صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع : اظهارات حجتی

تاریخ سند: 2 خرداد 1338


موضوع : اظهارات حجتی


متن سند:

شماره : ج ـ 1006 / د ـ 1 علم و حزب توده : چندی قبل هنگام عزیمت شاه به شیراز علم لیدر حزب مردم با گرد آوردن عده ای به عنوان اعضا حزب مردم شعبه شیراز تظاهراتی بر پا نموده به دنبال این تظاهرات و میتینگ علم اظهاراتی نموده که قسمتی از این اظهارات مفهومش این می نمود که حالا موقع آن فرا رسیده که ما از وجود عناصر حزب توده که قبلاً در آن حزب عضو بوده و اینک بدون دخالت در امور سیاسی روز می گذرانند استفاده کنیم ضمنا اشاره به این مطالب نمود که جوان های روشنفکر و تحصیل کرده ما اگر در گذشته ندانسته با پذیرفتن مرام حزب توده و عضویت در آن حزب مرتکب اشتباهاتی شده اند اینک می توانند به جبران مافات با پذیرفتن عضویت حزب مردم برای فعالیت های سیاسی و اجتماعی خود را آماده سازند.
اگر به این اظهارات خوب مداقه و توجه کنیم دو نکته قابل توجه به چشم می خورد که علت العمل و هدف نهائی علم را از این دعوت ایادی توده چی ها روشن می سازد و این دو هدف ذیلاً تشریح می گردد.
1ـ تحبیب و ترضیه خاطر.
هدف نخستین مسلما در حال حاضر فعالیت های حزب توده بسیار بسیار محدود و از جنبه فعالیت های اجتماعی خارج و منحصرا اگر هم فعالیتی می نماید جنبه انفرادی دارد که آن هم به منظور سابوتاژ و تهیه و کسب خبر و در حقیقت جاسوسی است و باید عوامل باقیمانده این حزب را یک ستون پنجمی فرض نمود در این میان اعضا و افراد سابق حزب توده را می توان به دو دسته تقسیم کرد یک دسته افراد متعصب که در جریان 28 مرداد و پس از آن دستگیر و مدت ها زندانی و سپس با محروم شدن از حقوق اجتماعی آزاد شدند و یک دسته دیگر که چندان به حزب مؤمن نبوده و فقط عنوان سمپاتیزان را می شود به آنها اطلاق نمود.
روی سخن علم بیشتر با دسته اول بود تا دسته دوم چه در هر دو صورت وجود دسته اول برای حزب مردم به جهاتی که در آتی ذکر می شود هم برای حزب و هم برای کم کردن عناصر ناراضی کشور مفید به نظر علم می رسد به خوبی می دانیم که وضع بحرانی دنیا به خصوص در کشورهای عقب مانده یک عصیان و نارضایتی ایجاد نموده و روز به روز انقلاباتی که در پاره ای از کشورها می شود یک نکته به چشم می خورد و آن روح استقلال و آزادی است که ریشه این انقلابات از آن سرچشمه می گیرد در یک چنین شرائطی است که ارکان حاکمه فعلی ایران محیط ناراضی فعلی را برای بقای حکومت خود خطرناک تشخیص داده است و به همین جهت بنا به توصیه دربار و شخص شاه مقرر شده که علم کلیه این عناصر ناراضی و آشوب طلب را در یک جا جمع و ضمن اینکه آنها را مورد محبت و بخشش قرار می دهند وسائل اعاده حیثیت اجتماعی آنها را نیز فراهم خواهند ساخت و در مورد دسته دوم این عناصر در آتی بحث خواهد شد.
نظر توده ای ها با اظهارات علم.
به نظر می رسد که این اظهارات اخیر علم برای دسته اول یک مژده امید بخشی است و آنها می توانند از این فرصت نهایت درجه استفاده مادی و معنوی را ببرند کما اینکه شخص خود من با تماس عده ای از این افراد دسته اول به این حقیقت واقف شدم.
قدر مسلم این است که ایادی توده چی یک هدف آشکار و معینی دارند و آن این است که به هر طریق ممکن است وضعی فراهم شود که کشور زیر سلطه شوروی در آید برای آنها اینک این موقعیت بوجود آمده است که هم با دخول در حزب مردم حیثیت خود را اعاده داده و با استفاده از نفوذ کادر رهبری حزب که در کلیه دستگاههای دولتی و ملی گسترش دارد برای تامین منافع مادی خود اقدام کنند و هم در عین حال با اطلاعاتی که در زمینه فعالیت های حزبی و تشکیلاتی دارند رفته رفته در داخل حزب مردم یک تشکیلاتی را به وجود آورند که در آینده مثمر ثمر واقع شود.
حالا اگر حزب مردم یک حزب دولتی و یک تشکیلات استعماری است که بر هیچ کس پوشیده نیست برای آنها فرقی نمی کند نظر آنها خدمت به دولت شوروی است و بس.
پیروزی در انتخابات و رفرم حزبی.
هدف دوم.
در این جا علم ناچار است برای رسمیت دادن به حزب و ازدیاد افراد حزبی از دسته دوم به انضمام دسته اول عناصر توده ای استفاده کند چه به طوری که می دانیم و آشکار است حزب مردم یا حزب ملیون را جز یک عده معدود سرشناس و یک عده افراد ناوارد و بی اطلاع و مشتی مردم عامی کس دیگری تشکیل نداده است و تازه اگر همین عده را سر هم کنیم بیش از یکی دو هزار نفر نخواهند شد بنابراین لازمه عنوان حزب که بتوان آن را زنده طرز فکر یک اقلیت یا به عبارت دیگر اقلیت پارلمان تاریسمی که نماینده آرا اکثریت مردم یک کشور بعد از حزب اکثریت زمامدار (حزب ملیون) نامید که ضمنا با مقررات و قوانین هم وفق دهد (در قوانین یک حزب باید لااقل دارای پنج هزار نفر عضو باشد تا بتواند به عنوان حزب نامیده شود) و هم در صورت پیروزی هائی در انتخابات نگویند این حزب چگونه این آراء را به دست آورده آقای علم و کارگردانان حزب مردم ناچارند از دسته دوم حزب توده نیز استفاده کنند به این طریق با ارائه قدرت به دربار و دیپلماسی انگلیس و آمریکا علم تصمیم دارد این دسته دوم را نیز به عنوان اعضا حزب برای خود دست و پا کند از این حیث هم علم متنفع خواهد گردید زیرا افرادی که در حزب ملیون به چشم می خورند عموما یا مالک و فئودال و یا متنفذ محلی هستند و طبیعی است که وجود آنها با نفوذی که در بین دهاقین و اهالی شهرستان ها دارند می توانند برای پیروزی در انتخابات که پس از پایان عمر قلیل مجلس فعلی شروع خواهد گردید نقش عمده ای را بازی کنند و این خلائی است که علم می خواهد با استفاده از وجود دسته دوم ایادی توده چی آن را پر کرده و در مقابل حزب ملیون علم کند.
نقش افراد ملی وابسته به احزاب ملی باز در اینجا یک نکته قابل توجه به چشم می خورد و آن این است که چرا کلیه اظهارات علم روی ایادی و اعضا حزب توده دور می زند ولی کمتر از افراد و اعضا سایر دستجات ملی و احزاب ملی اسمی می برد دلیل آن پر واضح است زیرا علم و دارو دسته او به خوبی می دانند که احزاب ملی اینک با وجود کنترل های شدید به فعالیت و مبارزه خود علیه دستگاه حاکمه ادامه داده و می دهد و چون هدفشان استقلال و به دست آوردن آزادی است و به همین دلیل از جمله محالات است که این عناصر گول دسیسه های استعماری را بخورند و این امری است که بر علم پوشیده نمانده بود.
!

منبع:

کتاب حزب مردم به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 166



صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.