صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: برگزاری مجلس ترحیم به مناسبت فوت مصطفی خمینی وسیله مدرسین حوزه

تاریخ سند: 8 آبان 1356


موضوع: برگزاری مجلس ترحیم به مناسبت فوت مصطفی خمینی وسیله مدرسین حوزه


متن سند:

از: 21 ﻫ به: 312 شماره: 6043 /21 از ساعت 8 صبح روز جمعه 6 /8 /36 به مناسبت درگذشت مصطفی خمینی مجلس ترحیمی از طرف مدرسین حوزه علمیه قم در مسجد اعظم برقرار گردید.
در این مجلس، از ساعت 8 الی 0935 تلاوت قرآن بود، سپس شیخ صادق صادقی خلخالی پشت میکروفن قرار گرفت و جمعیت حاضر در جلسه را به آرامش و سکوت دعوت کرد و ضمناً اعلام کرد که مجالس بعدی در تهران در مسجد جامع و مسجد ارک برپا می گردد.
پس از آن، شیخ ابوالقاسم خزعلی1 پیرامون نقش روحانیت در دنیا صحبت کرده، اظهار داشت عده ای از افراد کوتاه فکر می گویند دین از سیاست جداست، ولی این طور نیست؛ دو اصل مهم قانون اساسی، مربوط به مراجع فقیه است.
ماده 2 قانون اساسی می گوید: اگر کتابی چاپ شد، باید با دقت مجلس شورا مطالعه کند و به نظر فقها برساند؛ چنانچه از نظر آنان بلااشکال بود، چاپ شود، در غیر این صورت بر مجلس است که از چاپ آن کتاب جلوگیری کند و اگر مجلس ترتیب اثر نداد، وزیر کشور موظف است جلوی خلاف را بگیرد.
پس دیدید که روحانیت در صدر قانون قرار دارد و اما ماده 9 قانون اساسی می گوید: حتی اگر به یک کارگر توهین شود، مجلس باید رسیدگی کند؛ آن وقت به یک مرجع توهین می شود و اضافه کرد که شما، دم از آزادی می زنید، مردم می خواهند که مرجع بزرگ به وطن بازگردد و در خاتمه آزادی آیت الله قمی را که در کرج است، خواستار شد.
بعد از خزعلی شیخ مهدی ربانی رانکوهی صحبت کرد.
خیلی تند و با حرارت و گفت وظیفه وزارت امورخارجه یکی این است که اگر یکی از اتباع ایران در یک کشور خارجی فوت نماید، باید در مورد علت مرگ او رسیدگی کند که چه شده است از دنیا رفته، چرا وزارت امورخارجه در مورد فوت مرحوم حجت الاسلام آقا مصطفی خمینی تحقیق نکرده و اگر تحقیق کرده، چرا در روزنامه ها درج نشده و بعد حمله به روزنامه ها کرد و گفت یک روزنامه در یک کاغذ پاره نام مرجع بزرگ را می نویسد: روح اله؛ این توهین است.
می دانید چه باید بنویسد؟ باید بنویسد مرجع عالیقدر عالم تشیع حضرت آیت الله العظمی خمینی(صلوات بلند جمعیت) و افزود دیدید علاقه را و در خاتمه خواستار بازگشت خمینی به وطن شد ساعت 1115 مجلس ختم شد و جمعیت متفرق شدند.
نظریه شنبه: جمعیت امروز حدود بیست هزار نفر بود و دانشجویان هم در مجلس زیاد به چشم می‌خوردند ولی مجلس شدید تحت کنترل بود.
شیخ قدرت اله علیخانی و محمود فاضل زاده به اتفاق عده‌ای از طلاب، مجلس را کنترل کرده بودند که کسی شعار ندهد.
ضمناً در موقع شروع سخنرانی قدرت اله علیخانی مرتب مواظب میکروفن بود که کسی خارج از برنامه صحبت نکند.
جلو درب مسجد هم عد‌ه‌ای از مدرسین به اسامی محمدعلی گرامی - شیخ محمد یزدی - یوسف صانعی - یحیی انصاری - شیخ صادق صادقی خلخالی - شیخ مهدی ربانی رانکوهی - شهاب الدین اشراقی ایستاده بودند.
قرار بود عده‌ای از طلاب از مدرسه خان به صورت هیئت سینه زنی حرکت کنند و به مسجد اعظم بیایند و حتی اشعاری هم برای این منظور سروده بودند، ولی مدرسین اجازه ندادند و موافقت نکردند.
نظریه یکشنبه: مفاد گزارش صحیح است.
چون این روز مصادف با جمعه و جمعیت کثیری از زوار در قم حضور داشتند، جمعیت شرکت کننده در مجلس بیش از هر روز دیگری بوده است.
ضمناً موضوعی که اکنون مطرح است و مورد اعتراض عده ای واقع شده، اینکه چرا در مورد فوت آیت‌الله زاده بروجردی که چند روز قبل از این بود چنین تجلیلی نه از طرف طلاب و نه از طرف مردم و بازاریان به عمل نیامد، در حالی که محمدحسن بروجردی از مصطفی خمینی موجه تر بود و هم خود مرحوم بروجردی از خمینی اعلم تر بوده است.
این اعتراض وجود دارد ولی کسی از ترس طرفداران خمینی، جرئت ابراز چنین مطلبی را ندارد.
شراره نظریه دوشنبه: با اقدامات و مراقبت های معموله، مجلس مذکور بدون سروصدا و تظاهرات خاتمه پذیرفت.
پارسا نظریه سه شنبه: صحت خبر و نظریه دوشنبه مورد تأیید بوده با انجام پیش بینی های لازم، طلاب افراطی در مجلس ختم روز مزبور، از انجام تظاهرات و دادن شعار خودداری نمودند.
رهبر

توضیحات سند:

1.
آیت الله ابوالقاسم خزعلی فرزند غلامرضا در سال 1304ش در بروجرد متولد شد.
تا ده سالگی به فراگیری دروس ابتدائی پرداخت، سپس با خانواده راهی مشهد مقدس گردید و پس از طی دوره متوسطه، در سال 1321 ، در مدرسه نواب و مدرسه حاج حسن، ادبیات عرب و فقه را آموخت.
سپس به قم مهاجرت کرد و مدت دوازده سال، محضر حضرت آیت‌الله بروجردی و دو سال محضر حضرت امام خمینی (ره) را درک کرد.
آیت الله خزعلی در درس آیت الله محقق داماد تلمذ و از محضر مرحوم آیت الله علامه طباطبایی درک فیض کرد.
ایشان در کنار تحصیل، به تدریس و تبلیغ مشغول گردید.
بخصوص در خطابه و منبر، شهرت ویژه ای داشت و چون حافظ قرآن کریم و نهج البلاغه امیرمؤمنان بودند، بر محتوا و غنای منبرشان افزوده می شد.
در سال 1349 به جرم امضاء اعلامیه تأیید مرجعیت امام خمینی(ره) به سه سال تبعید محکوم شد که شش ماه آن را تحمل کرد.
سال 52 به بندر گناوه تبعید شد که پس از شش ماه مجدداً او را به دامغان تبعید نمودند.
2 سال تبعید دامغان که به پایان رسید، در سال 1354 او را از مسجد الجواد تهران ربوده به زندان قزل قلعه منتقل کردند که 48 روز در انفرادی بود.
در اردیبهشت سال 57 فرزندش حسین خزعلی در قم توسط نیروهای گارد رژیم پهلوی به شهادت رسید.
آیت الله خزعلی، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، منشاء خدماتی فراوانی شد که یکی از آن ها، عضویت در فقهای شورای نگهبان بود.

منبع:

کتاب آیت‌الله شیخ شهاب‌الدین اشراقی به روایت اسناد ساواک صفحه 327


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.