صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

گزارش ویژه در مورد : ایرانیان مقیم کشورهای خارج

گزارش ویژه در مورد : ایرانیان مقیم کشورهای خارج


متن سند:

پانزده روزه دوم آبان ماه /1339 1ـ حزب توده 2ـ نهضت ملی فعالیت طرفداران نهضت ملی : 1ـ چندی قبل اعلامیه ای تحت عنوان ملت ایران فریب نمی خورد به امضای جوانان نهضت ملی ایران در اروپا چاپ و منتشر شده که مفاد آن به شرح زیر می باشد.
در دوره حکومت دکتر مصدق ملت ایران با خصم دیرینه خود پنجه درافکند و نفت خود را ملی نمود لیکن دولت آمریکا و انگلیس به کمک یکدیگر آثار ملی شدن صنایع نفت را خنثی نمودند.
اتحاد شوروی که خود را مدافع ملتهای ضعیف در برابر دولت استعمارطلب غرب قلمداد می کند نه تنها کمکی به امر ملی شدن نفت نکرد بلکه کار را به آنجا رسانید تا مختصر بازار فروش نفتی را که حکومت ملی ایران ایجاد کرده بود در مدار تجارت خود جذب و عملاً خنثی کند.
28 مرداد افرادی را به سرکردگی زاهدی بر ملت ما چیره کرد دوبار منافع حیاتی ما را تسلیم انگلیس و امریکا نمود، با گذشت چند سال از 28 مرداد چند دولت روی کار آمدند ولی هیچیک قدمی به نفع ملت برنداشته اند.
دکتر امینی و دکتر بقائی1 را وادار کردند تا در صحنه سیاست نقش مخالف دولت را بازی کنند تا بعدا بتوانند آنها را به عنوان افراد ملی در راس همین هیئت حاکمه تحویل ملت ایران دهند و اکنون دولت شوروی به ایران دست دوستی دراز کرده است.
در حوادث کره ـ ژاپن ـ عراق و ترکیه دانشجویان اساسی ترین نقش را در راه کسب آزادی و استقلال واقعی داشته اند علت تاخیر انتخابات به واسطه ترس از دانشجویان بوده تا هنگام تعطیل دانشگاه و مدارس از پراکنده بودن آنان استفاده نموده و انتخابات را به دلخواه خود انجام دهند.
2ـ چند روز قبل اعلامیه ای تحت عنوان جامعه سوسیالیستهای نهضت ملی ایران در اطریش منتشر گردیده و در بین عده ای از افراد وابسته به گروههای حزب منحله توده شایع است که این اعلامیه از طرف خلیل ملکی در تهران تهیه شده است.
مفاد اعلامیه مزبور به شرح زیر است: از میان موج عصبانی که بر ضدنظام پوسیده استعماری در سراسر منطقه کم رشد جهان برخواسته است ملتهای تازه ای یکی پس از دیگری به خانواده ملل آزاد می پیوندند.
ناقوس مرگ قطعی استعمار نواخته شده و ملتهای تازه آزاد شده می کوشند تا زندگی خود را بهبود بخشد و حداقل زندگی شایسته انسان را برای همه مردم فراهم کنند.
برای مبارزه در راه ساختن یک جامعه آزاد و آباد به خاطر شرکت فعالانه در راه ادامه نهضت ملی اخیرا در ایران جامعه سوسیالیستهای نهضت ملی ایران از بعضی سازمانها و افراد سوسیالیست نهضت ملی ایران تشکیل شده است بیانیه جامعه که در آن گذشته نهضت ملی تجزیه و تحلیل شده و اصولاً خط مشی های جامعه اعلام گردیده است در اطریش مورد استقبال پرشور روشنفکران ایرانی قرار گرفته است و ما عده ای از افراد سوسیالیست نهضت ملی و از جمله دانشجویان حزب زحمکتشان ملت ایران (نیروی سوم) افتخار داریم که تشکیل جامعه سوسیالیستهای نهضت ملی ایران در اطریش را اعلام کنیم.
خط مشی و روش های ما عبارت است از مبارزه قطعی و آشتی ناپذیر با جناح فاسد هیئت حاکمه و بقایای نفوذ سیاسی قدرتهای امپریالیستی و مبارزه برای از میان بردن نفوذ اقتصادی و استعمار و استیفای حقوق ملی از طریق مذاکرات مسالمت آمیز و ایجاد جبهه متحدی از ملل تولید کننده مواد خام در برابر انحصارات خارجی.
در تاریخ 18 تا 22 اکتبر کنفرانسی تحت نام دومین ملاقات بین المللی روزنامه نگاران با علامت اختصاری...
در شهر بادن اطریش از طرف روزنامه نگاران مختلف جهان تشکیل گردید.
در صبح روز بیستم اکتبر مصطفی لنکرانی پیامی به زبان فرانسه چاپ و به دبیرخانه کنفرانس ارسال داشته که بین اعضاء شرکت کننده توزیع گردد و اغلب نمایندگان شرکت کننده منجمله نمایندگان لبنان ـ عراق ـ اسرائیل و ایتالیا در ضمن سخنرانی خود از پیام مزبور یاد نموده اند و عده از روزنامه نویسها تقاضای ملاقات با او را داشتند ولیکن این ملاقات صورت نگرفته است.
خلاصه پیام مصطفی لنکرانی به شرح زیر بوده است : اینجانب با نهایت خوشوقتی اطلاع حاصل نمودم که جلسه شما یعنی دومین ملاقات بین المللی روزنامه نگاران بادن منعقد می باشد و با تاسف زیاد باید گفت که قادر به شرکت در این جلسه نیستم، چون از چند سال پیش به این طرف به واسطه محکومیتی در ایران بر اثر انجام حرفه خود (روزنامه نگاری) و فعالیت سیاسی یافته ام در اطریش ساکن هستم و در همین کشور تقاضای پناهندگی نموده ام و این امر بایستی توجه شما را به سرنوشت عده ای از روزنامه نگاران که در شرایط دردناکی زندگی می کنند جلب نماید.
سپس نامبرده اضافه نموده که قبل از همه باید بگویم که در ایران آزادی بیان وجود ندارد و بعد از کوره های آدم سوزی نازی، ایران تنها کشوریست که در آن یک روزنامه نویس را به خاطر نوشتجاتش زنده زنده می سوزانند و در این مورد کریم پور شیرازی را مثل زده که چگونه سوخته شده است.
در خاتمه نوشته است با اینکه در خطر و خامت بیشتر سرنوشت خود قرار گرفته از آن انجمن تقاضا دارم که برای ایجاد همبستگی بین المللی اقدامات جدی مبذول داشته و به روزنامه نویسهائی که مورد ظلم یا تعقیب قرار گرفته اند کمک جدی و بیشتری بنمایند و سعی کنید که یک مقررات بین المللی تصویب گردد تا به کمک آن روزنامه نویسهای همه جهان بتوانند سرنوشت خود را از دستبرد فجایع رژیمهای ضدآزادی محفوظ بدارند.

توضیحات سند:

1ـ مظفر بقایی کرمانی فرزند میرزا شهاب الدوله در سال 1287 شمسی در کرمان به دنیا آمد.
تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در ایران به پایان رساند و جهت ادامه تحصیل راهی فرانسه شد و مدت 5 سال در دانشگاه پاریس به تحصیل رشته فلسفه و ادبیات پرداخت.
مدرک وی را دکتری عنوان کرده اند، امّا در کتاب «ایران و تاریخ» نوشته بهرام افراسیابی در پاورقی صفحه 126 آمده است که «مظفر بقایی برای تحصیلات به فرانسه رفته بود و به علّت عیاشی و ولگردی موفق به درس خواندن نگشته و بدون گرفتن عنوان از فرانسه باز می گردد.
اولین دغلکاری او این بود که برای خودش عنوان دکتری جعل کرده بود...
» از سال 1324 وارد فعالیتهای سیاسی شد و در تشکیل حزب دمکرات ایران با قوام السلطنه همکاری کرد.
برای اولین بار در همین سال به مجلس راه یافت و از کرمان به نمایندگی انتخاب شد.
در مهرماه 1328 روزنامه «شاهد» را منتشر نمود.
در آذرماه 1328 به اتهام توطئه علیه ارتش دستگیر و در اسفندماه همان سال آزاد شد و در انتخابات مجلس شانزدهم مجددا به مجلس راه یافت.
در فروردین 1330 با مصدق همراه و از مشاوران نزدیک وی شد.
در همین سال به کمک خلیل ملکی حزب زحمتکشان را تأسیس کرد.
او بطور مخفیانه و غیر محسوس با کودتاچیان 28 مرداد 1332 همکاری داشت و با دولت زاهدی کنار آمد.
در آذرماه 1332 به دلیل مصالحی به زاهدان تبعید شد و در سال بعد به تهران بازگشت.
وی که همواره مدافع سیاست آمریکا بود، با سفارت آمریکا در تهران ارتباط داشت و به گواهی اسناد لانه جاسوسی، در سالهای 1339 از سوی لژ فراماسونری حمایت می شد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی به حکم دادگاه انقلاب اسلامی در سال 1359 دستگیر و روانه زندان گردید.
سپس با سپردن تعهد عدم خروج از کشور، آزاد گردید.
امّا در شهریور همان سال سفری به آمریکا نمود و در فروردین ماه 1366 پس از بازگشت از آمریکا، در کرمان دستگیر گردید.
در بازرسی از منزل وی مقادیر زیادی اسناد مربوط به حزب زحمتکشان و اشیاء و نشریات غیر مشروع که حاکی از انحراف اخلاقی وی بود، بدست آمد.
بقایی در تاریخ 25 آبان ماه 1366 شمسی، بر اثر بیماری درگذشت.
(پانزده خرداد ـ ج 2 ـ ص 115 ـ 116)

منبع:

کتاب چپ در ایران - حزب توده در خارج از کشور به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 422




صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.