موضوع: مجلس سنا
تاریخ سند: 28 بهمن 1343
موضوع: مجلس سنا
متن سند:
شماره: 10080 /326 از ساعت 1000 روز جاری جلسه علنی مجلس سنا به ریاست آقای مهندس شریف امامی تشکیل گردید.ابتدا آقای دکتر متین دفتری1 گزارش سفر خود را به هند، عربستان و کویت داد و گفت هند با اینکه جمعیت زیادی دارد ارزاق عمومی و منسوجات در آنجا خیلی ارزان است دیگر اینکه درباره کویت مطالبی دارم که خیلی مهم است و باید در جلسه خصوصی و در حضور نخست وزیر و وزیر خارجه بگویم و به این جهت تقاضای تشکیل جلسه خصوصی و عمومی می¬کنم ناطق ضمن اشاره به خبر شب پیش روزنامه اطلاعات درباره عوارض گذرنامه افزود اینکه دولت قانون تفسیر کرده و گفته است که عوارض گذرنامه از دانشجویان و ایرانیان مقیم خارج نمی¬گیرم جرم است و این کار باید به وسیله قانون بشود و در غیر این صورت من اعلام جرم خواهم کرد.
آنگاه آقای سناتور دکتر شفق درباره گرانی صحبت کردند و گفتند هتل¬های معمولی تهران دو برابر از بزرگترین هتل¬های جهان پول می¬گیرند پس از ایشان آقای دکتر عاملی2 وزیر دادگستری طی گزارشی در جواب سناتور پروفسور جمشید اعلم که در جلسه پیش سنا از وزارت دادگستری علل تأخیر محاکمه قاتل افسر شهربانی رشت را پرسیده بود گفت مقررات دادگستری می¬گوید اگر وکیل مدافعی دو محکمه در یک روز داشت می¬تواند در یکی حاضر و دیگری را تمدید کند و وکیل مدافع قاتل افسر شهربانی رشت هم تاکنون چهار بار این کار را کرده و حالا برای 19 اسفند تاریخ تشکیل جلسه محکمه تعیین شده است و از طرفی کمیسیونی مأمور رسیدگی و اصلاح این ماده از قانون محاکمات شده که حقی از اجتماع ضایع نشود.
در این موقع سناتور عباس مسعودی سؤالی از دولت تقدیم داشت که به خط خود ایشان ضمیمه است.
3 در پایان جلسه امروز 7 لایحه دولت به شرح پیوست مطرح و با مختصر صحبت تصویب شد ساعت 15 /12 جلسه علنی سنا ختم شد و جلسه آینده روز دوشنبه آینده تشکیل خواهد شد.
[دست نوشته ناخوانا]
توضیحات سند:
1.احمد متین دفتری، فرزند متینالدوله در بهمن ماه 1275 ه ش در تهران متولد شد، بعد از اتمام تحصیلات ابتدایی وارد مدرسه‌ی جدیدالتأسیس آلمانی شد که به خرج دولتین ایران و آلمان اداره میشد.
سپس وارد مدرسه‌ی علوم سیاسی و از آنجا فارغالتحصیل شد.
در سال 1294 به استخدام وزارت خارجه درآمد و ضمن کار در وزارت خارجه وارد مدرسه‌ی عالی حقوق شد و در سال 1300 فارغالتحصیل گردید.
زمانی که داور وزیر عدلیه شد، متین دفتری را به وزارت عدلیه برد و او کار ترجمه‌ی قوانین کشورهای اروپایی را انجام داد و به پاداش این خدمت جهت انجام ماموریتی از طرف دولت به دفتر جامعه‌ی ملل در ژنو رفت و ضمن خدمت دکترای خود را اخذ کرد.
وی در سال 1310 به معاونت وزارت عدلیه رسید.
در همین زمان تیمورتاش وزیر دربار مغضوب رضاشاه شد و متین دفتری او را محاکمه و رضایت رضاشاه را جلب کرد.
در مهر ماه 1315 در کابینه‌ی محمود جم به وزارت دادگستری رسید و قریب سه سال تا احراز مقام نخست وزیری این سمت را به عهده داشت.
از وقایع مهم این دورهی وزارت او دستگیری و محاکمه‌ی 53 نفر حزب کمونیست بود.
احمد متین دفتری در 13 آبان 1318 با حکم رضاشاه به نخست وزیری رسید که همزمان بود با اوج قدرت نازی‌ها در آلمان.
به دستور رضاشاه در ایران یک کابینه‌ی جوان روی کار آمد که وظیفه این دولت نزدیک شدن به آلمان بود و عملاً نیز روابط تجاری صنعتی بین ایران و آلمان توسعه یافت و تعداد زیادی از مهندسین و متخصصین آلمانی در زمان جنگ جهانی دوم به ایران آمدند و انگلیسی‌ها نیز این وضعیت را کاملاً زیر نظر داشتند.
دوران نخست وزیری دفتری بیش از 8 ماه به طول نینجامید و در اوایل تیر ماه 1319 ناگهان مغضوب و از کار برکنار شد که علت این برکناری طراحی یک کودتا با همکاری آلمانی‌ها و حمایت دکتر مصدق (پدرزن و عمویش) عنوان گردید.
رضا شاه در شب چهارم تیر ماه 1319 متین دفتری را احضار و او را عزل و دستور بازداشت او را صادر کرد.
آنگاه پس از 15 روز به بیرجند تبعید شد و سپس به منزل خود انتقال یافت و تحت نظر قرار گرفت و فقط به تدریس در دانشگاه مشغول بود.
بعد از شهریور 1320 متین دفتری از طرف متفقین بازداشت شد و قریب دو سال در اردوگاه نظامی انگلیسی‌ها در اراک و سپس در زندان روس‌ها در رشت محبوس بود.
بعد از رهایی از زندان و تخلیه‌ی ایران از نیروهای متفقین، به نمایندگی مجلس پانزدهم انتخاب شد و در انتخابات اولین دورهی سنا، سناتور انتصابی بود و سرانجام در سال 1350 ه ش در سن 75 سالگی درگذشت.
وی در دهه‌ی 40 از فعالان جریان آمریکایی بود.
«بازیگران عصر پهلوی، محمود طلوعی، ج 1، ص240» 2.
باقر عاملی، فرزند حسن معروف به شیخ‌الحرمین در سال 1291 ه ش در مشهد متولد شد.
در رشته‌ی حقوق قضایی از دانشگاه تهران دکتری گرفت و به تدریج مشاغل زیر را عهده‌دار شد، دادیار دادسرای شیراز، رئیس دادگاه جنحه شیراز، دادستان کرمان و شیراز و تهران، رئیس دادگستری یزد، رئیس دادگاه‌های شیراز، رئیس شعب دادگاه تهران، رئیس شعبه سوم دادگاه استان مرکز، رئیس دادگستری استان پنجم، رئیس اداره ی دفتر کل وزارت دادگستری، دادستان دیوان کیفر، مستشار دیوان عالی کشور، معاون کل و معاون پارلمانی وزارت دادگستری، رئیس شعبه‌ی دوازدهم دیوان عالی کشور، وزیر دادگستری کابینه‌ی حسنعلی منصور و هویدا (1344) ش، نماینده‌‌ی دورهی 21 تهران در مجلس شورای ملی، عضو و رئیس انجمن حمایت زندانیان، عضو هیأت مدیره‌ی انجمن حقوقدانان ایران، عضو انجمن ملی حقوق تطبیقی، استاد حقوق جزا و حقوق مدنی و آئین دادرسی مدنی در دانشگاه تهران و مدرسه‌ی عالی دختران و عضو باشگاه لاینز بین‌المللی.
عاملی عضو سازمان فراماسونری بود.
طبق تحقیقات ساواک، وی دارای افکار و تمایلات سوسیالیستی بوده و از طرفداران دکتر مصدق و سیاست غرب (آمریکا) به حساب می‌آمده است.
در هنگام وزارت دادگستری گزارش‌های زیادی دایر بر نادرستی و سوء استفاده‌های وی به ساواک ارسال شده است.
گفتنی است که با شرکت او در مراسم تشریفات سال‌های 54 و 56 و 57 موافقت شده و پس از پیروزی انقلاب اسلامی ممنوع‌الخروج گردید.
وی در سال 1377 در مسافرتی که به آمریکا کرده بود در همانجا درگذشت.
(چهره‌های آشنا، 1344ش، ص 399) (اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی) 3.
دست‌نوشته‌ی مورد اشاره در میان اسناد یافت نشد.