تاریخ سند: 19 اردیبهشت 1357
متن سند:
به : مدیریت کل اداره سوم 312
از : سازمان اطلاعات و امنیت قم شماره : 381 /21
وقایع روز جاری در حوزه استحفاظی به شرح زیر به استحضار می رسد.
الف : قم
1ـ از ساعت 30 /8 روز فوق تعداد کثیری از طلاب علوم دینی، جوانان و
سایر طبقات مختلف به مسجد اعظم قم وارد و تا ساعت 30 /9 کلیه شبستانهای
مجدد صحن حیاط مملو از جمعیت بوده تعداد شرکت کننده حدود 12000 نفر
می باشد.
روی پارچه سفیدی که به دیوار مسجد الصاق شده جمله زیر به چشم
می خورد.
ملت ایران به رهبران الهی به ویژه به حضرت آیت الله العظمی خمینی و رهبران
عالیقدر شهدای قم، تبریز، یزد، جهرم و اهواز و دیگر کشورهای جهان درود
می فرستاد و نابودی رژیم دیکتاتوری پهلوی را خواهانند و روز پنج تکه پارچه
دیگر جملات زیر نوشته شده است.
1ـ خواستار بازگشت حضرت آیت الله العظمی خمینی به ایران
2ـ خواستار آزادی حضرت آیت الله العظمی طالقانی
3ـ خواستار آزادی حضرت آیت الله العظمی منتظری
4ـ خواستار آزادی زندانیان سیاسی
5ـ خواستار مراجعت کلیه تبعیدشدگان و نیز شعار دیگری به مضمون ملت ایران
انحلال دانشگاه صنعتی آریامهر را محکوم می کنند به دیوار نصب شده است روی
پارچه بزرگ دیگری نقشه ایران و عکس یک قضیه مسلسل کشیده شده که با
ذکر کلمه اللّه اکبر در بالای آن و قطرات چند لکه خون در پایین نامه شهرهای قم،
تبریز، یزد، جهرم و اهواز روز نقشه دیده می شود و نیز حدود 50 نفر دختران
چادر مشکی به سر که به ظاهر دانشجو می باشند در این مجلس حضور داشتند.
از ساعت 00 /9 تلاوت آیاتی از قرآن شروع و در ساعت 30 /9 سیدصادق
روحانی و سیدهاشم آملی دو نفر از روحانیون سرشناس قم به مسجد وارد و در
ساعت 1000 آیات ثلاثه به مسجد وارد و شیخ علی تهرانی یکی از وعاظ مقیم
قم به منبر رفته که پس از سخنرانی و اشاره به وقایع اخیر قم، تبریز و سایر
شهرستانها مردم را به آرامش دعوت و نیز از مردم تقاضا نمود که این آخرین
مجلس فاتحه بوده بعدازظهر و روزهای دیگر مجلسی برپا نخواهد شد.
2ـ بازار قم و کلیه دکاکین خیابان ها از صبح روز جاری تعطیل و این شهر به
صورت تعطیل عمومی درآمده است.
3ـ در ساعت 00 /12 پس از پایان مجلس و خروج شرکت کنندگان عده ای
مبادرت به دادن شعارهای مضره نموده با گفتن شعار درود بر خمینی شیشه های
هتل بلوار را شکسته و از ترس مقابله با پلیس مبادرت به فرار کرده بعضا عده ای
با پلیس به مبارزه پرداخته که در نتیجه مأمورین انتظامی بااستفاده از ماشین
آب پاش و گاز اشک آور تظاهرکنندگان را متفرق نموده از طرف دیگر عده کثیری
از داخل صحن آستانه به طرف میدان رهسپار پارچه سفید خون آلودی را به سر
کشیده با دادن شعارهای مضره در صدد مقاومت با پلیس پرداخته که پلیس جهت
متفرق کردن آنها از گاز اشک آور استفاده نمود.
عده دیگر به کوچه ارک (پناهگاه
همیشگی متظاهرین) وارد و با در
دست داشتن سنگ و آجر خود را آماده مقابله با پلیس می نمایند که قرار است جهت
حفظ جان مأمورین کسی از آنان به کوچه وارد نشده تظاهرکنندگان داخل کوچه را
به حال خود رها نمایند و متظاهرین داخل کوچه با دادن شعار حکومت اسلامی
همان است که امام خمینی گفته است به طرف مامورین پلیس مستقر در ابتدای کوچه
سنگ پرتاب می نمودند.
تظاهرات فعلاً به طور موضعی تا ساعت 1330 در
خیابانهای بلوار آبشار، بلوار اراک، خیابان موزه، کوچه ارک، میدان آستانه بلوار
شیروخورشید، خیابان آذر ادامه داشته عده زیادی طلاب به پشت بام مدرسه خان
رفته سنگ و آجر به طرف مأمورین انتظامی پرتاب می کردند.
تظاهرات در ساعت
00 /13 در نقطه شهر میدان کورش و پل آهنچی شدت داشته تظاهرکنندگان در
میدان کوروش یک دستگاه اتومبیل ژاندارمری را چپ کرده و نیز به مامورین
حمله ور گردیده و پس از نزاع سخت و شدید به طرف خیابان های خاکفرج و کوچه
رهبر متواری شدند.
در تظاهرات اطراف پل آهنچی و خیابان اراک یک باجه تلفنی را شکسته و
شیشه های بانک ملی را خرد کرده و نیز یک دستگاه اتومبیل پلیس را از بین برده اند
در ساعت 1330 تظاهرکنندگان اطراف پل آهنچی ضمن حمله به محل فروش
پپسی کولا مغازه مزبور را که در داخل گاراژ می باشد آتش زدند تظاهرکنندگان با
استقرار در پشت بامهای مشرف به خیابان مأمورین انتظامی را سنگ باران می نمایند
و نیز در همین ساعت وسیله عده دیگری اتومبیل و یک سر اداره ثبت اسناد در کوچه
ارک به آتش کشیده شد.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت قم ـ معینی
گوینده : تهرانی گیرنده : آقای دبیری ساعت : 1400
منبع:
کتاب
نوزده دی به روایت اسناد ساواک صفحه 524