تاریخ سند: 16 آبان 1341
دومین تلگراف حضرت آیتاللهالعظمی آقای شریعتمداری به اعلیحضرت همایونی و آقای اسدالله علم نخستوزیر
متن سند:
دومین تلگراف حضرت آیتاللهالعظمی آقای شریعتمداری به اعلیحضرت همایونی و آقای اسدالله علم نخستوزیر
16 /8 /1341
راجع به تصویبنامه اخیر دولت و تغییر بعضی از مواد قانون انتخابات انجمنهای ایالتی و ولایتی که «قرآن مجید» را مبدل به کتاب آسمانی و کلمهی «اسلام» را حذف و حق رأی دادن و وکیل شدن را به زنان داده که همگی برخلاف نص صریح قانون اساسی است.
بسمهتعالی شانه
تهران ـ حضور مبارک اعلیحضرت همایونی
پس از تقدیم تحیات در تعقیب تلگراف سابق راجع به تصویبنامه دولت در امر انتخابات انجمنهای ایالتی و ولایتی و الغاء قید «اسلام» و ذکوریت و تبدیل قرآن مجید به کتاب آسمانی لازم است به عرض برسانم: مرتباً تلگرافات و طومارها و نامههایی از طرف عموم طبقات مردم دائر بر اعتراض به تصویبنامه مزبور از تمام شهرستانها به حقیر و سایر آقایان علماء اعلام میرسد و حکایت از یک ناراحتی و نگرانی شدید عمومی میکند. باکمال تأسف با اینکه اعلیحضرت همایونی رسیدگی به این موضوع را به دولت ارجاع داشتهاند آقای نخستوزیر نهتنها تذکرات صریح مراجع دینی راجع به مخالفت صریح تصویبنامه مزبور با موازین شرعی و اصول قانون اساسی را نادیده گرفته بلکه برای افکار عمومی مسلمان احترامی قائل نشده و همچنان در مورد تصویبنامه مذکور پافشاری میکنند و این اصرار آقای نخستوزیر ممکن است خدای نکرده عواقب ناگواری به بار آورد. عموم مردم مسلمان از اعلیحضرت که بهعنوان پادشاه یک کشور مسلمان و شیعه اعلام وفاداری به اصول این مذهب مقدس و حفظ قانون اساسی نمودهاند انتظار دارند که به آقای نخستوزیر دستور دهند بیش از این موجبات ناراحتی مردم را فراهم نسازند.
صریحاً عرض میکنم مردم مسلمان اقدام نخستوزیر را در تبدیل نام قرآن مجید به کتاب آسمانی مبارزه آشکاری با قرآن مجید و مذهب رسمی کشور تلقی کرده و حذف قید اسلام را از شرائط انتخابکنندگان و انتخاب شوندگان دلیل دیگری بر این موضوع میدانند و هرگز نمیتوانند نگرانی شدید خود را از این امر کتمان کنند. موضوع حذف قید ذکوریت و کشانیدن نسوان به محافل سیاسی علاوه بر مفاسد اجتماعی که به رأیالعین در ممالکی که این موضوع را اجرا کردهاند دیده میشود، برای ملت مسلمان ایرانکه اهمیت فوقالعادهای برای نوامیس خود قائل هستند، قابلتحمل نیست و هرگز با عناوینی مانند «جبر زمان» و امثال آنکه آقای نخستوزیر عنوان میکنند نمیتوانند از مقدسات مذهبی و دینی و ملی خود چشمپوشی نمایند و هیچگونه عدولی را در این امر جایز نمیشمارند و امیدوارند که اعلیحضرت همایونی دستور دهند با لغو تصویبنامه مزبور که هم ازنظر دینی و هم ازنظر قانون اساسی جنبه قانونی ندارد موجبات رضایت عموم را فراهم سازند و دولت بهجای اصرار در اینگونه امور اقدامات وسیعی برای مبارزه با بیکاری و سایر گرفتاریهای عمومی بنماید.
قم- دهم جمادیالثانیه 1382
سید کاظم شریعتمداری
بسمهتعالی
تهران ـ جناب آقای نخستوزیر! در تعقیب تلگراف قبلی اشعار میدارد الغاء اسلام و قید ذکوریت در انتخابکننده و انتخاب شونده و تبدیل کلمه قرآن مجید به کلمه آسمانی خلاف صریح قوانین شرع انور و اهانت به مقام شامخ و مقدس قرآن است و چون برحسب قانون اساسی قوانینی که از طرف مراجع شیعه مخالف شرع انور شناخته شود سمت قانونی پیدا نکرده و مردود خواهد بود لذا جامعه روحانیت شیعه از این حق دینی و قانونی استفاده کرده و تصرف در سه مورد مزبور فوق را مردود شناخته و از درجه اعتبار ساقط میداند. به نظر علماء شیعه اصرار و مقاومت در حفظ تغییرات مذکوره فوق، حکم انحراف از قرآن شریف و انحراف از قانون اساسی مملکت را دارد. اگر دولت قانون اساسی را حفظ نکند از آحاد و افراد مملکت چه انتظاری میتوان داشت که احترامی به قوانین بگذارند؟ و به چه دلیل تخلف از قانون برای افراد جرم شناخته شود؟ چنانچه دولت جواب قانعکنندهای به علماء اسلام ندهد و از اصرار و تهدید خود صرفنظر نکند و موارد فوق را اصلاح ننماید آنچه وظیفه شرعی تقاضا کند عمل خواهد شد و مسئولیت آن به عهدهی دولت است.
قم ـ دهم جمادیالثانیه 1382
[مطابق 16 /8 /1341]
سیدکاظم شریعتمداری
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 01 صفحه 160