تاریخ سند: 27 مهر 1347
موضوع: دکتر جهانشاه صالح و احسان نراقی
متن سند:
از: 312 تاریخ:27 /7 /1347
به: عرض میرسد شماره: 734 /312
موضوع: دکتر جهانشاه صالح و احسان نراقی
دکتر جهانشاه صالح که اخیراً به ژاپن سفر کرده در یک نامه خصوصی به احسان نراقی رئیس موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران ضمن اشاره به مدال طلائی که از طرف یکی از دانشگاههای ژاپن به او اعطاء شده از رفتاری که در ایران پس از سی و سه سال تدریس و شش سال خدمت اداری با او شده اظهار گله نموده و اضافه کرده: «در همان لحظه دریافت مدال رفتاری که با من شده بود از جلوی چشمم گذشت. من همیشه برای آقای هویدا احترام قائل بودهام و در دوران خدمت آنچه از دستم برآمد برای پیشرفت کارها چه در دانشکده صنعتی و چه در رضائیه و اهواز و سایر دانشگاهها با خلوص نیت انجام دادهام. ولی آنها چه کردند؟ در خارج عزت و جلال و احترام و در داخل تحقیر و سرکوبی. اقلاً میتوانستند این کار را با احترام و قدرشناسی انجام دهند هرچه بود گذشت ولی خاطره خوبی نیست و فراموش کردن آن با طرز رفتاری که جانشین محترم (که همنشین و دوست قدیم من بود) به کار برد کار آسانی نیست. برای مسافرت و اقامت من در خارج نه تنها خرج سفر و اقامت در کار نیست بلکه برای خروج هم باید مجازات مسافرت علمی را داد. با وجودی که مخارج سفر سنگین است ابداً اعتنائی نکردم و دولت هم [به]روی مبارک نیاورد و حتی دکتر هدایتی1 وزیر مشاور نامهای را که برای نخستوزیر نوشته بود نگاه داشت.»
ملاحظات 312:
از فحوای نامه دکتر صالح استنباط میشود که از رفتاری که به عنوان رئیس دانشگاه با او شده ناراحت است و از اینکه برای یک مسافرت علمی به خارج از کشور رفته و دانشگاه یا دولت از پرداخت هزینه سفر و اقامت او امتناع نموده برایش امری غیرمنتظره تلقی شده است.
به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید. تاریخ 1 /8 /47
توضیحات سند:
1. هادی هدایتی: فرزند ابوالحسن، در سال 1302ش در تهران متولد شد. تحصیلات مقدماتی را در تهران گذراند و پس از اخذ دیپلم از دبیرستان دارالفنون، به دانشکده حقوق تهران رفت و لیسانس قضایی گرفت و سپس راهی فرانسه شد و در رشته حقوق دانشگاه سوربن ادامه تحصیل داد و دکترا گرفت.
او که در جریان فعالیتهای دانشجویی، در خارج از کشور، عضو کنفدراسیون و طرفدار حزب توده بود، پس از بازگشت به ایران در سال 1331ش، در وزارت فرهنگ مشغول به کار شد و در دانشگاه تهران نیز به عنوان استاد حقوق به تدریس پرداخت. او که در جریانهای سیاسی کشور، به حسنعلی منصور و کانون مترقی او نزدیک شده بود، در روز 17 اسفند 1342ش که حسنعلی منصور کابینه خود را تشکیل داد، به عنوان وزیر مشاور معرفی شد و در 18 آذر1343ش، به عنوان وزیر آموزش و پرورش به مجلس معرفی گردید. پس از ترور حسنعلی منصور، در کابینه هویدا نیز در همین سمت ابقاء شد و تا سوم آذرماه 1347 در این سمت باقی ماند. هادی هدایتی که در دوره 21 مجلس شورای ملی نیز به مجلس فرستاده شده بود، از اعضای شبکهای بود که به عنوان «تودهای انگلیسی« مشهور بودند. اعضای این شبکه، از مأمورین اینتلجنس سرویس انگلستان بودند که تحت نظر اسدالله علم انجام وظیفه میکردند. هادی هدایتی، در این شبکه، که به « بداَمن » شهرت داشت، عضو شبکه مطبوعاتی و روشنفکری بود و در مدتی که سردبیری روزنامه فرمان را به عهده داشت، در راستای اهداف غرب فعالیت میکرد. حسین فردوست در معرفی او میگوید: «هادی هدایتی تودهای انگلیسی، از طریق تملق بیحد و زیادهروی در چاپلوسی به محمدرضا[موفق شد] خود را در پست وزارت نگه دارد.»
هادی هدایتی که دارای تألیفاتی چون: ترجمه اصول فن اداره و تاریخ هرودت میباشد، پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فرانسه گریخت. (اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی) ؛ ظهور و سقوط سلطنت پهلوی
منبع:
کتاب
احسان نراقی به روایت اسناد ساواک صفحه 242