تاریخ سند: 2 خرداد 1342
روز گذشته اعلامیههایی به شرح زیر وسیله طلاب در مشهد پخش گردیده:
متن سند:
شماره: 333 تاریخ:2 /3 /1342
تلگراف رمز
ساواک 3
روز گذشته اعلامیههایی به شرح زیر وسیله طلاب در مشهد پخش گردیده:
1. اعلامیهای از طرف آیتالله قمی بهطور پلیکپی.1
2. متن تلگراف جامعه اهل منبر به آیتالله خمینی.2
3. سه نوع اعلامیه از طرف آیتالله شریعتمداری.3
نمونههای اعلامیههای مزبور پستی تقدیم خواهد شد.
333 ـ 2 /3 /42 دکتر جناب
توضیحات سند:
1. آیتالله قمی در این اعلامیه با انتقاد از حکومت پهلوی، چنین نوشته است که هیئت حاکم با بلیاتی که در این کشور به وجود آورده، کشور را در معرض سقوط و نیستی قرار داده و دست اجانب را برای دخالت در امور کشور باز گذاشتهاند. در ادامه وی به مشکلات اقتصادی، از هم پاشیدن کشاورزی، صنعت و تجارت و همچنین سلب اعتماد عمومی اشاره کرده و آورده است که ازنظر فرهنگی، دینی، اخلاقی و فرق باطل نیز اوضاع به همین منوال است و متصدیان با بیشرمی به حریم مقدس دین و قرآن دست دراز نمودهاند و روزی به نام اصلاحات و روزی دیگر به نام مراجعه به آراء عمومی و گاهی به نام تصویبنامه و با افتخار به عمل زشت گذشتگان، پایههای دینی و مذهب و مصالح مملکتی را متزلزل کرده و گمان میکنند مردم فریب این الفاظ پوچ را میخورند. دولت با ضربوجرح و شکنجه و قتل ایجاد رعب میکند، اما روحانیون در مقابل این اقدامات و تجاوزها به حدود دینی و درهم شکستن قوانین مملکتی، مبارزه و قیام کرده و خود را برای تحمل هر نوع بلیه و مصیبتی آماده کردهاند. آیتالله قمی در پایان این اعلامیه از اعزام طلاب به سربازی که عملی خلاف محسوب میشد نیز شدیداً انتقاد کردهاند. متن این اعلامیه در ضمایم آمده است.
2. متن این تلگراف در تاریخ 1 /3 /42 در همین کتاب آورده شده است.
3. در یکی از این اعلامیهها که در تاریخ 9 ذیالحجه 82 (12 /2 /1342) و به مناسبت اربعین فاجعه مدرسه فیضیه منتشر شده است و با عبارت «هنوز فشار و انواع تضییقات بر جامعه روحانیت و ملت مسلمان ایران ادامه دارد» آغاز میشود، به فضای خفقان و مسموم آن روزها اشاره میشود و به دلیل ممانعت رژیم از برگزاری مراسم چهلم شهدای فیضیه و اقدامات علیه دین اسلام و حقوق انسانی ملت انتقاد و یادآور میشود که این کارها و نشر اکاذیب در جامعه تأثیری ندارد و مردم «آنچه باید بفهمند، فهمیدهاند». در این اعلامیه با اشاره به وقایع مدرسه فیضیه و جلوگیری از برگزاری مراسم یادبود و سوگواری آن حادثه توسط حکومت، بیان شده است که این اعمال تازگی ندارد و «موقعی هم که عترت پاک حسینی (ع) میخواهند بر مرگ عزیزان خود گریه کنند، نالههای آنان را در سینه خاموش ساختند». در ادامه به تلاش عاملان برای کوچک نشان دادن کشتار فیضیه اشاره میشود و از دستگاه قضایی به دلیل سکوت در برابر این حادثه تلخ انتقاد میشود و آیتالله شریعتمداری این رفتارها را بهترین دلیل برای نبود آزادی در کشور قلمداد میکند. ایشان اهمیت جنبه عمومی این حادثه، «یعنی هتک و توهینی که ازنظر عمومی و نوعی بهجامعه روحانیت شیعه در فاجعه مدرسه فیضیه شد و مصیبتی که بر اثر تجاوز به حریم مقدس این مرکز بزرگ دینی و روحانی برای اسلام به بار آورد»، را از جنبه خصوصی آن مهمتر و دردناکتر میدانند و اعزام کردن طلاب جوان به خدمت سربازی را نیز در ادامه این توهینها برمیشمارند.
دو اعلامیه دیگری که در گزارش ساواک به آن اشاره شده است، یکی در تاریخ 11 ذیالقعده همان سال با عنوان «تشکر و اظهار تأسف» میباشد که در جواب اعلام انزجار و تنفر مردم و روحانیون از حمله وحشیانه مأمورین نظامی به مدرسه فیضیه قم، انتشار یافته است. اعلامیه دیگر در تاریخ 17 ذیالحجه 1382 و در پاسخ به «حضرات علماء اعلام و حججاسلام شهرستانها» و دعوت آنها به تلاش برای اتحاد و همفکری مردم و بیداری و آشنایی آنها به وظایف دینیشان، منتشر شده است. این اعلامیهها را میتوانید در ضمایم مشاهده کنید.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 02 صفحه 115