تاریخ سند: 27 خرداد 1348
متن سند:
از : 21 به : 316 شماره : 1563 /21 در ساعت 21 روز 25 /3 /48 شخص ناشناسی که در منزل با آیت اله گلپایگانی ملاقات نموده و درباره آقای حلبی1 یکی از افراد اهل علم تهران که صاحب نفوذ و جلسات متعددی دارد و بر علیه بهائیان فعالیت می کند مذاکره و شخص ناشناس به گلپایگانی می گوید اخیرا بین اطرافیان حلبی و خود حلبی اختلاف پیدا شده.گلپایگانی می گوید خبر دارم و می دانم بین اطرافیان حلبی اختلاف عقیده پیدا شده و حلبی با آنها مخالف است و اضافه نمود یک نفر از افراد خیلی فعال حلبی (محسنی) است و محسنی پیشنهاد نموده اگر ما بخواهیم این تشکیلات برقرار باشد بایستی یک هیئت مدیره تشکیل دهیم زیرا اگر قرار باشد تحت نظر یک نفر (که آقای حلبی باشد) اداره شود با از بین رفتن ایشان تشکیلات به هم خواهد خورد و از طرفی حلبی پیر است و فرتوت و نمی تواند رسیدگی کند.
گلپایگانی اضافه می کند حلبی با تشکیل هیئت مدیره مخالف است و فعلاً محسنی و چند نفر دیگر از حلبی ناراحت و ناراضی هستند ضمنا محسنی به مراتب بهتر از حلبی است و وی کسی است که جلسات و کنفرانسهای پانصد نفری را اداره می کند و تمام این جلسات را فعلاً محسنی تعطیل کرده و آن طور که من اطلاع دارم حدود 250 نفر از اعضای فعال آن کنار رفته اند و افرادی که در مجالس حلبی و محسنی شرکت می کنند از همه طبقات هستند حتی از مجلس شورای ملی و از مهندسین و معاونین ادارات و سرهنگها و افزود به هرحال بایستی بین آنها را اصلاح بدهیم.
شخص ناشناخته اظهار کرد حلبی را به قم دعوت کنید گلپایگانی گفت صلاح نیست و ممکن است عذر بیاورد و برای من بد است و افزود ما یک نفر شخص موردنظر خود را که آقای خزعلی است به تهران خواهیم فرستاد نزد حلبی گلپایگانی در خاتمه اضافه کرد مردم گول تشریفات بهائیها را می خورند و حلبی هم باید ظاهر مجالس را خوب حفظ کند در تهیه میز و صندلی و فرش و نظافت و غیره اقدام کند ولی او دست تنها نمی تواند زیرا در زمستان گذشته بهائیها چند نفر را دعوت کردند به عنوان مذاکره و دیدن کتاب بعد یک مرتبه چند نفر چماق به دست آمدند و کتک مفصلی به مسلمانها زدند که فعلاً پرونده آنها در دادسرا موجود است.
نظریه منبع : نظری ندارد.
نظریه رهبر عملیات : مفاد گزارش صحت دارد و می بایست در صورت تشکیل هیئت مدیره بررسیهای لازم درباره انتخاب افراد معمول گردد.
مرشد نظریه امنیت داخلی : با توجه به مفاد گزارش که مورد تأیید است و با در نظر گرفتن اختلافات حلبی و محسنی مداخله خزعلی نماینده گلپایگانی بایستی تحت نظر باشد و اگر قرار است با اعزام نماینده از طرف گلپایگانی اختلافات حل شود لازم است که در این مورد ترتیبی داده شود که حلبی به گفته نماینده گلپایگانی وقعی ننهاده که گلپایگانی ناگزیر او را دعوت و بعد حلبی دعوت را هم نپذیرد.
روحانی رئیس ساواک.
با نظر امنیت داخلی موافقم.
مهران آقای شکوری حلبی و محسنی هر دو دارای سابقه می باشند و سوابق امر در بخش 321 مضبوط است و آنان فعالیت ضد بهائی دارند مراتب به بخش 321 اعلام شود 2 /2 4 نسخه تکثیر شد.
یک نسخه به بخش 321 ارسال گردید 3 /4 /48 بهره برداری شد بایگانی ود 4 /4 /48
توضیحات سند:
1ـ شیخ محمود ذاکرزاده (تولایی) معروف به حلبی فرزند غلامرضا در سال 1298 شمسی در مشهد مقدس متولد گردید.پس از طی تحصیلات مقدماتی وارد حوزه علمیه مشهد شد وی از بنیانگزاران انجمن حجتیه بود که با استفاده از گرایش عمومی مردم به ویژه جوانان به سمت اندیشه های اسلامی پس از کودتای 28 مرداد 1332 با تأسیس تشکیلات گسترده به جذب نیروهای ساده مذهبی پرداخت با رهبری و نهضت امام خمینی بعد از قیام پانزده خرداد بکلی خط جدائی دین از سیاست را در پیش گرفت لذا در تقابل و تعارض با انقلاب اسلامی بود.
و از سوی دیگر تشکیلات خود را گسترش داد.
شیوه عضوگیری و جلسات مخفی انجمن جاذبه هایی داشت تا نیروهای مذهبی بدان بپیوندند.
فعالیتهای انجمن، خواسته یا ناخواسته مطلوب ساواک بود.
زیرا انرژی و قدرت فعال جوانان و تحصیل کردگانی که می توانستند بخش قابل توجهی از بار مبارزه را بر دوش بکشند، صرف آموزش نقاط ضعف مبانی فکری فرقه ضاله بهائیت و آثار و نوشته های بهائیان می شد! بی شک در این روند معلول، جای خود را به علت و انحراف از روش و منش اسلامیت می داد، به خصوص آن که بهائیت، ابزاری در دست استعمار و استبداد برای کوبیدن دین و تضعیف ایمان مردم بود.
خطر بهائیت از آنجا ناشی می شد که صهیونیسم و امپریالیسم اسرائیل و آمریکا در پشت قضیه و ایادی این فرقه در ارکان حکومت پهلوی رسوخ و نفوذ و بعضا سلطه پیدا کرده بودند، در برنامه عملی و اعلامی انجمن جایی برای مبارزه سیاسی علیه «استبداد» و «استعمار» وجود نداشت به همین دلیل این تشکیلات در طول فعالیتش از تعرض ساواک مصون ماند.
برخلاف آنچه انجمن بعد از انقلاب در نفوذ در دستگاههای سیاسی عمل نموده، در ماده 9 اساسنامه انجمن آمده است «انجمن به هیچ وجه در امور سیاسی مداخله نخواهد داشت.
در دوران انقلاب نیز انجمن حرکت های متضاد و متعارضی داشته، همواره به مسائل فرعی می پرداخت یا مسائل اصلی را سعی می کرد فرعی نماید.
» که حضرت امام چند بار صراحتا به انحراف انجمن اشاره نمودند.
آقای شیخ محمود حلبی در 26 دی ماه 1367 درگذشت.
ر.ک : حجت الاسلام حاج شیخ عباسعلی اسلامی، مرکز بررسی اسناد تاریخی، بهار 1383، مرکز بررسی اسناد تاریخی، صفحه 65.