تاریخ سند: 12 مرداد 1357
درباره : تماس با آیات و روحانیون طراز اول بازگشت به شماره :5332/312-10/5/37
متن سند:
شماره : 11304 /11هـ
از : سازمان اطلاعات و امنیت سیستان و بلوچستان
به : مدیریت کل اداره سوم 312
در حوزه استحفاظی این سازمان روحانیون افراطی طراز اول که دارای وجهه در سطح کشور باشند وجود ندارد فقط شیخ محمد کفعمی خراسانی که در زاهدان ساکن است تا حدودی در بین شیعیان استان و دیگر روحانیون نفوذ دارد و روحانی طراز اول این منطقه تلقی میگردد.
نامبرده تا قبل از وقایع 17دی2536 [1356] قم1 از روحانیون میان رو بوده لکن بعد از این تاریخ بعضاً گرایشی به طیف روحانیون افراطی داشته است.
ضمناً یکی دیگر از روحانیون زاهدان به نام شیخ محمد معینالغرباء با آیات قم در ارتباط است و او نیز در موقعیتهای مختلف خود را در زمره روحانیون افراطی قلمداد میکند .
در روزهای بخصوصی که احتمال تشنجاتی در سطح کشور وجود دارد یاد شدگان به توصیه این سازمان به منظور جلوگیری از اخلالگریهای احتمالی همکاریهای لازم را با مراجع انتظامی به عمل آوردهاند.
ضمناً به عرض میرساند دو نفر روحانی مورد بحث برای حفظ وجهه و موقعیت خود بعضاً اقداماتی درجهت خواسته آیات قم و متعصبین مذهبی در زمینه برگزاری مجالس ختم برای کشته شدگان و تعطیل نماز جماعت به همین مناسبت انجام میدهند.
نامبردگان از طریق همکاران و منابع به طور مستمر تحت مراقبت بودهاند که نتایج حاصله به موقع به استحضار رسیده است و یاد شدگان و اینجانب روابط قابل اعتمادی برقرار بوده و هست و من بعد نیز در اجرای اوامر صادره این تماسها ادامه خواهد یافت.
ضمناً به روسای سازمانهای تابعه دستور داده شده تا در اجرای مفاد امریه شماره بازگشتی به روحانیونی که نسبت به دیگران نفوذ بیشتری در بین مردم دارند تماس مداوم داشته و آنان را در جهت اهداف ملی و میهنی ارشاد نمایند.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت سیستان و بلوچستان –رضوانی
اصل در 1 ـ 1 ـ 310 /4 بایگانی است
رهبر عملیات – عظیمی
رئیس دایره یک
رئیس کل امنیت داخلی – بهپور
توضیحات سند:
1.
قیام 19 دی: شهادت مرموز آیتالله سید مصطفی خمینی در آبان 1356 را میتوان نقطه عطفی در نهضت اسلامی مردم ایران دانست.
مجالس یادبود در سراسر کشور برگزار شد و در آن مراسم، تظاهرات گسترده علیه رژیم برپا شد.
از این رو رژیم تصمیم گرفت با توهین به ساحت حضرت امام خمینی، چهره ایشان را به عنوان رهبری نهضت مخدوش کند.
در اواسط دی ماه 1356، پیک دربار، نامه ممهور به مهر دربار را به داریوش همایون، وزیر اطلاعات و جهانگردی داد.
او نیز نامه را به روزنامه اطلاعات جهت انتشار سپرد.
مسعودی صاحب امتیاز روزنامه، مفاد مقاله را باعث واکنش علما و روحانیون و برای آینده روزنامه خطرناک می دانست، اما در تماس با وزیر اطلاعات و نخست وزیر، آموزگار، دریافت که برخی از مفاد تند و تحریک آمیز آن به خواست شاه در مقاله آمده است.
در این مقاله که با امضای مستعار "احمد رشیدی مطلق" در روزنامه اطلاعات به چاپ رسید، بطور صریح، بی حجابی فضیلت و حجاب، کهنه پرستی و ارتجاع معرفی و به ساحت مقدس امام خمینی، اهانت و قیام 15 خرداد 1342، توطئه استعمار سرخ و سیاه معرفی شده بود.
با انتشار این مطالب اهانت آمیز، اولین واکنش ها در شهر قم آغاز شد.
مدرسین حوزه علمیه قم دروس حوزه را در روز 18 دی تعطیل اعلام کردند و در این روز، طلاب با تشکیل اجتماع بزرگی تظاهرات خود را به سوی منازل مراجع آغاز کردند و تعدادی از علما و مراجع قم در سخنرانی های خود، به حمایت از امام و محکومیت اهانت به ساحت ایشان پرداختند.
بازاریان قم با مشاهده حرکت حوزه علمیه، تصمیم به تعطیلی مغازه های خود در 19 دی گرفتند.
روز نوزدهم دی ماه ساواک و شهربانی به کمک نیروهای کمکی از تهران وارد شده و در حوالی مدارس علمیه متمرکز شدند.
اقشار مختلف مردم با راهپیمایی به سوی منازل بزرگان حوزه، رفته رفته خروشان تر می شدند.
نیروهای رژیم با مشاهده حرکت عظیم مردم تصمیم به حمله گرفتند و تیراندازی شروع شد و در این روز عده زیادی از طلاب و مردم قم به شهادت رسیده و یا مجروح شدند.
نتایج و پیامدهای قیام 19 دی :
1 ـ اثبات توخالی بودن شعار فضای باز سیاسی
2ـ ثابت شد که شاه از حرکت مذهبی ـ سیاسی به رهبری روحانیت و در راس آنها، حضرت امام، بیش از هر حرکت سیاسی دیگر وحشت دارد.
3ـ نهضت در مسیر صحیح خود قرار گرفت؛ به نحوی که ترفندهای بعدی رژیم نیز بی ثمر افتاد.
4ـ متحجّرین و مروّجان جدایی دین از سیاست منزوی شدند.
این قیام را باید نقطه عطفی در تاریخ نهضت اسلامی دانست چرا که پس از آن امواج انقلاب اسلامی شدت گرفت و با چهلم های پی در پی مردم نقاط مختلف ایران دامنه انقلاب فراگیر شد و در نهایت به سرنگونی رژیم پهلوی انجامید.
19 دی به روایت اسناد ساواک/ مرکز بررسی اسناد تاریخی
روز شمار انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک/ مرکز بررسی اسناد تاریخی
منبع:
کتاب
آیتالله محمد کفعمی خراسانی به روایت اسناد ساواک صفحه 374