تاریخ سند: 29 مرداد 1357
شرح حوادث و وقایع از ساعت 0700 مورخه 29/5/2537 الی ساعت 0700 مورخه 29/5/2537 فرمانداری نظامی اصفهان و حومه1
متن سند:
1ـ وضعیت عمومی : وضع شهر اصفهان و حومه آرام و اخلالگران قادر به
انجام هیچ گونه عمل خرابکارنه نبوده و نیروهای نظامی و انتظامی با استقرار در
نقاط حساس و گشت زنی در تمام مدت 24 ساعت بر اوضاع مسلّط هستند.
2ـ فعالیتها : تعداد 36 برگ اعلامیه مضره تحت عنوان (تسلیت خمینی) به مردم
اصفهان2 در مورد حکومت نظامی توسط ضد اطلاعات وابسته از مسجد
جعفری واقع در قلعه تبرّک3 (تبره) کشف گردید اقدامات در مورد عوامل پخش
در جریان است.
4
3ـ خرابکاری : در ساعت 0400 مورخه 30 /5 /37 با شنیدن صدای انفجار در
خیابان میر فرمانده گردان 323 در همان لحظه و اکیپ های تقویتی و عناصر
امنیتی و تیم ضد خرابکاری بلافاصله در محل حادثه حاضر و موفق به
دستگیری مردی به نام مجید سید معلّمی فرزند جلال 27 ساله شغل شاگرد دارو
خانه نقش جهان می شوند نامبرده در تحقیقات اولیه اقرار به پرتاب ماده منفجره
از طبقه دوم ساختمان مطب دکتر اعلمی هرندی که در طبقه فوقانی داروخانه
نقش جهان می باشد) می نماید.
این انفجار هیچ گونه صدمه جانی و مالی به بار
نیاورد.
5
4ـ دستگیری : مجید سید معلّمی، علت پرتاب ماده منفجره که در حوزه
کلانتری 6 توسط نیروهای نظامی دستگیر شد.
5ـ بازداشتی : همایون علاس وند 24 ساله علت مظنونیت، ضمنا دو نفر به اسامی
هوشنگ نصری و علی غلام زاده به علت نقض مقررات منع عبور و مرور در
حوزه کلانتری 2 دستگیر شدند که پس از بازجوئی مقدماتی در کلانتری و رفع
مظنونیت و گرفتن تعهد در ساعت 0600 ترخیص گردیدند.
6ـ با بررسی وضعیت منطقه چنین نتیجه گرفته می شود که روحیه اخلالگران
بسیار ضعیف شده به طوری که قادر به اخلال و خرابکاری نبود چند مورد ذکر
شده در فوق هم بسیار ابتدائی صورت گرفته و تلاش مذبوحانه ای بیش نبوده
است.
فاجعه شهر آبادان احساسات مردم اصفهان و حومه را جریحه دار نموده و
فرمانداری نظامی سعی می نماید از این موضوع در جلب همکاری مردم به
منظور معرفی اخلالگران استفاده نموده و در مورد دستگیری آنها اقدام نماید.
جهت استحضار تیمسار ریاست ساواک استان اصفهان
توضیحات سند:
1ـ مورخه 30 /5 /2537
صحیح است که در اینجا به
اشتباه 29 /5 /2537 آمده
است.
2ـ پیام تسلیت امام : پس از این
گفتگو و در جریان قرار گرفتن
حضرت امام خمینی (ره) از
وقایع اصفهان در تاریخ
22 /5 /1357 پیامی خطاب به
مردم ایران منتشر کردند.
در
قسمتی از این پیام چنین آمده
است : گزارشات رسیده از ایران
مبنی بر قتل عامهای مکرر در
شهرهای مذهبی اصفهان و
شیراز و...
نمونه دیگری است از
جنایات بی حد شاه، گفته
می شود شاه در یکی از
مصاحباتش که از نشر آن
جلوگیری شده، گفته است در
صورتی که من رفتنی باشم،
ایران را با خاک یکسان
می سازم و می روم.
جنایات
اخیر نشان داده است که او
مشغول پیاده کردن نقشه خویش
است.
مردم مسلمان ایران تمام
بدبختیهای خود و کشور خود را
از شاه می دانند و دست از
مقاومت نخواهند کشید تا پیروز
شوند و استقلال و آزادی خود را
بدست بیاورند.
ملت باید بداند
که آزادیخواهان جهان به آسانی
به آزادی دست نیافته اند.
پیغمبر
بزرگ اسلام (ص) با آن زحمات
و رنجهای طاقت فرسا در راه
هدف از جهاد با ستمکاران تا
آخر عمر دست نکشید،
امیرالمومنین (ع) عمر خود را در
پیکار با ستمکاران که خود را
مسلمان معرفی می کردند بسر
برد.
دفاع از اسلام از بزرگترین
عبادات است.
بگذار
عبادتگاههای ما را در این شهر
مبارک به خون بکشند و بینند که
مسلمین با عبادت بزرگتر ماه
شریف می گذرانند.
...
کشتار بیرحمانه اصفهان به
دنبال حیله و دروغ و افترا
موجب تأثر و تأسف بسیار است.
اکنون اهالی اصفهان به اسم
حکومت نظامی بدون مجوز
قانونی در زیر چکمه
خونخواران شاه از اجتماعات
دینی ممنوعند و حق اظهار حق
ندارند و از آزادی اعطائی
برخوردارند!.
...
من در این اواخر عمر
متواضعانه دست خود را به
طرف تمام گروه ها که برای
برپائی اسلام و احکام آن که تنها
راه سعادت و ضامن استقلال و
آزادی ایران از استعمار نو و
کهنه کوشش و فداکاری می کنند
دراز می کنم و از همه استمداد
می نمایم.
...
باید طلاب و دانشجویان
عزیز و شجاع سراسر ایران از هر
فرصت استفاده کرده و شعار ضد
شاهی را که شعار اسلام است
زنده نگهدارند.
...
امروز سکوت در مقابل این
ستمگر و بی تفاوتی در برابر این
جنایات برخلاف مصالح عالیه
اسلام و مخالف سیره انبیاء
عظام و ائمه اطهار علیهم السلام
است.
امروز هر مطلبی که
موجب انحراف ملت شریف از
مسیر اصلی است شیطانی و با
نقشه شیاطین طرح می شود.
اینجانب به اسلام و اولیاء اسلام
علیهم السلام و به عموم مسلمین
بخصوص مؤمنین شیراز و
اصفهان ایدیهم اللّه تعالی و به
بازماندگان عزیزان اسلام و
جوانان متدین و برومند مسلمین
تسلیت می دهم و خود را در غم
آنان شریک می دانم امید است که
شهرستانهای دیگر ایران با اهالی
محترم این دو شهرستان بزرگ
همدردی نموده و خود را دز مصائب بزرک آنان شریک بدانند.
صحیفه نور ج 2 صص 90 - 88
3ـ قلعه طبرک یکی از بزرگترین
و با شکوه ترین قلعه های ایران
بوده که در جنوب شرقی اصفهان
قرار داشته است و امروزه آثاری
از آن موجود نیست و تنها
محله ای با آن نام باقی مانده
است.
بانی این قلعه به درستی
معلوم نیست اما تقریبا مسلم است
که در عهد دیالمه ساخته شده
است.
این قلعه بارها خراب گردید
و دوباره تعمیر و آباد و مورد
استفاده قرار گرفته است.
دوره
صفویه از ادواری است که به
قلعه طبرک توجه خاصی شده و
آباد گردیده است.
از مطالعه منابع صفوی می توان
چنین فهمید که قلعه طبرک نه تنها
محل نگهداری زندانیان مهم
سیاسی و همچنین محل نگهداری
انواع سلاح ها و قیمتی ترین اشیاء
بوده، بلکه از آن به عنوان یک
موزه تاریخی نیز استفاده می شده
که نفیس ترین اشیاء و لباسهای
شاهان مشهور گذشته، تصویرها
و انواع قاب های مرصع و کتب
مهم در آن نگهداری می شده
است.
ژان شاردن از سیاحان معروف
اروپایی در توصیف این قلعه
می نویسد :
این قلعه به شکل مربع نامنظمی
است که قطر آن هزار پا و از گل
ساخته شده ولی نمای بیرونی از
گچ است.
دیوارهای آن بسیار
بلند و کنگره دار و بالای آن جان
پناه ها و به فاصله های معینی
برج هائی دارد.
این قعله سیصدوهفتاد خانه و
یک میدان مشق و یک مسجد و
یک حمام و یک خانه وزیر دارد
و نیز دارای باروئی است که
قسمت مهم قلعه را تشکیل
می دهد.
در خزانه ای بهترین و قیمتی ترین
جواهرات را مرتب کرده
گسترده اند.
این خزانه به
مخزن های بزرگ تقسیم می شود
که هر یک دارای تالار بزرگی
است که گنبدی در آن بنا شده
است.
از نوشته های امروزی محل
نمایش آثار پیشنیان بوده است.
گرداگرد این قلعه خندقی بوده که
هنوز قسمتی از آن باقی است.
مجمومه مقالات همایش اصفهان
و صفویه، قلعه طبرک در روزگار
صفویان، حسین میرجعفری.
صص 360 ـ 344 شاردن
(قسمت شهر اصفهان)
4ـ ژاندارمری هم در تاریخ
29 /5 /57 در گزارشی پخش
اعلامیه را در یکی از خیابانهای
اصفهان چنین گزارش کرد :
از : ناحیه ژ ـ اصفهان ر 2
به : ت ـ ف ـ ژ ـ ک ـ س ر 2
موضوع : پخش اعلامیه مضره
مقام عالی را آگاه می سازم
یک نسخه اعلامیه در دو برگ که
مربوط به وقایع اخیر اصفهان و
شیراز به امضای روح اله خمینی
نشر گردیده وسیله یکی از
مأمورین در یکی از خیابانهای
اصفهان کشف شده که طی همین
شماره به سازمان اطلاعات
امنیت استان ارسال گردید.
فرمانده ناحیه ژ ـ اصفهان.
سرتیپ بنی فضل
گیرنده
تیمسار ریاست سازمان
اطلاعات و امنیت اصفهان
اعلامیه مضره به پیوست ارسال
می گردد.
ریاست امنیت داخلی ممکن است
اینگونه اعلامیه ها را در همین
اصفهان از قول خمینی تهیه
نمایند با استفاده از تمام امکانات
نسبت به شناسایی مرتکبین اقدام
و دستگیر شوند ضمنا نمونه آن به
مرکز ارسال شود 30 /5 [تقوی]
(29 /5 /14237ـ229ـ66ـ401ـ36)
5ـ یکی از مأموران فرماندار
نظامی محل دقیق انفجار را
مشخص می کند :
تاریخ : 30 /5 /2537
گزارش
مقام عالی را آگاه می سازد حدود
ساعت 0530 روز جاری طبق
اطلاع ستاد که حاکی بود بمبی در
خیابان میر، آبجو شمس منفجر
شده و منفجرکننده بمب دستگیر
شده فورا به ستاد عملیاتی
فرمانداری نظامی واقع در
شهربانی اصفهان رفته و طبق
دستور از منزل شخص
دستگیرشده که خود را مجید سید
معلمی کارگر داروخانه معرفی
می کرد بازرسی صورتجلسه و
اعلامیه های مضره بدست آمده و
نوارها تحویل ستاد گردید.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان اصفهان، کتاب 3 صفحه 366