: نظرى ندارد.
نظریه چهارشنبه: مفاد گزارش خبرى در مورد اجتماع و مذاکرات فوق‌الذکر صحت دارد.
توضیحات سند:
1ـ جمال عبدالناصر:جمال عبدالناصر رهبر پیشین مصر در 15 ژانویه 1918 در اسکندریه مصر به دنیا آمد. او در قاهره از آکادمى علوم نظامى فارغ‌التحصیل شد. از 1942 که افسر ارتش مصر بود، با همکارى افسران همدوره‌اى خود قصد سرنگونى حکومت ملک فاروق را داشت. وى معتقد بود که این اصلاحات در زمان حیات این رژیم قابل انجام نیست. او در جنگ 1948 اعراب علیه اسرائیل شرکت داشت. پس از شکست اعراب در جنگ، ناصر جنبش افسران آزاد را پى‌ریزى کرد و ژنرال محمد نجیب به عنوان رهبر این جنبش برگزیده شد. جنگ 1948 اعراب و اسرائیل سبب بدبین شدن مردم نسبت به لیاقت ملک فاروق شد و این امر پایه‌هاى حکومت فاروق در مصر را به شدت متزلزل ساخت. در ژوئیه 1952 جنبش افسران آزاد در یک کودتا به حکومت فاروق خاتمه داد. رهبرى این کودتا به عهده ژنرال محمد نجیب و دستیار وى جمال عبدالناصر بود. فاروق به ناچار در 26 ژوئیه 1952 از مقام خود استعفا کرد و رهبران کودتا احمد فوأد پسر خردسال فاروق را به عنوان فاروق دوم به سلطنت رساندند اما در 18 ژوئن 1953 در مصر اعلام جمهورى شد و فاروق و خانواده‌اش تبعید شدند اولین رئیس جمهور مصر ژنرال محمد نجیب بود که در 1954 توسط سرهنگ جمال عبدالناصر برکنار شد. ناصر که معتقد به انترناسیونالیسم عربى و اتحاد میان آن کشورها بود تا زمان مرگش یعنى تقریبا 16 سال رئیس جمهور مصر باقى ماند.
وى سیاست جدایى از کشورهاى غربى و نزدیکى به بلوک شرق خصوصاً شوروى سابق را در پیش گرفت و اقدام به خرید اسلحه از این کشور نمود. شوروى سابق نیز وى را در تأمین اسلحه و سایر نیازها و همچنین ساختن سد عظیم آسوان بر رود نیل که غربی‌ها از احداث آن خوددارى کرده بودند کمک نمودند و این همکارى تا زمان به قدرت رسیدن سادات ادامه داشت.
ناصر در ژوئیه 1956 کانال سوئز را ملى اعلام کرد و یک سازمان مصرى را براى اداره آن تأسیس کرد. به دنبال این عمل دولت اسرائیل همراه با قواى انگلیس و فرانسه در اکتبر 1956 به خاک مصر در شبه جزیره سینا حمله بردند تا خلیج عقبه را روى کشتی‌هاى اسرائیلى باز کنند. این جنگ سرانجام با تهدید شوروى سابق به دخالت نظامى در مارس 1957 پایان پذیرفت، اما در این سال جمال عبدالناصر تمام دارایی‌هاى دولت‌هاى غربى در مصر را ملى اعلام کرد و کانال سوئز نیز در آوریل همان سال بازگشایى شد.
در 1958 سه کشور مصر، سوریه و یمن تحت عنوان جمهورى متحده عرب با یکدیگر متحد شدند و در یک همه‌پرسى جمال عبدالناصر به ریاست جمهورى آن برگزیده شد. این اتحاد دیرى نپایید و بر اثر بروز اختلافاتى در 1961 از هم گسیخت و سه کشور از یکدیگر جدا شدند. جمال عبدالناصر در 1967ـ1962 ده‌ها هزار تن از نیروهایش را براى کمک به جمهورى خواهان یمن بدان سرزمین اعزام داشت و این امر باعث بروز اختلافاتى با عربستان سعودى شد. ناصر در سومین جنگ اعراب و اسرائیل یعنى نبرد ژوئن 1967 که با حمله غافلگیرانه هواپیماهاى اسرائیلى به فرودگاه‌هاى قاهره و دمشق آغاز شد صحراى سینا، تمام طول شرقى کانال سوئز و رقم عظیمى از هواپیماهاى خود را از دست داد. جمال عبدالناصر سرانجام در 28 سپتامبر 1970 در سن 52 سالگى بر اثر سکته قلبى در گذشت. بعضى از مفسران سیاسى مرگ ناصر را ناشى از یک توطئه مى‌دانند توطئه‌اى که قصد داشت سادات معاون ناصر را که به لزوم دوستى با غرب و صهیونیست‌ها معتقد بود به قدرت برساند. ر.ک: مشاهیر سیاسى قرن بیستم احمد ساجدى ص 294