موضوع : جلسه ملاکین در منزل آقای بیات ماکوئی
تاریخ سند: 26 خرداد 1342
موضوع : جلسه ملاکین در منزل آقای بیات ماکوئی
متن سند:
شماره : 12076 /333 آقای بیات ماکویی که از ملاکین است و در چهارراه امیراکرم جنب تلفن خانه سکونت دارد عصر روز یکشنبه 19 /3 /42 در مغازه خیاطی ویلسن به اشخاص مشروحه زیر تلفن نموده است.1ـ سردار فاخر حکمت 2ـ آقای بهنیا 3ـ دکتر مهران 4ـ آقای باتمانقلیچ1 نامبرده ضمن مکالمه تلفنی به آنها اظهار داشته جلسه روز سه شنبه 21 /3 /42 ما بسیار جالب است و در رأس ساعت 1730 به منزل ما بیایید.
نامبرده ضمن گفتار خود به آنها گفته است غلط می کنند دست به فلان آیت الله خمینی بزند و شماها خیالتان آسوده باشد اوضاع روبه راه است.
توضیح : به طوری که یکی از مأمورین دیگر که در مجلس سنا است اظهار می دارد آقای سردار فاخر نیز از لوایح ششگانه شاهنشاه ناراضی و از مخالفین می باشد و حتی اظهار داشته مگر این بچه قادر است که املاک مردم را تقسیم نماید.
نظریه : تصور می رود جلسه منظور در مورد اتخاذ تصمیماتی علیه مبارزه با دولت باشد.
در صورت تصویب به ساواک تهران فرستاده شود.
شهابی ارسال شود.
27 /3 گیرندگان : ساواک تهران
توضیحات سند:
1ـ نادر باتمانقلیچ در سال 1298 در تهران متولد شده و مدارج تحصیلی خود را ابتدا در تهران و سپس در دانشکده عالی افسری در سوئیس به پایان برده و بعد، از دانشگاه جنگ تهران فارغ التحصیل شده است.البته از مدارک تحصیلی وی سندی به غیر از گفته های وی به چشم نمی خورد، به همین دلیل بسیاری از منابع تاریخی حرفهای وی را دروغی مضحک می خوانند.
در روز 8 شهریور 1322، قوای شوروی و انگلیس تعداد زیادی از رجال ایران و افسران ارتش را به اتهام همکاری با آلمانها و تشکیل ستون پنجم در ایران توقیف و زندانی نمودند و آنها را به اراک انتقال دادند.
در بین بازداشت شدگان سرهنگ باتمانقلیچ هم بود.
وی در سال 1326 به درجه سرلشکری ارتقا پیدا کرد و در سال 1330 به درجه سپهبدی رسید.
در روز 24 مرداد ماه 1332 جلسه ای برای براندازی حکومت مصدق تشکیل شد که سرهنگ باتمانقلیچ در آن شرکت داشت اما روز بعد، دولت در اعلامیه ای وقوع یک کودتای نظامی در تهران و خنثی شدن آن را اعلام کرد و در همان روز عده زیادی از افسران از جمله باتمانقلیچ به اتهام مشارکت در کودتا بازداشت شدند.
باتمانقلیچ پس از پیروزی انقلاب اسلامی به جرم خیانت به کشور و همکاری در کودتای 28 مرداد 1332 به زندان محکوم شد.
وی از نظامیان مشهور و مقتدر رژیم پهلوی بود که نقش مهمی در تثبیت و تحکیم آن داشت.
باتمانقلیچ از افسران کاملاً مورد اعتماد آمریکائیها بود و بهمین دلیل پس از کودتای 28 مرداد 1332 به ریاست ستاد ارتش رسید.
وی سه دوره رئیس هیئت نظامی ایران در سنتو بود که در یک دوره به ریاست شاخه نظامی آن منصوب شد.
باتمانقلیچ مدتی در کابینه اقبال وزیر کشور شد و مدتی پیش از انقلاب با درجه سپهبدی بازنشسته شد.
کتاب ظهور و سقوط حکومت پهلوی ارتشبد حسین فردوست، ج 1، ص 535 وی در 28 مرداد به ریاست ستاد بزرگ ارتشتاران منصوب شد و سپس به عنوان سفیر کبیر ایران در بغداد و پاکستان خدمت کرد.
آخرین سمت او نمایندگی دائمی نظامی ایران در سازمان پیمان مرکزی بوده است.
از افسران مورد اعتماد آمریکائیها بود و بهمین دلیل پس از کودتای 28 مرداد رئیس ستاد ارتش شد.
در زمان دولت علاء که روحیات ضد بهائی در میان مردم شدت گرفته بود به دستور محمدرضا دکتر، ایادی مدتی به ایتالیا رفت و باتمانقلیچ هم حظیره القدس ـ مرکز بهائیان در تهران را خراب کرد.
اطلاعات نظامی خوبی داشت و قیافه اش هم کاملاً نظامی بود و لذا مورد احترام همه افسران قرار می گرفت.
سه دوره رئیس هیئت نظامی ایران در سنتو بود که یک دوره به اتفاق آراء رئیس شاخه نظامی سنتو شد، مدتی نیز در کابینه دکتر اقبال وزیر کشور بود.
ظهور و سقوط سلطنت پهلوی ـ ج 1، ص 535