موضوع: فعالیت در شهر مشهد
تاریخ سند: 8 بهمن 1357
موضوع: فعالیت در شهر مشهد
متن سند:
از: 20 ﻫ 12 تاریخ:8 /11 /1357به: 311
موضوع: فعالیت در شهر مشهد
تعدادی از گردانندگان فعالیت‌های کمونیستی در بعدازظهر روز دوشنبه هر هفته در خیابان دانشگاه، خیابان گلستان، گلستان 4 پلاک 7 تلفن شماره 41248 اجتماع و راجع به خط مشی و نحوه فعالیت اعضاء حزب منحله توده1 تصمیماتی اتخاذ می‌نمایند. این خانه متعلق به یکی از کارمندان برق سراسری استان خراسان که دارای شغل حساسی می‌باشد و افکار چپی دارد بوده و با مراقبت در محل [می‌توان] افراد مراجعه‌‌کننده را شناسائی نمود.2
توضیحات سند:
1. حزب توده: پس از سقوط رضاشاه و فروپاشی استبداد بیست‌ساله رضاخانی، بار دیگر فضای باز سیاسی میهن این امکان را به وجود آورد تا مارکسیست‌های بازمانده از «حزب کمونیست ایران» به همراه گروه «53 نفر» و عناصر ملی و روشنفکر بتوانند آزادانه ناشر افکار و اندیشه‌های دور و دراز خود باشند. از همین روی در مهرماه1320 در منزل (سلیمان محسن اسکندری) بیش از هفتاد تن از انقلابیون حرفه‌ای، کمونیست‌ها، سندیکالیست‌ها و عناصر ملی و آزادی‌خواه شرکت یافتند تا آغازگر تلاشی نو در تاریخ حزب توده باشند. به هر صورت «حزب توده ایران» در دهم مهرماه1320 تأسیس و «سلیمان محسن اسکندری» به عنوان رهبر حزب انتخاب می‌گردد. پس از مرگ «سلیمان محسن اسکندری» تا برگزاری اولین کنگره حزب «نورالدین‌الموتی» به مقام رهبری نائل می‌گردد ولی کسی او را به عنوان رهبر حزب قبول نداشت. در کنگره دوم، اساسنامه‌ای به تصویب می‌رسد که طبق مصوبات آن مقام دبیر کلی تصریح و حدودی تعیین می‌شود. در این کنگره (رضا رادمنش) به عنوان دبیر کل انتخاب و به مدت بیست سال، یعنی تا (پلنوم چهارم) در این سمت باقی می‌ماند. پس از خلع (رضا رادمنش) از مقام دبیر کلی، (ایرج اسکندری) به مقام دبیر اولی حزب نائل و تا (پلنوم شانزدهم) حزب در این سمت باقی می‌ماند.پس از برگزاری «شانزدهمین پلنوم»کمیته مرکزی حزب توده، سرانجام سکان کشتی به گل نشسته حزب، در اسفندماه1357 در دستان لرزان «نورالدین کیانوری» برای مدتی در امواج پر تلاطم انقلاب اسلامی به حرکت در می‌آید. اما تمام مسیرش همانند پیشینیان کژراهه بود و پایانش سر درگمی و در هم شکستن! سرانجام به دنبال اعترافات تکان‌دهنده سران حزب توده، در سال 1362کارنامه پر اعوجاج و سیاه این حزب که مملو از خیانت و جاسوسی بود پس از 42 سال حیات سیاسی بسته و انحلال آن از زبان اعضای کمیته مرکزی حزب توده ایران اعلام می‌گردد.
(ر.ک: سیاست و سازمان حزب توده ایران از آغاز تا فروپاشی، موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.)
2. به نظر می‌رسد این سند، دارای برگ دیگری نیز بوده که در سوابق موجود نبود.