تاریخ سند: 13 مهر 1346
متن سند:
از : بغداد شماره : 2700 وزارت امور خارجه پیرو تلگراف رمز 362 به استحضار می رساند حضرت آیت الله حکیم از جناب دکتر عالیخانی1 خواستند به شرفعرض ملوکانه برسد شایسته است به میمنت جشنهای فرخنده میلاد مسعود و تاجگذاری اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر زندانیان و بازداشت شدگان را آزاد فرمایند نقطه منظور آیت الله روشن نبود بدیهی است منظور کلیه آنها نبوده بلکه منظورشان آن بود که اگر از روحانیون کسی بازداشت شده باشد برای سلامت شاهانه آزاد گردند.در آن جلسه امکان استعلام و کسب توضیح نبود حدس بنده این است اشاره ایشان به حادثه مدرسه فیضیه قم موضوع گزارش محرمانه 792 باشد که شیخ محمد صادقی پیرامون آن مطالبی شایع نموده بود و محتمل است به استحضار حضرت آیت الله رسیده باشد.
در این مورد به وسیله فرزند یا داماد آیت الله کسب اطلاع نموده و نتیجه را به استحضار خواهد رسانید.
البته اگر از روحانیون یا طلاب در این اواخر کسانی زندانی شده باشند تصور می رود منظور آیت اله آنها باشد و البته مقامات انتظامی می توانند منظورشان را بفهمند.
636 ـ 12 /7 /46 آزرمی
توضیحات سند:
1ـ علینقی عالیخانی فرزند عابدین در سال 1307 ه ش در تهران متولد شد.از دانشگاه تهران، لیسانس علوم سیاسی گرفت و در کشور فرانسه موفق به اخذ دیپلم عالی حقوق بین المللی و دکترای دولتی در علوم اقتصاد از دانشگاه پاریس شد.
در فرانسه با الیزابت سوزان ازدواج کرد و پس از بازگشت به ایران، در مشاغل مهم دولتی، از جمله ساواک، مشغول به فعالیت گردید.
ساواک در گزارشی، مشارالیه را چنین ارزیابی کرده است : «روحیه و افکار و عقاید نسبت به : شاهنشاه، خوب ـ میهن، خوب ـ مذهب، عادی ـ خانواده و زن و فرزند، خوب ـ میزان علاقمندی به : مقام و قدرت، زیاد ـ سوابق خدمتی : مشاور شورای عالی اقتصاد ـ مشاور شرکت ملی نفت و مدتی هم در ساواک مشغول بوده، طرفدار سیاست غرب، در حین خدمت در ساواک در چند کنفرانس کشورهای اروپایی و آسیایی و آفریقایی شرکت کرده و خدماتش مورد رضایت اولیاء امور بوده است.
» دکتر عالیخانی که به عنوان وزیر اقتصاد کابینه حسنعلی منصور و هویدافعالیت می کرد و از گردانندگان حزب ایران نوین بود، در سوءاستفاده های مالی به آن حد افراط کرد که در سال 44 چند نفر از اعضای حزب ایران نوین در مورد سوءاستفاده های وی، تقاضای محاکمه حزبی برای ایشان کردند، گزارشات سوء استفاده های مالی و اخلاقی وی به حدی است که می بایست در یک مجموعه مستقل، چاپ و منتشر شود.
مشارالیه در سال 1348 از وزارت اقتصاد کنار گذاشته شد و در بین بهت و حیرت تحصیلکرده ها به ریاست دانشگاه تهران منصوب شد.
وی که مورد مراحم خاص محمدرضا پهلوی بود در سال 1350 از ریاست دانشگاه تهران، برکنار شد و سپس در مشاغل : رئیس هیئت مدیره بانک بین المللی ایران، شرکت فرآورده های نسوز، شرکت آلوپن، به سوءاستفاده های خود ادامه داد.
در ذیل گزارشی به تاریخ 19 /4 /52 در خصوص صدمه عالیخانی به سیمان کشور به علت دوستی با ابتهاج، پرویز ثابتی، چنین نوشته است : «اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر، تیمسار ریاست ساواک در جریان موضوع می باشند که عالیخانی چنین صدمه ای زده است.
» وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به انگلستان پناهنده شد و به علت ارادتی که به اسداله علم داشت، به نشر خاطرات او پرداخت.
اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی