موضوع: طاهری
تاریخ سند: 2 آذر 1354
موضوع: طاهری
متن سند:
به: ۳۱۲ تاریخ: 2 /9 /54از: ۹/ ه شماره: 2450 /9 ه
موضوع: طاهری
یادشده نامه‌ای جهت محمدمهدی ربانی به فردوس ارسال و در نامه ذکر نموده دورانی بس ناگوار می‌گذرانم که بارها آرزوی تبعید و یا زندان را برای رهایی از این وضع می‌کنم. نامبرده در قسمت دیگری از نامه نوشته راجع به منزل شما در حدود ۱۰ روز دیگر شاید اینها بیرون بروند اگر مایل باشید طلاب علوم دینی در بدر سراغ جا می‌کنند [می‌گردند] زیرا مدرسه فیضیه 1 و دارالشفاء ۲ همچنان مسدود است به بعضی از آنها داده شود.
نظریه چهارشنبه: با توجه به اینکه فرستنده نامه آدرس خود را ذکر نموده به نظر می‌رسد طاهری نویسنده نامه ساکن شهرستان قم می‌باشد. یک برگ فتوکپی نامه مورد بحث به پیوست تقدیم می‌گردد.۳
در ساعت ۱۱ روز 4 /9 سال ۵۴ به بخش ۳۱۲ واصل گردید.
توضیحات سند:
۱- مدرسه فیضیه از بناهای عهد صفویه است که در جنب صحن حرم حضرت معصومه(س) بنا شده است. بنای این مدرسه منسوب به شاه طهماسب اول صفوی است چنانکه بر سر در ایوان جنوبی مدرسه کتیبه‌ای است به نام شاه طهماسب. در سال‌های ۱۲۱۳ تا ۱۲۱۴ ق در زمان فتحعلی‌شاه قاجار بنای سابق را خراب کرده و مدرسه را با زیر بنای بیشتر تجدید ساخت کردند. اواخر دوره قاجار این مدرسه به حالت مخروبه و متروکه بود. تا اینکه آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری در ۱۳۰۰ ش به قم آمد و مدرسه فیضیه دوباره رونق بسزایی پیدا کرد. در دوران مرجعیت آیت‌الله بروجردی مدرسه فیضیه بیش از پیش اعتبار و اهمیت یافت و مشهور عام و خاص گشت و به سبب هم‌جواری با حرم حضرت معصومه(س) و اینکه محل تدریس آیات عظام بروجردی و خوانساری بود بسیار محل توجه طلاب واقع گردید و همیشه مملو از جمعیت روحانی و غیرروحانی بود.(ناصرالشریعه، محمدحسین، تاریخ قم، ص 160-155). مدرسه فیضیه از بدو شروع نهضت اسلامی به رهبری حضرت امام(ره) کانون و سنگر مقاومت بود و مورد کینه و بغض شدید رژیم قرار داشت. در دوم فروردین ۱۳۴۲ مزدوران رژیم به این سنگر هجوم بردند و جنایتی هولناک را مرتکب شدند.
پس از قیام خونین ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، هر ساله روز ۱۵ خرداد طلاب با برگزاری مراسمی در این مدرسه یاد و خاطره شهدای ۱۵ خرداد و رهبر انقلاب را زنده نگه می‌داشتند. در خرداد ۱۳۵۴ مراسم مذکور با شور و هیجان بیشتری برگزار شد و تبدیل به یکی از حماسه‌های تاریخ مبارزات اسلامی گردید و مدرسه فیضیه به مدت سه روز از ۱۵ تا ۱۷ خرداد کانون مقاومت و مبارزه علیه حکومت زور و استبداد بود. سرانجام عصر روز ۱۷ خرداد کماندوهای رژیم به این سنگر مقاوم وحشیانه حمله کردند و با ضرب و شتم، طلاب متحصن و معترض این مدرسه را دستگیر و بازداشت کردند. سپس به زندان اوین در تهران منتقل کردند که عدۀ زیادی از آنها به زندان‌های طولانی محکوم شدند. رژیم پس از این حادثه با اقدامی کینه‌جویانه مدرسه فیضیه و مدرسه دارالشفاء که در جوار هم بودند را تعطیل کرد و به رغم تلاش‌هایی که از سوی مراجع تقلید برای بازگشایی مدرسه فیضیه صورت گرفت، حکومت قبول نکرد؛ زیرا شاه گفته بود مدرسه فیضیه به هیچ وجه نباید باز شود، حتی اگر عده‌ای کشته شوند. بنابراین مدرسه فیضیه تا پیروزی انقلاب اسلامی تعطیل بود (شیرخانی، علی. حماسه ۱۷ خرداد ۱۳۵۴، مدرسه فیضیه).
۲ ـ مدرسه دارالشفاء از بناهای عصر فتحعلی‌شاه قاجار و متصل به مدرسه فیضیه است. حاج شیخ عبدالکریم حائری مؤسس حوزه علمیه قم پس از ورود به این شهر به دلیل اینکه مدرسه فیضیه گنجایش طلاب علوم دینی را نداشت، مدرسه دارالشفاء را هم طلبه‌نشین کردند. در دوران مرجعیت آیت‌الله بروجردی مدرسه دارالشفاء تجدید بنا و گسترش پیدا کرد. (ناصرالشریعه، محمدحسین، تاریخ قم، ص ۱۶۱). به دنبال حماسه ۱۷ خرداد مدرسه فیضیه، مدرسه دارالشفاء نیز به دستور رژیم تعطیل شد. شیرخانی، حماسه ۱۷ خرداد ۱۳۵۴ مدرسه فیضیه).
۳- نامه مورد اشاره، در پرونده موجود نیست.