موضوع: توزیع اعلامیه بر علیه حزب بعث بغداد
تاریخ سند: 22 تیر 1357
موضوع: توزیع اعلامیه بر علیه حزب بعث بغداد
متن سند:
سند شماره (447)به: 312 0422 تاریخ گزارش: 22 /4 /37
از: 2 ه ب شماره گزارش: 4127 /2 ه ب
موضوع: توزیع اعلامیه بر علیه حزب بعث بغداد1
صبح مورخه 21 /4 /37 با مینى‌بوس سارى رشت از بابل به صوب چالوس عزیمت در طول راه دو نفر از مسافرین که یکى از آنها اهل دهات بابل دانشجوى رشته علوم اجتماعى تهران و در حال حاضر جزو دانشجویان اردوى عمران ملى در کلاچاى مى‌باشد به دیگرى اظهار داشت با یک نفر آشنا شدم که اخیرا از بغداد به سارى آمده و قیافه او مثل چریکها بوده و دست و بدنش مانند آدمهاى که از زیر شکنجه آزاد شده باشند بوده و عنوان مى‌نمود اعلامیه‌اى در زمینه حزب بعث در اختیار و تصمیم دارند شب مورخه 21 و 22 /4 /37 در سارى توزیع نمایند.
نظریه شنبه: خبر صحت دارد هدایت [مشخصات] دانشجوى مورد بحث را نمى‌دانم ولى او را ببینم مى‌شناسم مشارالیه به دوستش مى‌گفت در مورد توزیع اعلامیه او را منع نمودم ولى یاد شده اصرار داشت این کار باید انجام شود.
نظریه یکشنبه: نظریه شنبه مورد تأیید است.
نظریه دوشنبه: نظریه یکشنبه مورد تأیید است باتوجه به صداقت همکار خبر صحت دارد لذا با در نظر گرفتن این که خمینى در حال حاضر در بغداد سکونت دارد در صورتى که توزیع اعلامیه مورد بحث انجام شود مى‌توان بهره‌بردارى سیاسى ارزنده‌اى نمود.
نظریه 2 ه ب: در مرخصى مى‌باشد.
توضیحات سند:
1. ریشه‌هاى حزب بعث را بایستى در سوریه جستجو کرد و این مربوط مى‌شود به سالهاى بین 1909 تا 1920 که مجامع سرى تحت نام«فطاط، قحطانیه و العهد» به منظور مبارزه با تسلط عثمانى در کشورهاى عربى ایجاد شده از 1920 که سرزمینهاى عربى خاورمیانه براساس تصمیمات کنفرانس «سان ریمو» تحت قیمومیت انگلیس و فرانسه قرار گرفت. حزب دیگرى به نام استقلال، با زیربناى فکرى ناسیونالیسم عربسیم در سوریه، اردن و عراق در جهت مبارزه با استعمار و عنایت بخشیدن به هویت عرب، تشکیل شد. از 1932 به علت نفوذ اتحاد ناسیونالیست، که مرکب از خرده بورژوازى کارمندان، بازماندگان و دانش آموختگان بود، در اکثر کشورهاى عربى خاورمیانه فعالیت خود را آغاز نمود. در سال 1939 به علت نفوذ عوامل استعمار فرانسه در حزب و ایجاد انشعابات، حزب به نابودى کشیده شد. از درون ویرانه‌هاى حزب ناسیونالیست، دو حزب جدید یکى به نام «حزب ناسیونالیستى عرب» به رهبرى زکى درسوزى و دیگرى حزب «احیاء العرب» به رهبرى میشل عفلق و صلاح الدین بیطار به وجود آمد. این حزب پس از چند سال به حزب بعث عربى تغییرنام داد. هدف ایدئولوژیک حزب بعث عبارت بود از «ناسیونالیسم عرب، آزادى، وحدت و سوسیالیسم» هدف سیاسى آن مبارزه با حضور استعمارى فرانسه در کشورشان و ایجاد سوریه بزرگ (شامل عراق، اردن، فلسطین، لبنان و سوریه) بود. در سال 1941 عفلق کمیته سورى کمک به رشید گیلانى در عراق را تشکیل داد. بنابراین نخستین هدف استراتژیک عفلق، توسعه اندیشه‌هاى حزب در عراق بود. حزب بعث در سال 1948 در عراق شکل گرفت. این تاریخ مربوط مى‌شود به زمان تشکیل کشور صهیونیستى اسرائیل و شدت گرفتن موج ناسیونالیسم عرب براى مقابله با تجاوز اسرائیل. دکتر سامى شوکت که یک ناسیونالیست افراطى بود، در 7 آوریل کمیته حزب بعث را در عراق تشکیل داد و در مدت کمتر از سه سال، موفق به تأسیس شعباتى در سراسر عراق گردید، ولى هنوز جرأت خودنمائى در صحنه سیاست کشور را نداشت، تا این که در 1952 همزمان با تظاهرات مردم عراق علیه تجدید قرارداد دولت با شرکت نفت عراق، موجودیت و فعالیت خود را علنى ساخت.
ـ تاریخ سیاسى ـ اقتصادى عراق، دکتر على بیگدلى، صص 63، 64، 67