تاریخ سند: 7 آذر 1342
گزارش اطلاعات داخلی
متن سند:
شماره : 11699 / س ت
موضوع : اظهارات دکتر بقائی در مورد حزب
ایران نوین
دکتر بقائی اظهار نموده است که حزبی به
نام حزب ایران نوین1 تحت نظر آقای
حسنعلی منصور در شرف تشکیل است.
نامبرده اضافه نموده که این حزب برای ایران
خطرناک می باشد و به آقای ماشینی عضو
حزب زحمتکشان دستور داده که فورا با
مؤسسین این حزب تماس حاصل نموده و
اساسنامه و مرام نامه آنها را به دست بیاورد و
وضع آنها را برای دکتر بقائی روشن سازد.
توضیحات سند:
1ـ حزب ایران نوین: در اواخر آذر ماه 42 حسنعلی منصور تشکیل حزب جدیدی به نام ایران نوین را اعلام کرد و
عضو هیات مدیره شرکت ملی نفت بود که بعدا جای خود را به عطاءاللّه خسروانی وزیر کابینه علم داد.
اکثریت نمایندگان
مجلس نیز با اشاره شاه به این حزب پیوستند.
منصور در مصاحبه ای در بهمن 42 رسما آمادگی خود را برای احراز
نخست وزیری اعلام کرد، در اوایل نخست وزیری وی، خسروانی از او تمکین نمی کرد و هویدا نه تنها بر هیات دولت بلکه
بر حزب هم تسلط نداشت هویدا سرانجام با تمهید مقدماتی توانست موقعیت خسروانی را متزلزل کند و داوطلب مورد
نظر خود دکتر منوچهر کلالی را به مقام دبیرکلی حزب تعیین نماید.
کلالی اقدام به گسترش تشکیلات حزب ایران نوین و
ایجاد شعب در شهرهای مختلف کرد و این حزب کم کم به کانون قدرت تبدیل شد تا جائی که خود شاه را به وحشت
انداخت و تشکیل نشست بزرگ حزبی در آذربایجان و استقبال فوق العاده از کلالی به برکناری وی از دبیرکلی حزب
انجامید.
بعد از برکناری کلالی، هویدا خود دبیرکلی حزب را به عهده گرفت و با تشکیل کنگره بزرگ حزبی در سال 1353
در تهران و دعوت از نمایندگان احزاب بزرگ جهان، به این کنگره به نقشه ای که علم، دبیرکل حزب مردم برای نابودی
حزب ایران نوین کشیده بود، کمک کرد.
در این کنگره هویدا که جای پای خود را محکم می دید مغرورانه اعلام کرد در
انتخابات آینده اجازه نمی دهد حتی یک نفر از حزب مردم به مجلس راه یابد.
نمایندگان حزب مردم که از عوامل علم
بودند، به او شکایت بردند و علم سرانجام فکر تشکیل حزب واحد رستاخیز را نخستین بار با شاه مطرح کرد و شاه کمتر
از دو ماه پس از تشکیل کنگره سراسری حزب ایران نوین در تهران انحلال احزاب ایران نوین و مردم و پان ایرانیسم و
تشکیل حزب واحد رستاخیز را اعلام داشت.
منبع:
کتاب
مظفر بقایی به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 161