تاریخ سند: 11 آذر 1357
متن سند:
گزارش نوبه ای اطلاعاتی شماره 13 مدت دوره ـ از 120001 /9 /1357 تا 122400 /9 /1357 مدارک مورد مراجعه ـ گزارشات فرمانداریهای نظامی 12 گانه و اطلاعیه های واصله از منابع خبری.پس از بهره برداری معدوم شود.
1ـ وضعیت عمومی گروهها گروههای مختلف در طول مدت دوره در تهران و سایر شهرستانها مبادرت به تظاهرات، اعتصابات و فعالیتهای خرابکارانه بشرح زیر نموده اند.
الف ـ مناطق با فعالیت شدید.
(1) استان تهران ـ تظاهرکنندگان در نقاط مختلف تهران تلاش نمودند که در ساعات منع عبور و مرور شبانه از منزل بیرون آمده و مقررات حکومت نظامی را لغو نمایند.
1 ـ در 120100 /9 /1357 تعداد 8 نفر از تظاهرکنندگان بعلت نوشتن شعارهای مضره روی دیوار و آتش افروزی در خیابان شاهپور غلامرضا، توسط مأمورین دستگیر و در بازجوئی یکی از آنها خود را کارمند سازمان صنایع نظامی معرفی نمود.
ـ کلیه مغازه های بازار بزرگ تهران و سبزه میدان و خیابانهای بوذرجمهری و ناصرخسرو تعطیل ود.
ـ حدود 90 درصد از مغازه های اطراف میدان شهناز، عشرت آباد، امیریه، میدان خیام، فرح آباد، کوکاکولا و شهباز بسته بود.
2 ـ مردم بصورت گروههای کوچکی در جلوی بازار اجتماع نمودند.
ـ در 120920 /9 /1357 جمعیتی حدود 400 نفر در لاله زار جنوبی اقدام به تظاهرات و دادن شعارهای مضره نمودند.
ـ در 121030 /9 /1357 عده ای حدود 700 نفر در طول خیابان شاهرضا بسمت شرق مبادرت به تظاهرات و دادن شعار نمودند.
ـ کلیه مغازه های خیابان فردوسی تعطیل و مردم جلوی بانک مرکزی اجتماع نمودند.
ـ در کوچه آبشار خیابان ری تعدادی اعلامیه مضره روی دیوار نصب و روی پارچه ای شعار استقلال، آزادی نوشته شده بود.
ـ در خیابان خاوران عکسهائی از خمینی روی دیوار نصب شده بود.
ـ در 1115 روز جاری در خیابان اتابک تعدادی حدود 200 نفر اقدام به تظاهرات و دادن شعار نمودند.
ـ در حدود ساعت 1115 تعدادی حدود 100 نفر در خیابان کوکاکولا اقدام به دادن شعار و تظاهر نمودند.
ـ در خیابان ژاله روبروی درمانگاه سوانح و سوختگی اعلامیه های مضره پخش شد.
ـ معممی بنام شیخ مصطفی مؤمنی حائری که ممنوع المنبر بود در مسجد رستم آباد نیاوران به منبر رفته و بیانات تحریک آمیزی ایراد که به وسیله مامورین کلانتری نیاوران دستگیر شد.
ـ در خیابانهای شیراز، جردن (مقابل بلوار ناهید)، شاهرضا (چهارراه پهلوی و کوچه های اطراف)، قلعه مرغی (بطرف 20 متری جوادیه،) سپهبد زاهدی (بطرف شرق تخت طاوس) امیرکبیر (بطرف سرچشمه) از ساعت 1030 الی 1400 روز جاری تظاهرات توام با دادن شعار انجام شد.
2 ـ اکثر مغازه های شمیران و شهرری بسته بود.
3 ـ در 1350 روز جاری اتومبیل ژیان کرم رنگ بشماره 79755 تهران ص در خیابان تخت طاوس با همکاری 18 نفر ایجاد راه بندان مصنوعی نمود.
ـ در خیابان ذوالفقاری مسگرآباد عده ای حدود 4 الی 5 هزار نفر شروع به تظاهرات و دادن شعار نمودند.
ـ در 2230 روز 11 /9 /1357 یک بطری کوکتل مولوتف بطرف پرسنل گردان 131 پیاده تیپ نادری (لشگر گارد) پرتاب شد ولی سربازان و درجه داران موفق شدند قبل از اینکه بطری عمل نماید آنرا خنثی کنند.
پرتاب کننده بطری مولوتف دستگیر و بفرمانداری نظامی تحویل شد.
ـ اکثر وزارتخانه ها و ادارات بحال تعطیل و یا اعتصاب و کم کاری بودند.
ـ در روز 11 /9 /1357 در اثر کم کاری کارمندان شرکت توانیر برق قسمتهائی از مناطق جنوب، شرق و غرب تهران خاموش بود و از اول وقت اداری روز 12 /9 /1357 تعداد کمی از کارمندان شرکت توانیر در سرکار خود حاضر شدند.
ـ در ساعت 1000 روز جاری اعلامیه های تحریک آمیزی در بین پرسنل سازمان آب منطقه ای تهران به امضاء کارکنان شرکت توانیر، برق منطقه ای و آب منطقه ای تهران توزیع شد.
ـ در خیابان سی متری روی دیوار نوشته اند.
ملت مسلمان این گاز که برای گرفتن آن ساعتها وقت عزیزتان را تلف میکنید در کشورهای شوروی و چکسلواکی بطور مجانی در خانه ها لوله کشی شده است.
ـ در بازار تهران اعلامیه ای بدین مضمون پخش گردید.
از بازکردن تلویزیون خودداری نمائید سه شنبه روز اعتصاب عمومی است، رادیو تلویزیون در اسارت نظامیان است، تعداد کشته شدگان دیروز 98 نفر و دیشب 34 نفر و تعداد زخمی شدگان دو روز گذشته 540 نفر بودند.
ـ در جلوی بیمارستان سوانح و سوختگی ژاله تعدادی جوان تجمع نموده و قصد دادن خون به مجروحین را داشتند.
ـ با مذاکراتیکه مدیر عامل شرکت برق منطقه ای تهران و مدیرعامل شرکت توانیر با اعتصابیون برق منطقه ای تهران بعمل آوردند قرار شد از روز 12 /9 /1357 به ترتیب زیر، برق مناطق مختلف تهران را قطع نمایند.
روزها از ساعت 1300 تا 1500 و شبها از ساعت 2200 الی 2400 ـ بعلت کشته شدن یکی از رانندگان شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه در ساعت 1100 روز 11 /9 /1357 عده ای از همکاران وی تحت عنوان همدردی از روز 12 /9 /1357 از انجام کار خودداری نمودند.
5 ـ ارتباط تلفنی سفارت آمریکا به خارج از سفارت قطع گردید و آمریکائیهای مقیم تهران و مستشاران نظامی از این لحاظ نگرانند، علت قطع تلفن کم کاری شرکت مخابرات است.
6 ـ در 1400 12 /9 /1357 خودروی آریای سرویس مربوط به تیمسار سپهبد طباطبائی جمعی دارائی ارتش شاهنشاهی در خیابان نواب طعمه حریق شد.
ـ عصر روز 12 /9 /1357 عده ای در گورستان بهشت زهرا از اجساد مقتولین عکسبرداری مینمودند.
ـ ستواندوم وظیفه منصور بسطام زاده جمعی اداره مهندسی ن ز ش که در مورخه 11 /9 /1357 افسر نگهبان پاسدارخانه بود، تعدادی از پاسداران را جمع و بآنان دستور داده است در صورتیکه عوامل خرابکار به پادگان حمله نمایند به آنان تیراندازی ننمایند.
ـ تعدادی از خیاط های دروازه قزوین و شهرستان کرج مشغول دوختن کفن بودند.
ـ در میدان 24 اسفند و خیابانهای سینا و مخصوص روی باجه های تلفن نوشته شده بود در ساعت 1945 روی موج اف ام ردیفهای 19 و 25 و 30 متر خمینی از رادیو فرانسه صحبت خواهد کرد.
ـ در خیابان شادمهر و کوچه های اطراف آن اعلامیه هائی بدیوار بدین مضمون نصب شده بود : که به خاطر شادی روح شهدا، ساعت 2200 امشب مردم روی پشت بامها باشند ضمنا در روز عاشورا اسلحه بدست جهاد خواهیم کرد.
ـ در 1515 12 /9 /1357 عده ای در حدود 200 نفر در خیابان خزانه فرح آباد در حالیکه تعدادی از آنان کفن پوشیده و پرچم های سفید و قرمز آغشته به خون در دست داشتند مشغول تظاهرات بودند.
ـ در 1545 12 /9 /1357 دو نفر غیر ارتشی در حالیکه در خیابان پهلوی مشغول پخش اعلامیه مضره بودند توسط مامورین فرمانداری نظامی دستگیر شدند.
ـ در 2100 12 /9 /1357 بعد از شروع ساعات منع عبور و مرور شبانه تظاهراتی در نقاط مختلف تهران از جمله خیابانهای اندیشه 1 و 2 و 3، رودکی، شیخ هادی، نارمک، انتهای گیشا، نوروزی، جنب دخانیات، زمرد جنب حسینیه ارشاد، میدان اختیاریه، کوچه شقایق، تهران پارس، کوکاکولا، شوش، خوش، سپه، تاج، شادمان، اطراف ساواک، سلطنت آباد، ژاله، اول چهل متری نواب، خیابان ساسان غربی، مقابل وزارت جنگ، فرح آباد، شهباز، قصرالدشت دروازه دولت انجام شد.
ضمنا در تظاهرات خیابان شیخ هادی از داخل یک خودرو و در منطقه یوسف آباد از داخل یک خودرو دیگر بطرف مامورین فرمانداری نظامی تیراندازی شد.
ـ در 122245 /9 /1357 در خیابان سرسبز نازی آباد مردی که جزء تظاهرکنندگان بود با تیراندازی مامورین فرمانداری نظامی منطقه 7 کشته شد.
ـ در 122015 /9 /1357 یک نفر غیرنظامی بنام یعقوب اکبری در حسن آباد زرگنده مغازه دارها را تهدید به بستن مغازه ها مینمود که توسط مامورین دستگیر و به کلانتری هدایت شد.
ـ در 122115 /9 /1357 تعدادی از مردم در محلهای زیر اجتماع و تظاهرات ضدمیهنی نمودند که توسط مامورین فرمانداری نظامی متفرق گردیدند: تپه های قیطریه، خیابان کوروش کبیر نزدیک قلهک، حسن آباد زرگنده، دوراهی قلهک و خیابان اقدسیه.
ـ در ساعت 121930 /9 /1357 جلوی درب دوم مسجدالمتقی واقع در خیابان کوروش کبیر شخصی بنام سیدمحمدصادق ضمن سخنرانی ضدمیهنی وسیله مامورین دستگیر گردید.
(2) مشهد ـ حضرت آیت الله خوئی از نجف اشرف اعلامیه ای صادر و برای حضرت آیت اله شریعتمداری در قم فرستاد که کمک کنند به این خونریزیها خاتمه داده شود و مردم را ارشاد کنند که منجر به برادرکشی نشود.
آقای شریعتمداری اعلامیه را به حوزه علمیه مشهد و علماء این شهر جهت توزیع آن بین مردم فرستاده ولی علماء مشهد از پخش جلوگیری نمودند.
ـ اکثر مغازه های مشهد و بازار این شهر تعطیل بود و عده ای در خیابانهای دانشگاه، میدان مجسمه، خیابانهای پهلوی و خیابان شادزی اجتماع و بطرف حرم مبادرت به راه پیمائی نمودند که مامورین برای متفرق کردن آنان از گاز اشک آور استفاده نمودند.
ـ در 120910 /9 /1357 حدود 1500 نفر از استادان، دانشجویان (پسر و دختر ) و کارمندان دانشکده های دانشگاه فردوسی در محوطه دانشکده علوم جمع شده و در حالیکه عکسهائی از خمینی و شریعتی با خود حمل مینمودند در خیابانهای اطراف دانشکده براه افتاده و شعارهائی علیه کد 66 میدادند که مامورین انتظامی با استفاده از گاز اشک آور آنها را متفرق نمودند.
تظاهرکنندگان مجددا جمع شده و با دادن شعارهای مضره بطرف صحن حرم مطهر حرکت مینمایند و در مسیر خود با چوب و چماق و سنگ و آهن پاره به مامورین حمله نموده و در نتیجه تیراندازی یک نفر از مخالفین کشته و یکنفر مجروح گردید.
8 ضمنا در این عملیات 5 نفر از مامورین زخمی میشوند.
ـ از اوایل روز 12 /9 /1357 تعدادی از طبقات مختلف مردم در منزل آیت اله شیرازی و قمی اجتماع مینمایند.
در منزل آیت الله شیرازی شیخ علی تهرانی و دو نفر دیگر سخنانی ایراد مینمایند و سپس ضمن دادن شعار علیه کد 66 به این مضمون (کد 66 آمریکائی باید اعدام شود) جمهوری باید ایجاد شود، محرم قیام ملی ماست وارد صحن عتیق شده و آنگاه مبادرت به برداشتن سردرب ورودی صحن که نام کد 66 بر روی آن نوشته شده بود و الصاق عکس خمینی بجای آن از صحن خارج میشوند در نتیجه تیراندازی مامورین در این عملیات 13 نفر مجروح میگردند.
این تظاهرات گسترده تر و شدیدتر از تظاهرات روزهای قبل بود.
9 (3) اصفهان ـ بنا به اظهار غیرنظامی آمریکائی واگنر ساکن منازل سازمانی شاهین شهر اصفهان در 112000 /9 /1357 یکنفر ناشناس بمنزل مسکونی وی تلفن نموده و گفته است امشب کلیه آمریکائیها کشته خواهند شد.
ـ از 1600 الی 1800 11 /9 /1357 تعداد 3 دستگاه اتوبوس که از شاهین شهر به اصفهان آمده بودند در خیابانهای اصفهان مورد حمله آشوبگران قرار گرفته و کلیه شیشه های خودروهای مذکور شکسته شد.
ـ با تحریک عناصر اخلالگر قرار است در روزهای تاسوعا و عاشورا عده ای حدود 5 الی 6 هزار نفر در مسجد مصری اصفهان و حوالی آن تجمع نموده و تظاهراتی برپا نمایند و در صورت مداخله مامورین با چوب و سنگ به آنها حمله نمایند، ضمنا قرار است این عده کفن پوشیده و وصیت نامه خود را بنویسند.
ـ اهالی همایونشهر تصمیم دارند که با جمع آوری اهالی قراء اطراف در روز تاسوعا و عاشورا کفن پوشیده و با قمه و قداره به مامورین حمله نمایند.
(4) بجنورد ـ از ساعت 0900 روز 12 /9 /1357 عده ای از فرهنگیان و دانش آموزان شهرستان بجنورد با دادن شعارهای مضره در اداره آموزش و پرورش اجتماع و پس از سخنرانی در خیابان براه افتاده و به سنگ پرانی به تابلوها و مغازه ها پرداختند و در اثر مداخله مامورین انتظامی یک دانش آموز 16 ساله کشته شده و 5 نفر ازجمله یک نفر فرهنگی مجروح گردیدند.
10 (5) تبریز ـ حدود ساعت 1330 روز 11 /9 /1357 یک واحد عملیاتی کمیته مشترک ضد خرابکاری شهربانی تبریز که در اختیار فرماندار نظامی بود جهت بازرسی منزل متهمی که بجرم تظاهرات ضدملی دستگیر شده بود هنگام خروج از منزلش در اثر داد و فریاد بستگان متهم و حمله انبوه جمعیت، متهم مذکور با وجودیکه دستش دستبند داشت موفق به فرار میشود.
مامورین از لحاظ حفاظت از اسلحه و مهمات خود و همچنین جلوگیری از درگیری و مقاومت جمعیت در تعقیب متهم موفقیتی حاصل نمی نمایند.
11 ـ در تظاهرات روز 11 /9 /1357 جمعا شیشه های هفت بانک شکسته شد.
ـ یک نفر هنگام پرتاب مواد آتش زا به فروشگاه شهر و روستا و شکستن شیشه فروشگاه دستگیر گردید.
ـ کلیه شعبات بانک ملی اعتصاب نموده ولی رئیس بانک ملی تبریز متعهد شده که کلیه پرداختهای مربوط به ارتش و سازمانهای انتظامی را با کمک چندمعاون خود انجام دهد.
ـ در 120800 /9 /1357 شعبه بانک ایرانشهر واقع در یک خیابان دور افتاده بنام قطران مورد سرقت مسلحانه قرار گرفت، مدار آژیر بانک قبلا قطع گردیده بود و هیچگونه صدا و تظاهری در حین سرقت مشاهده نشد.
ـ در 122200 /9 /1357 جوانی ملبس به لباس افسری ستواندوم دستگیر و تحت بازجوئی و تعقیب قرار گفت.
ـ در 121100 /9 /1357 حدود 20 هزار نفر در مساجد واقع در بازار تجمع نموده و ناگهان به بازار سرازیر شده و با شدت عمل مامورین متفرق گردیدند.
ـ اخلالگران مردم را تحریک به تظاهرات در پشت بامها بعد از شروع ساعت منع عبور مرور مینمایند.
ـ وزارت امور اقتصادی و دارائی و همچنین گمرک کم کاری داشته است.
ـ کارگران کارخانه ماشین سازی دست از کار کشیده اند.
(6) استان بوشهر ـ تعداد زیادی از اهالی بوشهر در خیابان ششم بهمن اجتماع و شروع به تظاهر و دادن شعار نمودند.
12 ـ روز 11 /9 /1357 در برازجان تظاهراتی انجام گرفت و تظاهرکنندگان با سنگ به مامورین حمله کرده که با تیراندازی هوائی مامورین، تظاهرکنندگان متفرق شدند.
در این حادثه 9 نفر مجروح، شیشه های بانک صادرات شکسته و منزل فرماندار آتش زده شد.
ـ کلیه مغازه های بوشهر غیر از مغازه های مایحتاج عمومی تعطیل بود.
ـ کارکنان گمرک، کشتیرانی و بانک های بوشهر در حال اعتصاب بودند.
ـ در تظاهرات مورخه 12 /9 /1357 برازجان 5 نفر از تظاهرکنندگان مجروح و یک دستگاه خودرو لندرور به آتش کشیده شد.
13 ـ در 121850 /9 /1357 هتل جلب سیاهان برازجان بوسیله پرتاب مواد منفجره آتش زا توسط عناصر اخلالگر به آتش کشیده شد.
14 (7) همدان ـ در 112230 /9 /1357 یکعدد بمب دست ساز بداخل منزل قبلی یکی از کارمندان ساواک پرتاپ شد، بمب مذکور عمل نکرد.
ـ در 111630 /9 /1357 یک بسته حامل مواد منفجره در میدان پهلوی منفجر شد که خساراتی ببار نیاورد.
ـ در روز 12 /9 /1357 ادارات امور اقتصادی و دارائی کم کاری داشته اند.
ـ بانک های ملی و تعاون و امور روستاها دست از کار کشیدند.
ـ اغلب ادارات کم کاری داشته اند.
(8) اردبیل ـ از بامداد روز 12 /9 /1357 تعدادی از اهالی اردبیل دست به تظاهرات زده و با پرتاب بمب دستی وسیله اخلالگران پای یک پلیس دیگر زخمی گردیدند.
اخلالگران با گاز اشک آور متفرق شدند.
15 ـ کارگران امور اقتصادی و دارائی و بیمارستان بوعلی در حال اعتصاب بودند.
ـ سرگرد مهدی احمدزاده باتفاق راننده هنگ ژاندارمری اردبیل (گروهبانیکم محمد حمزه زاده) در سه راه شاهپور مورد حمله عده ای اخلالگر قرار گرفته و در نتیجه تیراندازی افسر مذکور اخلالگران متواری میشوند.
ب ـ مناطق با فعالیت متوسط (1) اراک ـ کارگران کارخانجات ماشین سازی و تراکتورسازی اراک در حال اعتصاب بودند.
ـ واحدهای آموزشی در حال تعطیل میباشند.
ـ در 121230 /9 /1357 عده ای حدود 300 نفر هنگام خروج از مسجد حاجی ابراهیم ضمن دادن شعار بطرف مامورین با سنگ حمله که با تیراندازی هوائی و گاز اشک آور متفرق شدند.
16 (2) یزد ـ عده ای از کارگران کارخانه یزدباف در حال اعتصابند.
ـ عده ای حدود 3 هزار نفر با خواندن نوحه عزاداری از مسجد حظیره خارج و به حسینیه رفتند.
17 ـ تعدادی حدود 4000 نفر که به قصد تظاهر و یادبود کشته شدگان تهران اجتماع نموده بودند متفرق شدند.
18 ـ در 120850 /9 /1357 گروهبانیکم ابراهیم کریمی جمعی ژاندارمری یزد هنگام رفتن بمنزل مورد حمله 7 نفر غیرنظامی قرار گرفته و مجروح شد.
(3) شیراز ـ کارکنان کارخانه پتروشیمی و پالایشگاه نفت شیراز از انجام کار خودداری نمودند.
ـ در بین مردم اعلامیه های تحریک آمیز پخش شد.
(4) قم ـ مغازه های بازار و خیابان ها تعطیل بود.
ـ ساعت 1000 تظاهراتی همراه با آتش افروزی در خیابانهای چهارمردان، آذر، بهروز و کوچه بیگدلی صورت گرفت که تظاهرکنندگان با شلیک گلوله های هوائی متفرق شدند.
در این جریان یک دختر بچه مجروح شد.
19 ـ از طرف علمای قم دستوری صادر شد مبنی بر اینکه چون از انجام تظاهرات در قم جلوگیری میشود لذا تا روز بیستم محرم طلبه های حوزه علمیه در گروههای 15 الی 20 نفری بمنظور تحریک و ایجاد اغتشاش در شهرهای مختلف ایران تا روشن شدن وضعیت به شهرهای مذکور اعزام شوند.
(5) زنجان ـ عده ای اخلالگر با پرتاب سنگ و بطری و مواد آتش زا بطرف مامورین موجبات تهدید و ارعاب مامورین انتظامی را فراهم نمودند.
ـ عده ای با آتش زدن لاستیک های فرسوده و قطع درختان راه بندان ایجاد نمودند.
ـ کلیه مغازه ها و بازار زنجان بحال تعطیل بود.
ـ اخلالگران با قمه و چوب به مامورین حمله نمودند.
ـ یک بمب بطرف دستشوئی پادگان شماره 1 از خارج از پادگان پرتاب شد ولی خسارتی ببار نیاورد.
20 (6) کرمانشاه ـ در 121130 /9 /1357 عده ای حدود 200 نفر در حسینیه کرمانشاه اجتماع و مبادرت به راه بندان و پرتاب سنگ به مامورین نمودند که با شلیک تیر هوائی متفرق شدند.
در این درگیری یک افسر شهربانی و یک سرپاسبان مجروح شدند.
(7) کرمان ـ حدود 500 نفر از کارگران معادن مس سرچشمه که از کار دست کشیده بودند بمنازل آمریکائیان مقیم شهر حمله نموده و تعدادی از شیشه های ساختمان ها را شکسته و باشگاه گلف را به آتش کشیدند.
20 2ـ عملیات گروههای مخالف در مدت دوره الف ـ استعداد، گسترش و ترکیب استعداد گروههای مخالف از 40 الی حدود 5 هزار نفر بود.
ب ـ تاکتیک ها، جنگ افزارها و تجهیزات جدید تاکتیک جدید اخلالگران تهیه لباس نظامی از فروشنده های لباس سربازی در دروازه قزوین و کرج بوده است.
3ـ سایر عناصر اطلاعاتی الف ـ هویت گروههای مخالف گروه یا گروههای جدیدی شناخته نشد.
ب ـ سازمان، استعداد و شایستگی عملیاتی مورد جدیدی گزارش نگردیده است.
4ـ تلفات الف ـ کشته در مدت دوره تهران 3 نفر، قروه 1 نفر، بجنورد 1 نفر، اردبیل 1 نفر، مشهد 1 نفر، اصفهان 1 نفر، جمع 8 نفر.
ب ـ مجروح ـ مشهد 18 نفر، تهران 4 نفر، قروه 2 نفر، کرمانشاه 2 نفر مأمور، بجنورد 5 نفر، برازجان 5 نفر، اردبیل 3 نفر مامور و 7 نفر غیرنظامی، زنجان 9 نفر، بوشهر 5 نفر، بروجرد 2 نفر، خرم آباد 1 نفر.
پ ـ دستگیر شده تهران 8 نفر.
21 ت ـ بازجوئی شده در تهران 8 نفر.
ث ـ روحیه گروههای مذهبی با فرارسیدن ماه محرم و مصادف با ایام سوگواری حضرت خامس آل عبا از احساسات مردم مذهبی بنفع خود استفاده مینمایند.
ج ـ فعالیتهای ممانعتی جدید.
موارد جدیدی گزارش نگردیده است.
چ ـ تاسیسات اداری و پشتیبانی مواردی مشاهده نشده است.
ح ـ جو و زمین اثری در وضع گروهها نداشته است.
5 ـ ضد اطلاعات الف ـ اقدامات اطلاعاتی مورد جدیدی مشاهده نشده است.
ب ـ خرابکاری آتش زدن اتومبیلها و ساختمان.
پ ـ تبلیغات و براندازی انتشار اعلامیه و دادن شعار بوده است.
ت ـ شایعات ـ در تهران شایع بود که اخلالگران قصد اقدام مسلحانه را دارند.
ـ شایع گردید کارخانه ها بعلت نداشتن مواد اولیه که در اثر اعتصابات اخیر بوجود آمده است احتمالا در ظرف یکهفته آینده تعطیل خواهند شد و کارگران بجمع اخلالگران پیوسته و شروع به غارت و چپاول اموال مردم خواهند نمود.
ـ شایع بود که اخلالگران در نظر دارند با جمع کردن سنگ و آجر در روی پشت بامهای خود به مامورین حمله نموده و آنها را مضروب و مجروح نمایند.
ـ شایع بود که حدود 70000 نفر برای اخذ اسلحه و مهمات ثبت نام نموده اند.
ـ شایع بود که خمینی قصد دارد تا تاریخ 18 /9 /1357 به تهران بیاید.
22 ـ در مشهد شایع بود که دو کامیون اسلحه و مهمات به این شهر وارد شده و بین اخلالگران توزیع شده است.
ـ در مشهد شایع بود که کلیه رساله ها و جزوات آیت الله خوئی جمع آوری شود.
5ـ امکانات الف ـ گروههای مخالف ـ حمله به ستونهای نظامی و پاسگاههای انتظامی.
ـ عملیات خرابکاری، آتش سوزی.
ـ پخش اعلامیه های مضره و انتشار شایعات بی مورد.
ـ نفوذ در توده های مردم به ویژه در ارتش.
ب ـ آسیب پذیریها عدم وجود رهبری صحیح.
پ ـ گروههای موافق تغییری نسبت به گذشته نداشته است.
6ـ تجزیه و تحلیل و بحث در طول مدت دوره عملیات خرابکارانه و تظاهرات ضدملی و میهنی ابعاد گسترده تری داشته و بنظر میرسد که اخلالگران در صدد یافتن راههای جدیدی برای ادامه عملیات تحریک آمیز خود بوده و تلاش مینمایند با تهیه لباس نظامی و بدست آوردن سلاح و مهمات عملیات خود را خشن تر نموده و به جنگ و گریز تبدیل نمایند.
در طول مدت دوره حمله به موسسات دولتی و سایر تاسیسات عمومی و بانکها همچنان ادامه داشته و احتمالا در روزهای آینده این عملیات خرابکارانه سطح وسیعتری را دربر میگیرد.
7ـ نتیجه با توجه به وقایع مدت دوره و وسعت دامنه عملیات پیشنهاد میشود که به مراقبت از تأسیسات نظامی و پاسگاههای انتظامی در طول ماه محرم افزوده شده و برای جلوگیری از نفوذ اخلالگران در بین ارتشیان و مأمورین انتظامی حفاظت و مراقبت بیشتری معمول گردد.
رئیس اداره سوم عملیات ستاد بزرگ ارتشتاران ـ سپهبد خواجه نوری گیرندگان 1ـ نخست وزیری (شورای امنیت ـ 2 نسخه) 2ـ ن ز ش (معاونت عملیات و اطلاعات) 3ـ ن ه.
ش (معاونت عملیات) 4ـ ن د ش (معاونت عملیات) 5ـ ژ ک ش (رکن سوم) 6ـ ش ک ش (عملیات) 7ـ سازمان اطلاعات و امنیت کشور.
8ـ سب 2 ف د (1 ـ د) 9ـ سب 2 (رک) 10 سب 2 ه(دسک داخلی)
توضیحات سند:
1ـ شرح برخی از این رویدادها تا آن جا که در خلال گزارش های ساواک منعکس شده باشد، در پی این بولتن خواهد آمد.2ـ در گزارش 27450 ـ 20 ه 12ـ 12 /9 /57 نیز آمده است که بازار شهرری و تجریش تعطیل است و مغازه های سطح تهران فقط 15 تا 20% باز هستند، در این بین نانوایی ها، لبنیاتی ها و قصابی ها و برخی میوه فروشی ها باز هستند.
3ـ در نشریه اخبار جنبش اسلامی از تظاهرات امروز (12 /9 /57) تهران چنین نوشته شده است: «در ساعت 30 /10 صبح 12 /9 در خیابان پهلوی (ولی عصر) حدود هزار نفر به تظاهرات پرداختند.
این ظاهرات در خیابان تخت جمشید (طالقانی) تقاطع حافظ مواجه با حمله سربازان شده و منجر به زد و خوردهای پراکنده ای در خیابان های اطراف می گردد.
در ساعت 30 /11 روز 12 /9 در خیابان نادرشاه حدفاصل کریم خان و تخت طاوس(مطهری)تظاهراتی شروع و تا 30 /12 ادامه پیدا می کند.
«به گفته ناظران گویا تظاهرکنندگان مسلح بوده اند.
» (ش 6، به تاریخ 18 آذر 57) گزارش های کوتاه ساواک از تظاهرات امروز (12 /9 /57) تهران چنین است: «ساعت 1635 حدود 2000 نفر تظاهرکننده در پل امیر بهادر به طرف جنوب خیابان امیریه در حرکت هستند...
» (پرونده 106969، ج 13) «در ساعت 1820 مورخه 12 /9 /57 حدود سی نفر در خیابان دامپزشکی به طرف غرب در حرکت هستند و در حال شعار دادن می باشند و می گویند تفنگ و مسلسل دیگر اثر ندارد و مرگ بر کد 66...
» (96977 ـ 20 ه ـ 12 /9 /57) «ساعت 2000 مورخه 12 /9 /57 حدود پنجاه نفر جوان بین 18 الی 25 ساله در فلکه اول آریاشهر [صادقیه] با شعار توپ تانک مسلسل دیگر اثر ندارد به طرف خیابان تاج ستارخان در حرکت می باشند.
» (96989 20 ه ـ 12 /9 /57) 4ـ ساواک شمیران در گزارش خبری نوشت: «در ساعت 0900 روز 12 /9 /57 حدود پنجاه عدد عکس خمینی در بازار تجریش نصب و پخش گردیده است.
» (3152/ ه/ ش ـ 13 /9 /57) 5ـ شرح این حادثه در بین سندهای روز یازدهم آذرماه آمد.
6ـ کلانتری یک تهران گزارش داد که خودرو «استانلی بوام کریت» کارمند هیات مستشاری ستاد بزرگ ارتشتاران در ساعت 2400 امروز (12 /9 /57) آتش زده شد.
8ـ در بولتن تک برگی ساواک که روزانه منتشر می شد با عنوان «حوادث و وقایع شهر مشهد در روز 12 /9 /57» آمده است که «در درگیری فوق یک نفر از آشوبگران کشته و 12 نفر از آن ها مجروح گردیده که جهت مداوا به بیمارستان اعزام شده اند.
» 9ـ درباره تظاهرات امروز (12 /9 /57) مشهد گزارشی غیر دولتی وجود دارد که در آن آمده است: «روز یکشنبه جمعیت در حالی که آقایان تهرانی و مرعشی در جلو حرکت می کردند، خیابان تهران را پیموده و به جلوی پارک کوروش می رسند.
سرهنگی که فرماندهی نیروهای ارتشی را داشته دستور تیراندازی به آقایان را می دهد.
سرباز مأمور جهت مسلسل را به طرف سرهنگ مزبور متوجه می نماید که وی به سرعت با اسلحه کمری سرباز مزبور را شهید می نامید و با جیپش فرار می کند.
در این هنگام نیروهای ارتش مبادرت به پرتاب گاز اشک آور و تیراندازی هوایی می نمایند.
» (اخبار جنبش سلامی، ش 6، به تاریخ 18 آذر 57) 10ـ تعداد تظاهرکنندگان بجنورد حدود 2000 نفر بود.
آن ها عکس هایی از امام خمینی در دست داشتند و شعارهایی علیه حکومت می دادند.
این عده برای عیادت از یک فرهنگی مجروح به بهداری شهر رفتند.
هنگام بازگشت در اثر تیراندازی مأموران یک نفر شهید و پنج تن زخمی شدند.
(پرونده 242312، ج 4) در بیرجند هم دانش آموزان تظاهراتی برپا کردند که در خلال سندهای همین روز خواهید خواند.
11ـ فرد دستگیر شده اصغر عبدی دانشجوی سال پنجم پزشکی دانشگاه تبریز (آذر آبادگان) بود که دستبند به دست موفق می شود فرار کند.
مأموران کمیته مشترک پس از فرار عبدی ناچار عموی او را (معصوم عبدی) دستگیر می کنند.
(13566 /3 ه 1 ـ 13 /9 /57) 12ـ تظاهرات امروز (12 /9 /57) بوشهر از ساعت 9 صبح تا 7 بعدازظهر به شکل پراکنده صورت گرفت و یک مغازه مشروب فروشی نیز به آتش کشیده شد.
پنج نفر هم در این روز در بوشهر دستگیر شدند.
13ـ لندرور آتش گرفته «متعلق به خارجیان مقیم برازجان که در تأسیسات برق فشار قوی کار می کردند» بود.
چند شیشه از خانه های مسکونی این افراد نیز شکسته شد.
(8707/ ه1 ـ 13 /9 /57) 14ـ ژاندارمری بوشهر ضمن آوردن این اخبار نوشت که «در حوزه پاسگاه دالکی برازجان، روز جاری [12 /9 /57 ]عده ای دانش آموز اغتشاش و شیشه بانک صادرات دالکی را شکستند که با دخالت مأمورین پراکنده شدند.
کلیه مدارس و مغازه ها در سطح استان تعطیل می باشد.
بانک ها عموما بسته شده و سایر ادارات کم کاری می نمایند.
» نشریه اخبار جنبش اسلامی هم شماره زخمی های برازجان را در تظاهرات امروز (12 /9 /57) هفت نفر نوشت و اضافه کرد: «مردم کمیته ای به نام کمیته امام خمینی برای مداوای مجروحین و اعزام کسانی که حال شان وخیم است به شیراز و همچنین جبران خسارات مردم و کمک مالی به اعتصابیون تشکیل دادند.
» (ش 6، به تاریخ 18 آذر 57) 15ـ ساواک تبریز تعداد تظاهرکنندگان اردبیل را حدود ده هزار نفر نوشت.
مردم به قصد عزاداری در خیابان ها به حرکت درآمدند و مأموران با گاز اشک آور و تیراندازی به مقابله با آن پرداختند.
نام پاسبان زخمی بهترنژاد بود.
(13555 /3 ه ـ 12 /9 /57) 16ـ امروز (12 /9 /57) «کلیه بازار و مغازه ها بجز فروشندگان مایحتاج عمومی و مراکز آموزشی» اراک تعطیل بود.
(پرونده 106988، ج 1، ص 159) 17ـ در بولتن روزانه و تک برگی ساواک با عنوان «انجام تظاهرات در شهرهای استان یزد» این خبر چنین آمده است: «عده ای حدود 300 نفر با در دست داشتن پرچم های رنگی و عکس روح الله خمینی در مسجد حظیره شهر یزد اجتماع کرده و به عزاداری پرداخته اند.
» 18ـ احتمالاً این خبر مربوط به شهر اردکان باشد.
در منبع پیشین آمده است که «در ساعت 0930 روز 12 /9 /57 حدود 4000 نفر در مسجد خ شک نوشهر اردکان ـ استان یزد اجتماع کرده و پس از خارج شدن از مسجد قصد برگزاری نماز جماعت در خیابان را داشته اند که با دخالت مامورین انتظامی متفرق گردیده اند.
ضمنا از صبح روز 12 /9 /57 کلیه مغازه ها در شهر اردکان تعطیل بوده است.
» 19ـ در مورد تظاهرات صبح و بعدازظهر شهر قم گزارش دیگری هست که خواهید خواند.
20ـ در مورد حوادث کرمان بولتن دیگری هست که در خلال سندهای امروز خواهید خواند.
21ـ یکی از دستگیر شدگان امروز «امیر مظلوم» کارگر چاپخانه زندگی بود که در هنگام تظاهرات به دست ماموران فرمانداری نظامی بازداشت شد.
منبع ساواک نوشت که برادر امیر مظلوم، جعفر مظلوم نام دارد که درجه دار ارتش است و جزو محافظین تیمسار قره باغی وزیر وقت کشور بوده است.
(پرونده 106969، ج 6، ص 127) در جلد چهاردهم همین منبع گزارشی کوتاه که دستخط است، پس از توضیحی دو خطی درباره حمله به ساختمان پلیس تهران در چهارراه کالج تحت عنوان «آمار وقایع شب گذشته» تهران چنین نوشته است: «الف ـ کشته 2 نفر ب ـ زخمی 6 نفر پ ـ دستگیر شده 148 نفر.
» 22ـ با این که این موضوع شایعه بود اما دولت نظامی آن روز تا سه روز بعد فرودگاه مهرآباد را بست.