چکیده گفتگو :رژه یگانهای ارتش شاهنشاهی
تاریخ سند: 26 آبان 1357
چکیده گفتگو :رژه یگانهای ارتش شاهنشاهی
متن سند:
1ـ در ساعت 1030 روز 26 /8 /57 که واحدهای نمونه ارتش شاهنشاهی از خیابان نیاوران به سمت خیابان پهلوی در حال رژه بودند در مقابل بیمارستان رضا پهلوی تجریش یک گروه متجاوز از 50 نفر با داشتن پلاکارد سفید که روی آن نوشته شده بود جاوید باد سلطنت پهلوی و نیز در میدان تجریش گروه دیگری متجاوز از پانصد نفر که آنها نیز حدود پانزده عدد پرچم سفید که روی آنها نوشته شده بود جاوید شاه ما خواهان سلطنت پهلوی هستیم و تمثالهای شاهنشاه آریامهر و والاحضرت همایون ولایتعهد را در دست داشتند با شعار جاوید شاه از نیروهای نظامی رژه رونده استقبال کردند لاکن در ساعت 1100 گروهی متجاوز از 50 نفر در مقابل راه ورودی بازار تجریش مبادرت بدادن شعارهای مضره از قبیل مرگ بر منصور، مردم به ما بپیوندید اجتماع کرده و بعد از ده دقیقه متفرق و چهار نفر آنان باسامی 1ـ اصغر لطیف محصل ساکن شمیران 2ـ بهرام افتخار مهندس شیمی ساکن شمیران 3ـ احمد مینائی شغل نجار ساکن شمیران 4ـ محمود تجریشی محصل ساکن شمیران توسط مأمورین کلانتری دستگیر گردیدند.ضمنا در ساعت 1130 موافقین مورد بحث در میدان تجریش با چوبدستی به تهدید سرنشینان اتومبیل های سواری که چراغ آنها روشن نبوده پرداخته و از آنان میخواستند چراغ اتومبیلهای خود را روشن کنند.
کلیه مغازه های مسیر خیابانهای واحدهای رژه رونده تعطیل بوده و اهالی شمیران در مسیر مزبور تردد چندانی نداشتند و تعداد معدودی که در حال رفت و آمد بودند عکس العملی نشان نمی دادند و علت بسته بودن خیابانها بخاطر استفاده از روز جمعه میباشد و در ساعت 1200 رژه پایان یافت.
1
توضیحات سند:
1ـ امروز (26 /8 /57) در حکومت پهلوی روز ارتش نام داشت.به همین مناسبت یگان هایی از ارتش به خیابان های مختلف تهران آمدند و نمایش نظامی دادند.
تدارکی برای حضور گروه های حمایت کننده از حکومت نیز دیده شده بود.
اما محمدرضا پهلوی برای نخستین بار در رسانه ها یا جایگاه هایی که برای او در نظر گرفته می شد تا از رژه نظامیان دیدن کند غایب بود.
برخلاف معمول در این سال رژه یگان های نظامی که بیش از آن در بزرگراه تهران ـ کرج صورت می گرفت، در خیابان های اصلی تهران به اجرا درآمد که برای ایجاد رعب و وحشت در مردم بود و نشانی از تثبیت حکومت هم داشت.
در این زمان ارتش تنها تکیه گاه شاه بود ؛ یعنی او این گونه می اندیشید.
ساواک در گزارش هایی که جمع آوری می کرد به اظهارات یک کارگر کفاش هم در این مورد اشاره کرده است : «دولت تعدادی از ارتشی ها را با لباس شخصی در روز ارتش به سرپل تجریش به منظور تشویق رژه روندگان با تمثال های شاهنشاه و ولایتعهد و پرچم هایی با شعارهای موافق و چوب به دست گسیل داشته تا به این ترتیب مردم را خام نماید لیکن دیگر مردم هشیار هستند.
» (3027/ ه / ش ـ 29 /8 /57)