موضوع: جلسه منزل اسداله رشیدیان
تاریخ سند: 20 آذر 1339
موضوع: جلسه منزل اسداله رشیدیان
متن سند:
شماره: 2ـ3ـ4689 از صبح روز جمعه گذشته جلسه منزل اسداله رشیدیان دایر بوده و عده ای در حدود 400 نفر از جمله بهبهانی به اتفاق ده نفر از دانشجویان دانشگاه ـ 150 نفر از کارگران موقت دخانیات ـ 60 نفر از کارگران کارخانه آب نبات سازی داداش زاده مهندس تیزهوش شهردار یوسف آباد ـ 60 نفر از خریداران اراضی شرکت شین هاشمی ـ ادریسی ـ سرهنگ یمنی ـ نعمت اله قدیری ـ جمال اویسی ـ قربان ابراهیمی خوش خلق ـ طلان و عده ای دیگر از کارگران کارخانجات در آن شرکت کرده اند.در این جلسه پیرامون انتصاب فرود به سمت شهردار تهران صحبت شده و رشیدیان اظهار داشته اصناف مختلف تهران تصمیم گرفته اند مغازه های خود را چراغانی و به عنوان همکاری با مشارالیه نرخ اجناس خود را پایین بیاورند.
مهندس انزلچی پیشکار رشیدیان می گفت قرار است آقای مهندس اردشیر زاهدی سفیرکبیر ایران در آمریکا مراجعت و به جای ایشان آقای علاء وزیر دربار شاهنشاهی منصوب گردد و پست وزارت دربار به عهده آقایان نصراله انتظام و یا اسداله علم واگذار خواهد شد و همچنین در نظر است آقای مهندس خسرو هدایت بسمت سفیرکبیر ایران در بلژیک منصوب و آقای ذوالفقاری شهردار به جای مشارالیه عهده دار تصدی سازمان برنامه گردد.
کارگران موقت دخانیات شکایت می کرده اند که از قانون کار و بیمه های اجتماعی استفاده نمی کنند کارگران آب نبات سازی داداش زاده ضمن اعتراض به اخراج دو نفر از همکاران خود توسط کارفرما اظهار داشته اند داداش زاده در زمان حکومت فرقه دموکرات1 یکی از سران فرقه در اردبیل محسوب می شده است.
توضیحات سند:
1ـ فرقه دموکرات آذربایجان، موقعیت استراتژیک ایران به عنوان شریان حیاتی منطقه و پل پیروزی در جنگ جهانی دوم، نزد شوروی ها زمانی اهمیت می یابد که ارتش سرخ ثمره شیرین آن را عملاً در بخشی از خاک ایران تجربه کرده بود.از این رو الحاق بخش شمالی ایران به آذربایجان شوروی در دستور «باقروف» قرار می گیرد.
طرح «شرکت مختلط نفت شوروی» در مجلس شورایملی سناریوی از پیش ساخته ای بود که امکان عملی شدن آن نه تنها برای دولت ایران محال بود بلکه این مسئله برای شوروی ها به روشنی از پیش معلوم بود، لذا برای تحقق این هدف، ابتدا می بایستی نهضتی ملی در آذربایجان تحقق پذیرد و بدین ترتیب قدرتی در شمال ایران پدید آید که بتواند تهران را تحت تأثیر قرار دهد.
از این رو برای رهبر نهضت، باید چهره ای آشنا و عنصری حرفه ای به کار گرفته شود.
با چنین طرح و برنامه ای بود که «پیشه وری» مأموریت می یابد تا فرقه دموکرات را در آذربایجان سازماندهی کند.
برای اجرای این برنامه سوابق متعدد و مطرح سیدجعفر پیشه وری به کمک او می آید.
وی در خرداد ماه 1322 روزنامه آژیر را در تهران انتشار می دهد.
در مرداد 1324 روزنامه مزبور توقیف و پیشه وری به آذربایجان می رود و یک ماه بعد در شهریور 1324 فرقه دمکرات آذربایجان را تأسیس می کند و در آذر ماه همان سال با حمایت ارتش سرخ و گروه فداییان فرقه تحت فرماندهی دانشیان و افسران متواری حزب توده حکومت خودمختار فرقه را در سراسر آذربایجان اعلام می کند.
پس از روی کار آمدن دولت قوام و خروج قوای نظامی شوروی از مناطق اشغالی، فرقه دموکرات در مقابل قوای نظامی دولت تاب مقاومت نیاورد و در آذر ماه 1325 فرقه دموکرات در داخل کشور متلاشی و سران فرقه به آذربایجان شوروی می گریزند.