صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع : جبهه ملی

تاریخ سند: 5 بهمن 1342


موضوع : جبهه ملی


متن سند:

شماره : 1129/ ن سران و فعالین جبهه ملی با توسل به دکتر عبداله معظمی1 و مهندس شریف امامی2 رئیس مجلس سنا در تلاشند تا در مدت بازداشت مهندس بازرگان استاد دانشگاه که در دادگاه بدوی نظامی به ده سال زندان محکوم شده است تخفیف کلی داده شود.
شنیده شده مهندس شریف امامی در اینمورد قول مساعد داده و از هم اکنون مشغول اقداماتی است که بلکه بتواند قبل از مراجعت اعلیحضرت همایون شاهنشاه به ایران زمینه این امر را فراهم نماید.
ضمنا بطوری که گفته شده مهندس ریاضی رئیس مجلس شورای ملی نیز به علت سابقه دوستی و همکاری با مهندس بازرگان مایل به کمک مشارالیه می باشد.
اصل در 1050 ـ ک به پرونده مهندس عبداله ریاضی ضمیمه و بایگانی فرمایید.
27 /11 /42

توضیحات سند:

1ـ عبداللّه معظمی در سال 1288 ش در گلپایگان بدنیا آمد، پدرش محمد معظم السلطان بود که در دوره های پنجم و ششم وکیل مجلس شد.
تحصیلات را در مکتب خانه ای در گلپایگان آغاز کرد و سپس برای ادامه تحصیل به تهران آمد و در مدرسه آلیانس اسم نوشت و پس از آن به مدرسه سن لویی رفت، اما توقفش در مدرسه سن لویی چندان دوامی نیافت و از آنجا به دارالفنون رفت و در سال 1308 در مسابقه محصلین اعزامی به اروپا شرکت کرد و رتبه ششم را بدست آورده به فرانسه رفت.
وی پس از سه سال، با کارشناسی حقوق از دانشگاه «اکس مارلی» فارغ التحصیل گردید.
پس از چندی در رشته علوم سیاسی اقتصادی دکترا گرفت.
و در سال 1316 به ایران بازگشت و کار خود را در وزارت کشور شروع کرد اما پس از 20 روز خود را به دانشکده افسری معرفی کرد و در سال 1317 درجه افسری گرفت.
وی در اواسط سال 1318 به وسیله دکتر شایگان که معاون دانشکده حقوق بود، کرسی دانشیاری آن دانشکده را اختیار کرد و در سال 1322 به استادی دانشکده حقوق رسید و سپس به معاونت و ریاست آن دانشکده ارتقاء یافت.
وی در دوره های 14 / 15 / 16 / 17 نماینده مجلس شورای ملی بود و در دوره 17 مجلس ریاست مجلس را به عهده گرفت اما ریاست وی چندی بیشتر طول نکشید.
در چهارمین دوره مجلس سنا وی از نامزدهای جبهه ملی بود اما پس از مدتی در اعتراض به فرمایشی بودن انتخابات، آن را رد کرد.
او برادر زن شریف امامی فراماسون بود .
این نزدیکی سببی باعث شد در پی کودتای 28 مرداد به درخواست اعضای متواری دولت به مخفیگاه آنان رفت و ترتیب معرفی مصدق و سایرین را به زاهدی داد.
عبداللّه معظمی سرانجام در روز دهم آذر 1350 در گذشت.
2ـ جعفر شریف امامی فرزند حاج محمدحسین نظام الاسلام، در 27 خرداد 1291 ش در تهران متولد شد.
پدر او، از روحانیون تهران در دوران متأخر قاجاریه بود که از ناصرالدین شاه لقب «معتمدالشریعه» و از مظفرالدینشاه لقب «نظام الاسلام» دریافت داشت.
جعفر شریف امامی تحصیلات متوسطه را در تهران به پایان رسانید و برای ادامه تحصیل به سوئد و آلمان رفت و آخرین مدرک تحصیلی خود را در رشته برق کسب نمود.
او در ایران، در راه آهن دولتی شاغل بود و به معاونت این سازمان رسید.
در سال 1324 به مدیرعاملی بنگاه آبیاری و در تیر و اسفند 1329 در دولت رزم آرا به وزارت راه رسید، جعفر شریف امامی در دولت سپهبد فضل اللّه زاهدی مدیریت عامل سازمان برنامه را به دست گرفت و در سال 1333 به سناتوری تهران انتخاب شد.
شریف امامی در دولت دکتر منوچهر اقبال وزیر صنایع و معادن شد و در شهریور 1339به نخست وزیری رسید.
دولت مستعجل شریف امامی ثمره یک دوره تنشهای جدّی در روابط ایران و آمریکا بود.
تشدید فعالیت جناحهای وابسته به «حزب دمکرات» آمریکا در ایران به اعتصاب معلمین و شهادت دکتر ابوالحسن خانعلی و سرانجام سقوط دولت شریف امامی، در اردیبهشت 1340 انجامید.
او در سال 1342 ریاست مجلس سنا را به دست گرفت و تا آستانه انقلاب اسلامی ایران، به مدت 15 سال، در این سمت بود.
جعفر شریف امامی در مرداد 1346 به ریاست مجلس مؤسسان سوم رسید که وظیفه داشت نیابت سلطنت فرح پهلوی را تسجیل کند.
با آغاز امواج انقلاب اسلامی ایران، محمدرضا پهلوی در یکی از واپسین تلاشهای خود به فراماسونری و استاد اعظم آن، جعفر شریف امامی متوسل شد و وی را در نقش دیرینش، به عنوان محور تفاهم و «آشتی» سیاستهای بیگانه مؤثر در ایران به صدارت رسانید.
باید افزود که برخلاف تصور شاه، هر چند شریف امامی طی دوران «شیخوخیت» خود، به عنوان سمبل «آشتی» و «تفاهم» کانونهای قدرت بیگانه وجهه ای اندوخته بود و لذا می توانست نمادی از «آشتی بین المللی» به شمار رود، ولی او هیچ گاه نتوانست در سطح مردم به عنوان یک چهره «وجیه الملّه» مطرح شود.
جعفر شریف امامی در تاریخ 14 /8 /1357 از صدارت استعفا داد و جای خود را به دولت نظامی ارتشبد غلامرضا ازهاری سپرد.
شریف امامی ثروت زیادی در دوران حیات خویش اندوخت و احمد شیبانی از نزدیکانش به فردوست اطلاع داده است که هنگام خروج از ایران زمان انقلاب 17 میلیون دلار به حساب خود در خارج ریخته بود.
شریف امامی از مهره های واسط و محلل به شمار می رفت که در شرایط بحرانی از او استفاده می شد.
یکبار پس از علاء و قبل از امینی، در سال 1339 و بار دیگر در اواخر عمر رژیم در سال 57 به سمت نخست وزیری رسید که نهایتا با وقوع حادثه 17 شهریور در زمان صدارت وی، او نیز از صحنه کنار رفت.
وی، از دوران جوانی عضو تشکیلات ماسونی بود و در تشکیلات ماسونی، به استاد اعظمی رسید و از چهره های وابسته به سیاست غرب بود.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به انگلیس پناهنده شد و در سال 1378، در آمریکا درگذشت.

منبع:

کتاب عبدالله ریاضی به روایت اسناد ساواک صفحه 37

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.