موضوع: اظهارات احسان نراقی
تاریخ سند: 2 شهریور 1347
موضوع: اظهارات احسان نراقی
متن سند:
از: 312 تاریخ:2 /6 /1347به: عرض می‌رسد شماره: 708 /312
موضوع: اظهارات احسان نراقی
احسان نراقی مدیر مؤسسه تحقیقات و مطالعات اجتماعی اظهار داشته مدتی است آقای هویدا نخست‌وزیر مخصوصاً پس از مطرح شدن موضوع انقلاب آموزش عالی مطالبی علیه وی بیان داشته و او را تهدید می‌کند به اینکه ساواک نسبت به وی (نراقی) نظر مساعدی ندارد و اگر تا کنون از طرف ساواک اشکالی برای وی فراهم نشده به خاطر آن است که ساواک می‌داند که نخست‌وزیر از او حمایت می‌کند. آقای نخست‌وزیر تهدید کرده‌اند در صورتی که احسان نراقی در زمینه مسائل مربوط به انقلاب آموزش عالی در جهت سیاست دولت حرکت نکند به ساواک اطلاع خواهد داد که در آینده نراقی مورد حمایت من نمی‌باشد.
احسان نراقی اظهار داشته با اینکه وی همواره در جهت مصالح عالیه کشور و مخصوصاً برنامه‌های انقلاب شاه و مردم فعالیت می‌کند این قبیل تهدیدات آقای نخست‌وزیر برای وی تعجب‌آور است و قصد دارد در صورت ادامه این قبیل تهدیدات از تیمسار سپهبد نصیری و یا تیمسار سپهبد فردوست1 تقاضای ملاقات کرده و مسئله را مطرح و تکلیف خود را روشن سازد.
توضیحات سند:
1. حسین فردوست: در سال 1296ش در خانواده‌ای نظامی متولد شد. از دوران کودکی، به عنوان دانش‌آموز دبستان نظام وارد کلاس مخصوصی شد که رضاخان برای ولیعهد خود، محمدرضا پهلوی ترتیب داده بود و در این فرآیند، فردوست دوست صمیمی و نزدیکترین محرم اسرار ولیعهد گردید. با عزیمت محمدرضا به سوئیس، فردوست نیز همراه او به آنجا فرستاده شد. پس از سرنگونی رضاخان و شاهی محمدرضا، از ابتدای دهه بیست، فردوست از مشاوران مخصوص شاه گردید، بدان حد که گوش و چشم شاه قلمداد می‌شد و در رأس مهمترین سازمان اطلاعاتی رژیم ـ دفتر ویژه اطلاعات ـ قرار گرفت. او بر ساواک نظارت داشت و رابط شخصی شاه با سیستم اطلاعاتی کشور بود. برخی وی را « مغز » و « حافظه » شاه دانسته و تصمیمات محمدرضا را عصاره مشورت با فردوست دانسته‌اند. با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، فردوست دستگیر شد و پس از یک بازجویی مفصل، بیش از 1500 صفحه خاطرات نوشت و پرده از برخی از اسرار رژیم برداشت. این خاطرات در بین سال های 1363 لغایت 1366 به صورت کتبی و شفاهی پخش گردید، که بخش زیادی از آن تحت عنوان « ظهور و سقوط سلطنت پهلوی » در دو جلد منتشر شد و امروز جزء منابع تاریخ عصر پهلوی است. فردوست در سال 1366 در اثر سکته درگذشت.ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، دوره دوجلدی.