در آذر ماه گذشته به فرمان مطاع شاهنشاه مقرر گردید
متن سند:
در آذر ماه گذشته به فرمان مطاع شاهنشاه مقرر گردید به مناسبت فرا رسیدن دو هزار و پانصدمین سال سلطنت کوروش بزرگ که بنیانگذار وحدت ملی ایران و بعداز دوران سلطنت مادها پایهگذار شاهنشاهی ایران یعنی کهنسالترین رژیم سلطنتی موجود و زنده تاریخ جهان است، آئین یادبود این خاطره پرافتخار تاریخی باشکوهی که شایسته شخصیت جهانی کوروش و شاهنشاهی باستانی ایران است، برگزار گردد، و از همان وقت حسبالامر ملوکانه، وزارت دربار شاهنشاهی مسئول سرپرستی اجرای برنامهها و مراسم این جشن شد.
به منظور مطالعه درباره برگزاری مراسم این جشن بزرگ ملی شاهنشاهی، از طرف وزارت دربار شاهنشاهی از کمیتهها و کمیسیونهای مختلف اداری و فنی به شرح ذیل دعوت به عمل آمد:
۱- کمیته عالی مشورتی برای مطالعات تاریخی و علمی درباره این یادبود، مرکب از آقایان حسین علاء، تقیزاده، علیاصغر حکمت،1 دکتر محمود مهران، دکتر فرهاد، مطیعالدوله حجازی، دکتر رضازاده شفق و سعید نفیسی، ۲- کمیته اصلی اجرائی مرکب از نمایندگان تامالاختیار وزارتخانهها و ادارات ذیل:
وزارت امور خارجه - وزارت جنگ - وزارت کشور - وزارت فرهنگ - وزارت راه - وزارت پست و تلگراف - دانشگاه تهران - سازمان برنامه - اداره کل هنرهای زیبای کشور - اداره کل انتشارات و رادیو - اداره کل باستانشناسی - انجمن آثار ملی - انجمن ملی یونسکو - اداره تربیت بدنی - سازمان پیشاهنگی ایران - شورای عالی عشایر - کتابخانههای ملی و سلطنتی - بنگاه ترجمه و نشر کتاب و انجمن فیلارمونیک تهران
٣- کمیسیونهای اختصاصی هر یک از وزارتخانهها و سازمانها و ادارات فوقالذکر برای رسیدگی به جزئیات طرحهای مربوط به هر کدام از آنها.
همزمان با تشکیل جلسات کمیتهها و کمیسیونها، دبیر کمیته جشن از عموم افراد علاقمند دعوت به عمل آورد که نظریات و پیشنهادهای خود را در اینباره به دبیرخانه مرکزی در وزارت دربار شاهنشاهی ارسال دارند. استقبال عمومی از این دعوت فوقالعاده زیاد و حتی بیش از حد انتظار بود. به طوری که دراین مدت چندین هزار نامه از تهران و اقصی نقاط شهرستانها و از ایرانیان مقیم خارجه رسید و گذشته از آن نه فقط مطبوعات ایران، بلکه خبرگزاریها و مطبوعات محافل مختلف جهان از این فکر با گرمی تمام استقبال و درباره آن راهنمائیهای مختلف کردند. مجموع این نامهها و نظریات توسط دبیرخانه جشن، به دقت مورد مطالعه قرار گرفت و از جمع نظریات کمیتهها و کمیسیونها و پیشنهادهای مطبوعات و نامههای واصله، طرحی با توجه به امکانات موجود تهیه گردید که از نوروز آینده اجرای آن آغاز خواهد شد.
این طرح شامل دو قسمت مجزا است: یک قسمت اقدامات قبلی و مقدماتی که باید پیش از برگزاری مراسم اصلی جشن یعنی در طول سالهای ۱۳۳۸ و ۳۹ توسط سازمانهای مختلف کشور انجام گیرد. قسمت دیگر جریان اساسی جشن است که توسط سازمانهای لشکری و کشوری در سال ۱۳۴۰ در تختجمشید و پازارگاد و تهران و سایر شهرستانها انجام خواهند گرفت. اکنون برنامه کار سالهای ۱۳۳۸ و ۳۹ به طور کامل منتشر میشود و برنامه مشروح قسمت دوم که مربوط به سال ۱۳۴۰ است پس از تکمیل طرحها و تعیین جزئیات آن از طرف وزارتخانهها و سازمانهای مربوطه جداگانه اعلام خواهد شد.
در جریان اجرای برنامه سالهای ۱۳۳۸ و ۳۹ از طرف نمایندگیهای سیاسی و سازمانهای خبری و فرهنگی و مطبوعاتی ایران در خارجه. مساعی لازم به عمل خواهد آمد که توسط مطبوعات و رادیو و تلویزیونها و فیلمهای سینما و کنفرانسها و سایر وسایل خبری، موضوع این جشن بزرگ ملی و شاهنشاهی ایران به جهانیان شناسانیده شود.
امید است تحت توجهات عالیه شاهنشاه که مبتکر این طرح با عظمت تجلیل از مفاخر ملی ما هستند و با توجه به شخصیت جهانی کوروش بزرگ که نه فقط مورد ستایش عموم جهانیان است، بلکه تنها پادشاهی در تاریخ دنیا است که از نظر نیمی از مردم جهان یعنی عالم مسیحیت و عالم یهود جنبه مقدس و آسمانی دارد و با همکاری صمیمانه عموم مردم ایران که وارث استوارترین سنن میهنپرستی و شاهدوستی و غرور ملی به عالیترین مفهوم آن هستند. این جشن بزرگ ملی و شاهنشاهی که در میان تمام ممالک امروز جهان فقط کشور ایران امکان بر پا کردن آن رادارد بصورتی که شایسته تاریخ و سنن با عظمت ملی ما باشد، برگزار گردد.
توضیحات سند:
١- علیاصغر حکمت در سال ۱۲۷۱ ش در شیراز متولد شد. تحصیلات مقدماتی و علوم قدیمه (ریاضیات، هیأت و فلسفه) را در مدرسه منصوریه شیراز گذراند و زبان فارسی و عربی را آموخت. سپس به تهران آمد وفقه و اصول را نزد مرحوم میرزا طاهر تنکابنی فرا گرفت. وی تحصیلات متوسطه را در مدرسه آمریکایی تهران پشت سر گذاشت و موفق به اخذ دیپلم کالج گردید. تحصیلات عالی را در رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه سوربن فرانسه ادامه داد و در سال ۱۳۱۱ به اخذ مدرک لیسانس نایل شد. وی همچنین به زبانهای انگلیسی و فرانسه نیز آشنائی داشت. نامبرده از سال ۱۲۹۷ وارد مشاغل دولتی شد و سمتهائی از جمله، دبیر دبیرستان علمیه تهران، رئیس فرهنگ خراسان، وزیر عدلیه، وزیر معارف، وزیر فرهنگ، وزیر کشور، وکیل مجلس، وزیر دادگستری، وزیر بهداری، وزیر امورخارجه و ... را عهدهدار بود. ساواک در سند بیوگرافی او چنین آورده است: فردی صحیحالعمل، با عفت، فعال و از رجال مؤثر و به نام و طرفدار سیاست انگلیس معرفی شده است. در گزارش دیگری از ساواک نامبرده از سوی روحانیون وقت منتسب به یهودیت گردیده بود. حکمت دارای تألیفات و ترجمههائی در زمینه نظم و نثر بود و دیوان شعری در حدود چهار هزار بیت دارد. وی در ملاقاتی که با شیخ بهاءالدین نوری در سال ۱۳۳۷ داشته از سیاست و کیاست شاه (رضاشاه) تمجید نموده است. مشارالیه از سال ۱۳۴۲ به بعد (تا اواخر عمر رژیم پهلوی) همواره در خدمت رژیم بوده و با عناصر و اعضای دستگاه سلطنت مانند: فرح پهلوی، اسدا... علم، امیرعباس هویدا و .. مکاتباتی داشته و به مناسبتهای جشنهای ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی و صدمین زادروز رضاشاه سکههای طلا دریافت داشته است. در سال ۱۳20 روحانیون مجلس صلاحیت وی را رد کرده و او را به علت تأسیس پیشاهنگی و کلیمی بودن اجدادش، هو کردهاند.
- اسناد ساواک - پروندههای انفرادی
منبع:
کتاب
بزم اهریمن / جشنهای دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی - جلد 1 صفحه 3