تاریخ سند: 9 اردیبهشت 1336
متن سند:
شماره: 424/الف تاریخ: 9 اردیبهشت ماه 1336گزارش
13360209
یکی از بستگان اللهیار صالح از قول نامبرده می‌گفت علت اساسی تغییر حکومت آقای علاء و زمامداری آقای دکتر اقبال،1 اولاً اقدام دولت ایشان به انعقاد قراردادی با شرکت نفت ایتالیائی2 جهت بهره‌‌برداری از نفت قم به نسبت 75% سود برای ایران بوده که در صورت انعقاد و اجرای این قرارداد، وضع کارتل‌های نفتی جهان و بازار فروش نفت امریکا متزلزل و مواجه با شکست می‌شده و دیگر عدم رضایت مقامات امریکایی از چند نفر از اعضای کابینه و رواج سوءاستفاده و رشوه خواری در دستگاه‌های دولتی و همچنین فشار دولت آقای علاء به حزب ایران و جلوگیری از فعالیت حزب مذکور و غیرقانونی اعلام نمودن آن بوده است و عنوان کردن تشکیل احزاب از طرف دولت فعلی و اشاره مقام شامخ سلطنت به این موضوع، بر اثر علاقه و اصرار مقامات آمریکایی صورت گرفته است؛ زیرا اعلیحضرت همایون شاهنشاه با توجه به وضع فرهنگی کشور و سطح معلومات و طرز فکر مردم و تجربیات گذشته، تشکیل احزاب و حکومت‌های حزبی را در ایران زود می‌دانند.
اللهیار صالح عقیده دارد در صورتی که قبل از شروع فعالیت حزب اقلیت و یا احزاب دیگر بخواهد به فعالیت حزبی بپردازد، با توجه به جریانات گذشته مطمئناً موجبات عکس‌العمل شدید مخالفین و ایجاد سروصدا خواهد شد و فعلاً مترصد است تا چندی پس از رسمیت یافتن حزب اقلیت و اکثریت، فعالیت‌های حزبی را شروع کنند.
منبع . موثق
ارزش خبر . تائید شده یک نسخه ماشین شود.
توضیحات سند:
1. در تاریخ چهاردهم فرودین ماه سال 1336ش، حسین علاء از نخست‌وزیری برکنار گردید و منوچهر اقبال جایگزین وی شد.2. در اصل: ایطالیایی. در روز 12 مردادماه سال 1336ش، مجلس شورای ملی قرارداد شرکت ملی نفت ایران با شرکت نفتی ایتالیائی «آجیپ» را برای تشکیل شرکتی به نام «سیریپ» به تصویب رساند. آیت‌الله کاشانی در روز 27 /5 /36 در جریان دیدار با مظفر بقائی در منزل خود، در این باره گفت: «اصولاً شرکت ایتالیائی وجود ندارد که بتواند به راحتی با ایران طرف معامله شود. این شرکت‌ها همان شرکت‌های انگلیسی و آمریکائی هستند، به اسم شرکت ایتالیائی برای گول زدن مردم اینطور رفتار کردند. زمامداران ما یک بار دیگر بزرگترین خیانت را به ملت ایران کردند و اگر خدا خواست و ناخن من به این بی‌آبروها گیر کرد، معنی خیانت را به آنها نشان خواهم داد.» ر.ک: آیت‌الله سیدابوالقاسم کاشانی به روایت اسناد . ج 2 . ص 848