تاریخ سند: 8 اردیبهشت 1354
متن سند:
[به] : 713 [از] : 213 شماره : 94 /213 پیرو : 21 /213 ـ 14 /1 /54 در ملاقاتی که بین یکی از مقامات سفارت شاهنشاهی ایران در بیروت و سید موسی صدر به عمل آمد سید موسی صدر ضمن شرح تاریخچه خانوادگی خود و فعالیتش1 در لبنان افزوده که وی از خانواده معروف و قدیمی روحانی ایرانی می باشد و اقوامش در قم و تهران مقیم هستند و رشته های فراوانی وی را به وطن اصلیش ایران متصل نموده که جدا شدنی نیست وی افزود در خلال دوران فعالیتش در لبنان هیچگاه با ناصر در بحبوحه قدرتش همکاری نکرده و آلت دست کمونیستها نشده و از عراقیها به شدت تنفر داشته و دارد و حال نیز عناصر دیوانه ای نظیر قذافی و دوستان مشابه او بعثی ها و افراطیون چپی نمی تواند وی را فریب دهند، ولی از بدو امر که برای جانشینی مرحوم شرف الدین از طرف آیت الله بروجردی از قم به بیروت اعزام شده برای آن که بتواند خود را در بین طبقات شیعه لبنان حفظ کند.سعی نموده است یک روحانی بیطرف باشد و یا در حقیقت نوکر ایران معرفی نشود زیرا عبدالناصر و کمونیستها رژیم ایران را دشمن اعراب معرفی کرده بودند که وی و امثال او نمی توانستند افکار شیعیان عرب را به سرعت نسبت به ایران عوض کنند و تشخیص داده شد که بهترین روش آن است که به هیچ وجه به طور آشکار دوستی خود را با ایران افشا نکند زیرا اقدام به این عمل در حقیقت پایان فعالیت و موفقیتش در لبنان می شود و حتی تمام دشمنان وی کوشش می کردند با این اسلحه وی را بکوبند وی افزود: بعضی از آن که خواستند با وی آشتی کنند در رادیو و بلندگو ضمن سخنرانی گفتند ما سید موسی صدر را دوست داریم او هدیه ای است از ایران برای ما (منظور سید موسی صدر از دوستان با خانواده خلیل است و اظهارات او صحت دارد زیرا خلیل الخلیل سفیر فعلی لبنان در تهران در سال 1965 سید موسی صدر را متهم نمود که به یک دختر شیعه تجاوز نموده و صدای آن دختر را بر روی نوار ضبط کرد و در شهر صور محل فعالیت سید موسی صدر آن را در خیابان با بلندگو پخش نمود در نتیجه بین طرفداران صدر و خانواده خلیل زدوخورد شدید رخ داد و 2 نفر به قتل رسیدند و بالاخره پس از آن که پرزیدنت شمعون مداخله نمود میتینگی تشکیل دادند و در آن کاظم الخلیل ظاهرا برای تجلیل از سید موسی صدر سخنرانی نمود و ضمن ابراز دوستی برای آن که او را عامل ایران معرفی کند گفت ما سید موسی صدر را دوست داریم زیرا او هدیه ایران برای ما است) وی افزود آنها می خواستند وی را مأمور حقوق بگیر و اطلاعاتی ایران معرفی کنند.
صدر افزود پس از برکناری بختیار و مسافرتهای مکرر او به لبنان وی را متهم کردند که با بختیار توطئه ضدایرانی نموده در صورتی که وی در کار آنها شرکت نداشته و هیچگاه علیه ایران فعالیت نکرده است وی آنها را به طور بسیار ساده ملاقات می نموده و هدفی برای شرکت در توطئه ضدایرانی آنها نداشتم سپس محصلین گروه اسلامی اروپا با وی تماس گرفتند که همکاری وی با آنها در حدود اسلامی بود و ریشه ضدایرانی نداشت زیرا کوشش می شود مانع الحاق این گروه به سازمانهای چپی و افراطی و کمونیستی اروپایی و آمریکایی بشود و حتی موقعی که اینگروه سازمان نهضت ایران آزاد را تشکیل دادند از ایجاد آن اطلاعی نداشته و حال هم دوستی وی با آنها در این حدود است که نگذارد به کمونیستها ملحق شوند و اعتقادات مذهبی را در آنها تقویت می کند و آنها را از پذیرفتن عقاید چپی دور نگاه می دارد همچنین با روحانیون علیه ایران همصدا نشده و فعالیت نکرده فقط برای حفظ ظاهر و موقعیت خود اعلامیه ای که برای همدردی با روحانیون ایران تهیه شده بود امضاء کرده است سید موسی صدر در این جا نیز حقایق را به غلط جلوه داد زیرا او با گروه به اصطلاح روحانیون مخالف همکاری نزدیک دارد و اکثر اعلامیه های مخالفین به وسیله همکاران او در لبنان تکثیر و یا به عربی ترجمه و توزیع می شود هم چنین با محصلین گروه اسلامی افراطی نزدیکی دارد و آن ها را علیه ایران هدایت می کند و صندوق پستی خود را در بیروت برای این امر و استفاده آنها اختصاص داده و عامل توزیع نشریات و جزوه های آنها است و بالاخره این قبیل محصلین در موقع ورود به لبنان در منزل او در مجلس عالی شیعه اقامت می گزینند و حتی فعالیتهای سفارت شاهنشاهی را برای اخراج ایرانیان خائن در لبنان خنثی می کند سید موسی صدر افزود پس از آن که بختیار به قتل رسید بنا به درخواست سفیر سابق ایران به تهران دعوت شد.
و در شرفیابی به پیشگاه شاهنشاه آریامهر ایران مورد عنایت خاص واقع گردیده و آن چنان وی را با مرحمت و مهربانی پذیرفتند که ایشان را یکی از پشتیبانان خود دانسته و هنوز هم می داند و اکنون هم نمی تواند باور کند که مورد بی محبتی معظم له قرار گرفته است ولی تمام وعده هایی که به وی داده شده است تاکنون هیچ کدام به مرحله عمل درنیامده و حتی به محض آن که وی جمله ای درباره خلیج گفته، وی را در جراید ایران به شدت مفتضح کردند که آخوند بیسوادی بوده و عربی نمی داند و مطالب مشابه وی اضافه کرد در مصاحبه خود با الحوادث چنین مطلبی را که شیعیان عربیت خلیج عربی را حفظ نموده اند نگفته و یا لااقل منظورش آن نبوده و در صورتی که اشتباه نیز کرده باشد چرا باید یک مرتبه وی را تا این حد مورد سرزنش و اهانت قرار دهند، وی افزود: باید دانست که وی در لبنان تحت فشار بوده زیرا سازمانهای فلسطینی و سوسیالیستی و بعثی و کمونیستی نمی توانستند باور کنند که وی با ایران همکاری ندارد و برای اثبات آن که با دولت ایران سروکاری ندارد مجبور شده مطالب تندی بر زبان براند که از آن متأسف است و حال نیز که برای مدت عمرش به ریاست مجلس عالی شیعه برگزیده شده است آماده است که جبران بکند و دست دوستی به طرف ایران دراز نماید و خواهش می کند از این دست برای پیشبرد عظمت شیعیان جهان استفاده شود و انتظار نداشته باشند از وی یک آخوند ایرانی و نوکر ایرانی بسازند بلکه وی را پشتیبانی کنند تا یک روحانی شیعه و رهبر شیعیان لبنان باقی بماند و نفوذ خود را که هم اکنون در سایر کشورها نظیر سوریه و شمال آفریقا و حتی هندوستان و پاکستان نیز آغاز شده توسعه دهد.
او گفت وی مورد احترام دولت آمریکا و انگلیس و فرانسه است و آنها وی را به کشور خود دعوت کرده اند زیرا در حال حاضر قدرتی که وی و سازمان مجلس عالی شیعه در لبنان دارند مسیحیان مارونیت و سنی ها ندارند.
صدر افزود: در حوادث اخیر لبنان از سقوط لبنان در دامن سازمانهای افراطی (که کمال جنبلاط در رأس آنها کوشش می نمود تا آشوب بیشتری به پا کند و زمینه ریاست جمهوری خود را فراهم سازند) جلوگیری نموده و مسیحیان ممنون کارهای وی هستند و وی در آینده قادر است لبنان را از سقوط در دامن کمونیست نجات بخشد ولی این عمل با مخالفت با سازمانهای فلسطینی و دول پشتیبان آنها امکان پذیر نیست بلکه باید با دوستی با یاسر عرفات و سوریه و سازمانهای معتدل شیعه انجام شود بنابراین باید موقعیت حساسش در روابط با ایران مورد توجه تهران قرار گیرد و قبول کنند که باید با احتیاط و محافظ کاری و بدون تظاهر به دوستی و همکاری با دولت ایران اقدام کند تا پشتیبانی این گروهها را از دست ندهد ولی در اعماق قلبش آماده همکاری با ایران می باشد (اطلاعات سید موسی صدر در مورد قدرتش در لبنان و فعالیتش در حین زدوخوردهای اخیر تاحدودی صحیح است و می توان او را یک قدرت مذهبی مؤثر و مهم در این کشور قلمداد نمود) وی افزود ملک حسین چند بار برای وی پیغام داده که حاضر است درباره روابطش با ایران مطالبی به شرف عرض شاهنشاه برساند و رفع اختلاف بکند، همچنین انور سادات پیغام داده که اگر لازم باشد او آماده است با شاهنشاه ایران در این زمینه صحبت کند که وی برای آنها پیغام فرستاده که او با دولت شاهنشاهی ایران اختلاف مهمی ندارد و احتیاجی به این اقدامات نیست وی باز تکرار می کند، که وی می تواند، برای دولت شاهنشاه ایران بدون تظاهر فعال باشد و شیعیان لبنان را در جهت مصالح ایران هدایت کند و افکار محصلین منحرف دست راستی را برگرداند و حتی در روابط دولت شاهنشاهی ایران با بعضی از کشورهای عربی در هر موقع که صلاح بدانند از این طریق عمل شود فعالیت کند و دولت ایران نیز متقابلاً وی را در لبنان با کمک به شیعیان در جنوب هر اقدام عمرانی دیگر کمک و مساعدت کند.
وی تأکید کرد وی چیزی برای خودش مانند دیگران نمی خواهد فقط پیشرفت شیعیان و نیل به اهداف آنان را خواستار است.
نظریه بخش 213: با توجه به اخبار واصله در مورد اظهار تمایل به نزدیکی سید موسی صدر با ایران به نظر می رسد جلب دوستی سید موسی صدر به ویژه در مورد شیعیان برای ایران مثمرثمر باشد.
در پرونده 46422 بایگانی شود 24 /2 /54 دایره بررسی 30 /2