تاریخ سند: 26 مرداد 1352
زندانی ضدامنیتی حبیب‌الله عسکراولادی
متن سند:
روز جمعه 26 /5 /52 از ساعت 12 الی 24 در اطاق کنترل حاضر، زندانی ضدامنیتی حبیب‌الله عسکراولادی با پسر و زنش ملاقات، پسرش می‌گفت مثل دکتر مرندی کناره‌گیری کن. جواب داد این حرفها چیزی نیست که شما می‌زنی. بایستی دولت ... که افغانستان تشکیل داد، بدهیم این با دیپلماسی پادشاه افغانستان نبود، خوب کودتا شد اگر ساختگی نباشد.1
رونوشت برابر اصل است.
توضیحات سند:
1. کودتای افغانستان: در 26 تیر 1352 زمانی که ظاهرشاه جهت استراحت در اروپا به سر می‌برد، محمد داود خان کودتای ضد سلطنت را سازمان داد و به کمک جناح پرچم حزب دموکراتیک خلق قدرت را به دست گرفت. داود استعفایش را یک ماه بعد از کودتا از اروپا به کابل فرستاد و بدین وسیله اعضای خانواده¬اش را که در اسارت به سر می‌بردند رها کرد. داود خان طرز اداره افغانستان را از شاهی مشروطه به جمهوری تغییر داد و خودش را رئیس جمهور اعلام کرد. هرچند رژیم از شاهی به جمهوری تغییر کرد، اما در ماهیت دستگاه حاکمه و وضعیت مردم تغییر ماهوی بروز نکرد. داود خان تا کودتای هفتم اردیبهشت سال 57 به عنوان یک مستبد حکومت داری کرد و اکثریت مخالفان سیاسی به زندان افکنده شدند؛ احزاب و نشریه‌های غیر دولتی ممنوع گردیدند و اختناق سیاسی باعث شد تا تمامی جریانات سیاسی مبارزه مخفی و زیرزمینی را پیشه کنند؛ در حالی که کشور در فقر و بدبختی به سر می‌برد داود خان و دار و دسته¬اش به جای بهبود وضعیت مردم به تیره و تار ساختن روابط با پاکستان بر سر مسئله پشتونستان پرداختند تا توجه ملت را از مسایل اصلی به مسایل فرعی منحرف سازد. داود یک رژیم مستبد را در طی پنج سال رهبری کرد و در طول دوره زمامداریش، گاهی به دامان سوسیال امپریالیزم شوروی و گاهی هم در سازش با امپریالیزم امریکا با همکاری متحدانش در خاورمیانه بود. (تاریخ مختصر پنج دهه افغانستان، صفحه 40)
منبع:
کتاب
حبیب‌الله عسکراولادی به روایت اسناد ساواک صفحه 395
