بولتن : ویژه درباره : دستگیری 279 نفر از اخلالگران حوزه علمیه شهرستان قم
تاریخ سند: 26 خرداد 1354
بولتن : ویژه درباره : دستگیری 279 نفر از اخلالگران حوزه علمیه شهرستان قم
متن سند:
شماره : 1821 /312 این بولتن شامل 3 برگ است از چندی پیش اعلامیه هائی بامضای " روحانیون مترقی قم " مبنی بر مخالفت با حزب رستاخیز ملت ایران در تهران و تعدادی از شهرستانهای مذهبی توزیع و تعدادی اعلامیه نیز بوسیله پست از خارج از کشور برای عناصر متعصب مذهبی ارسال میگردید که با توجه به متون این اعلامیه ها که همگی حاوی نظرات روح اله خمینی در زمینه تحریم عضویت حزب مذکور و تشویق مردم به عدم شرکت و فعالیت در این حزب بود، پیش بینیهای لازم بمنظور مقابله با حوادث احتمالی بعمل آمد.با توجه به نزدیک شدن روز 15 خرداد مراقبت از حوزه علمیه شهرستان قم که فعل و انفعالات مشکوکی در مدارس مختلف آن صورت میگرفت تشدید یافت.
در روزهای 15و16 /3 /54 تعدادی از طلاب مدارس فیضیه و داراشفاء در داخل مدارس مذکور با شکستن شیشه ها حمله به مامورین انتظامی با سنگ و چوب و دادن شعارهای متعدد مضره اقدامات اخلالگرانه ای را آغاز کرده بودند که چون به هشدارهای مکرر مامورین انتظامی توجه ننمودند لذا تعداد 271 نفر از طلاب اخلالگر در تاریخ 117 /3 /54 دستگیر گردیدند.
در جریان تحقیقات از عناصر دستگیر شده تعداد 8 نفر دیگر از محرکینی اصلی که با استفاده از فرصت متواری شده بودند، در شهرستانهای شیراز، الیگودرز، همدان، شاهی و قم دستگیر که چگونگی تظاهرات و نتیجه تحقیقات از عناصر دستگیر شده بشرح زیر از عرض میگذرد.
الف ـ نحوه تشکیل و شروع تظاهرات : توزیع اعلامیه های مضره متعدد در مدارس مختلف حوزه علمیه قم و مطالعه این اعلامیه ها بوسیله تعدادی از طلاب مدارس مذکور، موجب گردیده که عده ای از طلاب متعصب و مرتجع که خود را پیرو روح اله خمینی میدانند درصدد برآیند که با توجه به نزدیکی روز 15 خرداد و نیز در مبارزه با شور و شوقی که مردم برای عضویت در حزب رستاخیز ملت ایران وشرکت در انتخابات از خود نشان میدهند مبادرت به اقدامات اخلالگرانه ای در جهت مخالفت با این حزب نموده و خاطره واقعه 15 خرداد 42 را دوباره در اذهان زنده کنند.
در اجرای این تصمیم یکی از نمایندگان خمینی بنام شیخ احمد کروبی1 (پسر این شخص بنام مهدی بعلت عضویت در گروه باصطلاح مجاهدین خلق دستگیر و محکومیت حاصل کرده است) در تاریخ 13 /3 /54 به مدرسه فیضیه قم وارد و تا تاریخ 14 /3 /54 با تشکیل جلسات متعدد در داخل مدرسه مذکور و استناد به پاره ای از قوانین جاری کشور، مطالبی در زمینه مخالفت با تشکیل حزب رستاخیز ملت ایران عنوان و تعدادی دیگر از طلاب ناراحت را نیز با خود همداستان نموده و با تاکید به عدم نظرخواهی دولت از علماء و روحانیون در زمینه تشکیل این حزب، مستمعین را به اعتصاب و تظاهرات بر ضد حزب موصوف تشویق نموده است.
ب ـ مختصری از اعترافات متهمین دستگیر شده : (1) ـ احمد کروبی که عامل اصلی تظاهرات بوده در تحقیقات معمولیه ضمن تائید فعالیتهای مضره خویش، خود را از مخالفین رژیم شاهنشاهی ایران معرفی نموده و با صراحت خود را معتقد به ایجاد حکومت اسلامی در کشور معرفی میکند.
این فرد که دارای افکار ارتجاعی شدید است با کلیه برنامه های اصلاحی در کشور منجمله رفع حجاب، مخالف و از سرسپردگان خمینی میباشد.
(2) احمد محدث، یکی دیگر از عناصر دستگیر شده، معترف گردیده که تحت تبلیغ شخصی بنام حسین جوانبختی (وی از اعضای گروه باصطلاح مجاهدین خلق ایران میباشد که در سال 51 دستگیر و به دو سال زندان محکوم و پس از خاتمه محکومیت در سال 53 از زندان آزاد و بعنوان طلبه در مدرسه فیضیه قم مشغول تحصیل شده است) قرار داشته و از طریق او اعلامیه ها و جزوات مختلف گروه باصطلاح مجاهدین خلق را دریافت و مطالعه و به سایرین میداده است.
وی اضافه نموده تاکنون اعلامیه های مختلفی منجمله " گرسنگی ناشی از چیست " و اعلامیه خمینی مبنی بر مخالفت با حزب رستاخیز ملت ایران را تکثیر و ضمن مسافرت به شهرستانهای دزفول، شیراز و لاهیجان تعدادی از این اعلامیه ها را در اختیار چند نفر از روحانیون مقیم شهرستانهای مذکور قرار داده و بقیه را نیز در قم و نقاط مناسب شهرستانهای اخیرالذکر توزیع کرده است.
(3) تعدادی از متهمین دستگیر شده در جریان تحقیقات معموله بشدت مقاومت و با اینکه دلائل کافی در زمینه فعالیتهای مضره آنان موجود است، معهذا سرسختانه از دادن اطلاعات خود به مامورین تحقیق خودداری مینمایند که بازجوئی مداوم از آنها ادامه داشته و نتیجه حاصله متعاقبا باستحضار خواهد رسید.
پ ـ تحلیل و بررسی واقعه : بدنبال دستگیری طلاب مورد بحث، از حجره های آنان در مدارس فیضیه و دارالشفاء بازرسی بعمل آمد که در نتیجه حدود 2000 جلد کتب و نشریات مختلف مضره مذهبی، تعداد زیادی جزوات و اعلامیه ای مربوط به گروه باصطلاح مجاهدین خلق و اعلامیه های مضره مربوط به طرفداران خمینی و «روحانیون مترقی قم» و «اعلامیه هائی مربوط به فلسطین و تعدادی نشریات کمونیستی منجمله جزوه» «ضرورت مبارزه مسلحانه» ، «رد تئوری بقاء» کشف و ضبط گردیده است.
با بررسیهائیکه بعمل آمده چنین استنباط میگردد که تشکیل جلسات متعدد بوسیله شیخ احمد کروبی، سخنرانیهای گمراه کننده او، تنها نمیتوانسته عاملی برای شدت بخشیدن باین تظاهرات باشد.
زیرا وجود اعلامیه های مختلف مربوط به گروه باصطلاح مجاهدین خلق ایران و اعترافات تعدادی از متهمین دستگیر شده، گویای این مطلب است که اصولاً تعدادی از طلاب مدارس موصوف که نشریات، جزوات و اعلامیه های گروه مذکور را مطالعه مینموده و دارای افکار انحرافی بوده اند، خود آمادگی لازم برای انجام تظاهراتی را داشته اند که با آمدن کروبی و تشکیل جلسات و مطالب عنوان شده از طرف وی، از فرصت استفاده کرده و بشکل گیری و تشدید این تظاهرات کمک نموده اند، که بمنظور شناسائی این عناصر که از افراد آشکار و طرفدار گروه باصطلاح مجاهدین خلق میباشند، اقدامات لازم در جریان میباشد.
از طرفی چنین استنباط میشود شیخ احمد کروبی، نماینده روح اله خمینی که پیر مردی کهنسال (90 ساله) و از نظر فکر بسیار مرتجع میباشد، بر اثر مطالعه اعلامیه خمینی که در آن مطالبی حاکی از مخالفت با حزب رستاخیز ملت ایران و تخطئه برنامه های اصلاحی دولت درج گردیده و ارتباطاتی که با خمینی داشته، با اقدامات خود حوادث مذکور را بوجود آورده است.
که برای روشن شدن ماهیت اصلی این اقدامات، تحقیقات مستمر از مشارالیه ادامه دارد.
ت ـ وضعیت متهمین دستگیر شده : در جریان تحقیقات از مجموع 279 نفر عناصر دستگیر شده و بررسیهائیکه در زمینه اقدامات اخلالگرانه آنان بعمل آمده، میتوان آنها را در پنج گروه تقسیم بندی نمود که در صورت استقرار رأی عالی به ترتیب زیر رفتار خواهد شد.
(1) تعداد 46 نفر عناصری که فعالیت گروهی و ارتباط آنها با عناصر خرابکار محرز و در تظاهرات دخالت مستقیم داشته اند، پس از انجام تحقیقات و اخذ کلیه اطلاعات، پرونده اتهامی انان تکمیل و باداره دادرسی نیروهای مسلح شاهنشاهی ارسال گردد.
(2) از تعداد 71 نفر افرادیکه در جریان تظاهرات فعالیت موثری نداشته اند، آن عده که بین 18 الی 35 سال دارند و خدمت زیر پرچم را انجام نداده اند برای خدمت وظیفه باداره وظیفه عمومی تحویل و بقیه که خدمت وظیفه را انجام داده اند پرونده آنها بدادگاه نظامی احاله شود.
(3) تعداد 96 نفر متهمینی که دلائل و مدارک کافی در زمینه شرکت آنها در تظاهرات و فعالیتهای مضره در دست نبوده و بیگناه میباشند، با خذ تعهد آزاد شوند.
(5) پنج نفر از اتباع پاکستانی و افغانی که دلائلی حاکی از شرکت آنها در تظاهرات موجود نبوده و بر اثر محاصره مدارس مذکور دستگیر و زندانی میباشند به کشورهای متبوعه خود عودت داده شوند.
با تقدیم یکجلد آلبوم محتوی عکسهائی از صحنه های مختلف تظاهرات که بوسیله مامورین گرفته شده باستحضار میرساند که تحقیقات مداوم از عناصر دستگیر شده و اقدامات لازم بمنظور دستیابی به افراد مرتبط با آنها و کسانیکه در تظاهرات شرکت داشته و در حال حاضر متواری شده اند در جریان بوده و نتیجه متعاقبا باستحضار خواهد رسید.
1/ موافقت میشود اقدام شود 2/ بجز بند 3 از اعترافات و بند «ت» بقیه بطور خبر به روزنامه ها داده شود تیمسار...
اقدام شود 26 /3 /54 ثابتی
توضیحات سند:
1 ـ 17 خرداد 54 فیضیه حدود ساعت پنج بعدازظهر، کماندوها از طریق مسافرخانه های اطراف حرم، آمدند روی بام فیضیه.یادم می آید که چکمه های آنها فنری بود و از ارتفاع دو سه متری، باتوم و سپر به دست به راحتی می پریدند پایین.
ضرب و جرح طلاب شروع شد.
بچه ها از بام ریختند پایین و تعدادی از آنها از طریق رودخانه فرار کردند و یک عده هم در حجرات پنهان شدند.
مقاومت بی فایده بود.
آنها مسلح و از حیث جثّه قوی تر بودند و ضربه هایی می زدند شدیدا کاری.
من از آن واقعه به این سمت، دستم هنوز مقداری معیوب است! به هر حال ما را کشان کشان به سمت در خروجی بردند.
شلاق ساواکی معروف «محمدی»، بر تن ما می نشست چماق تعدادی از دکاندارها و سوهان فروشهای اطراف حرم که کسب و کارشان در این چند روز کساد شده بود هم، به کمک باتوم کماندوها می شتافت! در شهربانی، بنای ما بر این بود که از نام مستعار استفاده کنیم.
منتهای مراتب برخی از همان جماعتی که ناخواسته گیر افتاده بودند، یا ضعیف النفسهایی که حضورشان در هر جمعی طبیعی است، نگذاشتند که ما برای همیشه در پشت نقاب نام مستعار، مخفی بمانیم.
ما را سوار اتوبوس کردند و تحت تدابیر شدید امنیتی به سوی تهران حرکت دادند.
در مسیر که می رفتیم، ناگهان کنار دریاچه «حوض سلطان» ما را نگه داشتند و گفتند می خواهیم در همین جا شما را فلان کنیم و بکشیم ما هم زیر لب شهادتین را جاری کردیم.
ولی دیدیم که خوشبختانه ماشین به حرکت درآمد.
خاطرات حجه الاسلام باقر صدر، کتاب حماسه 17 خرداد 1354 صفحه 78 1 ـ شیخ احمد کروبی : حجت الاسلام و المسلمین احمد کروبی پدر حجت الاسلام و المسلمین مهدی کروبی در سال 1272 ه ش در یکی از روستاهای گلپایگان به دنیا آمد.
ایشان پس از فروش مایملک پدری خود که زمینهای زیادی را شامل می شد، به نجف رفت و به تحصیل علوم دینی روی آورد.
وی در سال 1310 به وطن بازگشت و در منطقه الیگودرز مستقر شد.
فعالیتهای سیاسی شیخ احمد کروبی با مخالفت و اعتراض نسبت به رضاشاه آغاز شد که نتیجه آن مصادره نوشته ها و تحقیقات و بازداشت وی بود.
ایشان در همگامی با آیت الله کاشانی فعالیت چشمگیری داشت.
رژیم شاه قصد از بین بردن شیخ احمد را داشته ولی به دلیل ترس از عکس العمل مردم لرستان دست به این کار نزد.
آخرین مجازاتی که ایشان از طرف حکومت پهلوی چشید، تبعید به دماوند بود.
حجت الاسلام و المسلمین احمد کروبی در سال 1363 در سن 91 سالگی درگذشت.