تاریخ سند: 15 آبان 1327
گزارش
متن سند:
طبق گزارش واصله روز گذشته جلسه کمیته مرکزی حزب توده و هیئت
عامله شورای متحده1 و سازمان جوانان با حضور دکتر کشاورز2 ـ دکتر
جودت3 ـ دکتر مهندس کیانوری ـ دکتر فروتن ـ احمد قاسمی4 ـ احسان
طبری5 ـ مهندس شرمینی ـ مهندس انصاری ـ صمد حکیمی6 ـ غلامعلی
بابازاده ـ مهندس درویش ـ اکبر شهابی ـ اکبر شاندارمری7 ـ مهندس کیمرام ـ
حسین اورنگ ـ محرم هاشم ـ خانم مریم فیروز ـ بانو اختر کامبخش ـ محبوب
عظیمی ـ محمد شورشیان و همتی در منزل دکتر کشاورز تشکیل گردیده و دکتر
رضا رادمنش8 تلگراف مورخه 30 اکتبر 1948 دبیر مسئول تشکیلات جوانان
فدراسیون جهانی را که از اتریش بامضاء (کیسیم انکا) بعنوان دکتر رادمنش
واصل شده بود و همچنین تلگراف کمیته مرکزی جوانان اتحاد جماهیر شوروی
را که از مسکو بامضاء چمدان اف
سازمان جوانان رسیده بود قرائت نمود.
متن تلگراف دبیر مسئول جوانان فدراسیون جهانی از اطریش به دکتر رادمنش
بشرح زیر بوده است :
آقای دکتر رادمنش تأسیس سومین سال فدراسیون جوانان دموکرات دنیا را
بتمام جوانان دنیا منجمله ایران تبریک گفته و ضمنا روزنامه و مجلات که تابحال
باین سازمان و دبیرخانه ارسال شده بود واصل گردید و بدینوسیله تشکر میکنیم
و در ضمن خواهشمند است آدرس و نشانی خودتان را بفوریت برای ما ارسال
دارید و روزنامه ها و مجلاتی را هم که بزبان روسی ـ انگلیسی و یا فرانسه از
طرف آن جمعیت و یا افراد متمایل بدست چپ منتشر میشود برای ما بفرستید.
مفاد تلگراف دوم مبنی بر تبریک و ابلاغ حکم اعطای پنج قطعه مدال افتخار و
لیاقت از طرف شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی به پنج کمیته ایالتی سازمان
جوانان مسکو ـ لنینگراد ـ سباستوپول ـ اکراین و بلوروسی بود.
پس از قرائت
تلگرافهای مزبور دکتر رادمنش پیشنهاد نمود کمیسیون تبلیغات متن هر تلگراف
را در جراید حزبی بطور اختصار درج نماید و پاسخ آنها نیز داده شود ـ سپس
احسان طبری تلگراف تبریکی را که بمناسبت تأسیس سی امین سال دولت
اتحاد جماهیر شوروی از طرف کمیته مرکزی حزب توده و شورای متحده و
سازمان جوانان و تشکیلات زنان تهیه نموده بود قرائت کرده و تصویب گردید که
دکتر رادمنش از طرف کمیته مرکزی ـ رضا روستا از طرف شورای متحده
مرکزی ـ مهندس شرمینی از طرف سازمان جوانان و بانو اختر کامبخش از طرف
تشکیلات زنان آنرا امضاء نمایند و رونوشت تلگراف مزبور را نیز به سندیکای
جهانی کارگران ایران و فدراسیون جوانان دموکرات و کمینفرم ارسال دارند.
جلسه مذکور در ساعت 24 خاتمه یافت.
توضیحات سند:
1ـ شورای متحد کارگران و
زحمتکشان
سازمان سندیکائی حزب توده
که پس از شهریور 1320 با
هدف جذب کارگران با
شعارهای صنفی ایجاد شد
کژراهه، احسان طبری، ص 356
2ـ دکتر فریدون کشاورز از
مؤسسین حزب توده، وزیر
فرهنگ کابینه قوام، لیدر
فراکسیون توده در مجلس 14
(1322 ش)، در سالهای 1330
از حزب توده کنار رفت و کتاب
«من متهم می کنم کمیته مرکزی
حزب توده را» را منتشر ساخت
کژراهه، احسان طبری، ص 342
3ـ دکتر حسین جودت استاد
فیزیک دانشگاه تهران و یکی
از فعالین برجسته حزب توده در
جنبش کارگری بود.
وی در
1287 در تبریز به دنیا آمد.
در
دانشسرای عالی تهران درس
خواند و با استفاده از بورس
دولتی برای ادامه تحصیل به
فرانسه رفت.
او فعالیت سیاسی
را از سال 1299 در حزب اتحاد
آذربایجان آغاز کرد.
پس از
شهریور 1320 به عضویت
حزب توده درآمد و در کنگره
اول به عضویت در کمیته مرکزی
و کمیسیون تفتیش کل انتخاب
شد، پس از آذر 1324 و تشکیل
حکومت خودمختار آذربایجان
به نمایندگی از اردبیل در کنگره
فرقه دمکرات انتخاب شد و
روزنامه حوادث را در اردبیل
منتشر کرد.
مدتی نیز عضو
عالیرتبه وزارت صنایع دولت
پیشه وری بود.
در 1325 به
تهران بازگشت و در 1327 به
عضویت کمیته مرکزی و هیئت
اجرائیه حزب توده انتخاب شد و
مسئولیت سازمان جوانان حزب
را بر عهده گرفت پس از بهمن
1327 دستگیر و به 5 سال
زندان محکوم شد، اما در آذر
1329 همراه 9 تن دیگر از سران
حزب توده از زندان گریخت،
مدتی مسئول تشکیلات کل
شهرستانها بود و از سال 1330
مسئولیت سازمان افسری حزب
توده را برعهده داشت و تا بهمن
1334 که از ایران خارج شد از
اعضای هیئت اجرائیه حزب به
شمار می رفت.
در همین سال
پس از مهاجرت به شوروی
مسئولیت کمیسیون مهاجرین
حزب را برعهده گرفت و از آن
تاریخ به بعد همواره در
مسئولیتهای مهم حزبی قرار
داشت وی در سال 1367 فوت
نمود.
4ـ احمد قاسمی از اعضای
اولیه حزب توده ایران که از
کنگره اول تا پلنوم یازدهم حزب
همواره در کمیته مرکزی و هیئت
اجرایی آن عضو بود، وی مدتی
مسئول سازمان ایالتی حزب در
گرگان و عضو کمیسیون تفتیش
کل بود و پس از سفر به مسکو
در 1331 مسئوولیت تشکیلات
کل شهرستانها را برعهده داشت.
او پس از پلنوم دهم (1341)
گرایش خود به مائوئیسم را
علنی کرد و بعد از اخراج شدن از
حزب در پلنوم یازدهم
(30 /10 /1343) «سازمان
انقلابی حزب توده ایران» را با همکاری غلامحسین فروتن و سفایی به وجود آورد و پس از آن سازمان مارکسیست لنینیست طوفان را پایه گزاری کرد.
5ـ صمد حکیمی از کارگران
راه آهن بود که پس از شهریور
1320 ابتدا با اتحادیه یوسف
افتخاری همکاری داشت، سپس
به رضا روستا و شورای متحده
پیوست (1326) او در
سازماندهی اتحادیه کارگران
راه آهن و اعتصاب سراسری آنان
در 1325 نقش به سزایی داشت و
مورد احترام کارگران بود.
در
کنگره دوم حزب توده (1327) به
عضویت کمیته مرکزی درآمد و
پس از بهمن 1327 برای مدتی
دستگیر و زندانی شد بعد از
آزادی از زندان به باکو رفت و تا
1334 تقریبا هیچ فعالیتی
نداشت.
در پلنوم چهارم حزب
توده (1336) به عنوان عضو
کمیته مرکزی حضور داشت، اما
به ممانعت از شرکت خود در
جلسات کمیته مرکزی شکایت
داشت.
در کنفرانس وحدت (مرداد
1339) که حزب توده و فرقه
دمکرات با یکدیگر متحد شدند
صمد حکیمی به پیشنهاد دانشیان
عضو کمیته مرکزی شد.
تاریخ مرگ وی به درستی
دانسته نیست، اما می دانیم که در
باکو درگذشت.
فرزند وی
مهندس علی حکیمی یکی از
کسانی بود که توسط عباسعلی
شهریاری جذب ساواک شد و به
همکاری با رژیم پهلوی
پرداخت.
خاطرات نورالدین کیانوری،
خاطرات پرویز اکتشافی، سیاست
و سازمان حزب توده
عضو کمیته مرکزی حزب توده از
کنگره دوم 1327
6ـ دکتر رضا رادمنش در یک
خانواده ملاک لاهیجانی بدنیا
آمد.
در نوجوانی به همراه گروه
خالو قربان در نهضت جنگل
شرکت داشت، پس از اتمام
تحصیلات و بازگشت به ایران به
همراه گروه «رشتی ها» دستگیر و
با گروه «53 نفر» محاکمه و به 5
سال زندان محکوم شد ـ در
کنگره دوم حزب (اردیبهشت
1327) به عنوان دبیر کل انتخاب
و تا پلنوم چهاردهم (مدت 20
سال) با همین عنوان در رابطه با
حزب توده فعالیت داشت در سال
1328 به اتحاد شوروی و سپس
به آلمان شرقی رفت و در 24
بهمن 1362 در سن 78 سالگی
درگذشت.
منبع:
کتاب
چپ در ایران - سازمان جوانان حزب توده به روایت اسناد ساواک صفحه 4