فتوا و نظریه پیشوای اسلام حضرت آیت‌الله‌العظمی الخمینی در زمینۀ کمک به خانوادههای زندانیان سیاسی
فتوا و نظریه پیشوای اسلام حضرت آیت‌الله‌العظمی الخمینی در زمینۀ کمک به خانوادههای زندانیان سیاسی
متن سند:
فتوا و نظریه پیشوای اسلام حضرت آیت‌الله‌العظمی الخمینی در زمینۀ کمک به خانوادههای زندانیان سیاسیاز ایشان چنین سؤال شده:
محضر مبارک مرجع عالی مقام اسلام حضرت آیت‌الله‌العظمی الخمینی دام جهاده!
بعد عرض سلام و ادای تحیت، با توجه به فتاوی حضرت آیت‌الله در رسالۀ شریفۀ توضیح‌المسائل و تحریرالوسیله1 در ابواب جهاد و امربه‌معروف و نهی از منکر و با توجه به بیانات آن حضرت در موارد عدیده راجع به وظیفه شرعی همگان، از محضر مبارک استفتاء می‌شود که آیا می‌توان از وجوه شرعیه برای کمک به مخارج خانواده زندانیان سیاسی استفاده کرد یا خیر؟ و در صورت اجازه، وجوه شرعیه مذکور در کدام سنخ از اصناف قرار خواهند داشت و حدود این اجازه تا چه میزان است؟ والسلام علیکم و علی عبادالله الصالحین.
جواب و فتوای حضرت آیت‌الله: بسم‌الله الرحمن الرحیم
اشخاصی که به‌حسب وظیفه شرعیه الهیه و برای حفظ اسلام و احکام مقدسۀ آن و صیانت کشورهای اسلامی از سلطۀ اجانب خذلهم الله تعالی قیام به امربه‌معروف و نهی از منکر با شرایط مقررۀ آن نموده‌اند و برای آنها در این انجام‌وظیفه گرفتاری از قبیل حبس یا قتل پیش آمده است و خانواده آنها محتاج به کمک و سرپرستی هستند، مؤمنین از هر طبقه موظف‌اند که با کمال حفظ احترام آنان به کمک و پشتیبانی آنها قیام کنند و حاضر نشوند به خانواده برادران غیرتمند خود سخت بگذرد و مجازند تا ثلث ( ) از سهم مبارک امام علیه‌السلام را در این مورد صرف کنند از خداوند تعالی قطع ایادی اجانب و عمال خائن آنها را خواستار است و توفیق مؤمنین را در خدمت به اسلام و مسلمین مسئلت می‌نماید. إنّه وَلّی النِعَم روح‌الله الموسوی الخمینی
برادر مسلمان به‌منظور کمک و پشتیبانی از برادران رزمنده و مجاهد در پخش هرچه بیشتر این فتوا در میان توده مسلمان بکوشید.
توضیحات سند:
__1. کتاب تحریرالوسیله کتابی فقهی از امام خمینی (ره) به زبان عربی است. این کتاب که در حقیقت رسالۀ فتوایی ایشان است، جامعِ ابواب فقه به صورت غیراستدلالی است و اصطلاحات و نظریات دقیق فقهی در آن با عباراتی ساده بیان شده است. تحریرالوسیله حاشیه‌ای است که امام خمینی بر کتاب «وسیلۀالنجاۀ» تألیف آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی (متوفی ۱۳۶۵ق) نوشته. تبعید امام خمینی به ترکیه در سال ۱۳۴۳ فرصتی فراهم آورد تا در حدود یازده ماه اقامت اجباری در آن شهر برای وارد کردن حاشیه مذکور در متن وسیلۀالنجاۀ استفاده کنند و آن را تحریرالوسیله بنامند. ایشان پس از تبعید از ترکیه به عراق و اقامت در نجف، مسائل مربوط به حج، نماز جمعه، دفاع، امر به معروف و نهی از منکر، قضا، شهادت، قصاص و دیات و نیز بسیاری از مسائل مبتلابه را که در دوران اقامت در قم تدریس کرده بودند، به تحریرالوسیله افزودند.
ممانعت حکومت پهلوی از انتشار آثار امام خمینی موجب شد که تحریرالوسیله بار‌ها در ایران با عناوینی چون «کتاب‌الفقه» و وسیلۀالنجاۀ چاپ و توزیع شود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، قضات دادگستری برای رفع خلأ قانونی از تحریرالوسیله به عنوان متمم قانون استفاده می‌کردند که با قانونی شدن استفاده از آرای مشهور فقها (اصل ۱۶۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران) و توسعه نِطاق مرجعیت امام خمینی و انطباق اکثر آرای او با آرای مشهور فقها، این کتاب در دادگاه‌ها و محافل علمی مورد توجه و مراجعه بیشتر قرار گرفت.