موضوع: تحولات اخیر کشور و تأثیر احتمالى آن روى مأمورین ساواک
تاریخ سند: 28 مهر 1357
موضوع: تحولات اخیر کشور و تأثیر احتمالى آن روى مأمورین ساواک
متن سند:
سند شماره (144)به: 311 تاریخ رسیدن خبر به رهبر عملیات: 26 /7 /57
از: 20 ه 11 تاریخ گزارش: 28 /7 /57
گزارش خبر شماره گزارش: 15278 /20 ه 11
موضوع: تحولات اخیر کشور و تأثیر احتمالى آن روى مأمورین ساواک
با تحولاتى که در دو سه ماه اخیر در کشور رخ داده و مى‌دهد بیش از هر موضوع مخالفت مردم و دشمنى مردم و به ویژه مخالفین با ساواک است که براى انحلال این دستگاه و بالاخره انتقام از مسئولین و مأمورین آن روز شمارى مى‌کنند. باید این واقعیت را پذیرفت که ساواک در سال‌هاى گذشته باعث امنیت و ثبات کشور بوده و این دستگاههاى دولتى و مسئولین امر و عدم برنامه‌ریزى حکومتهاى وقت بوده است که نتوانسته است به مردم خدمت کند و بدین سبب علت اصلى نارضایتى مردم از اعمال مسئولین دولتها ناشى مى‌شود. در این میان تشکیلات ساواک از دو گروه اصلى تشکیل شده است اول مأمورین رسمى که نظامى یا شخصى هستند دوم مأمورینى که با ساواک همکارى داشته و از گوشه و کنار کسب اطلاعات مى‌کنند و در همه طبقات وجود دارند. حوادث دو سه ماه اخیر یک حالت نگرانى و تشویش خاطرى را باعث شده است که هیچکس نمى‌داند تا هفته یا ماه یا سال دیگر چه خواهد شد. حال در چنین شرایطى و با توجه به تغییر سیاست دولت و یا عقب‌نشینى دولت در برابر خواسته‌هاى مردم آیا وضع ساواک چه خواهد شد؟ و آیا در برابر قیام مردم و یا تغییر حکومت و غیره بر سر این مأمورین چه خواهد آمد؟ زیرا همان طورى که همه خانواده‌ها هم‌اکنون نگران تحصیل و آینده فرزندان خود هستند آیا امکان دارد که مأمورین رسمى و غیر رسمى ساواک نیز چنین اندیشه‌هایى را با خود مرور نکنند؟ زیرا در حال حاضر براى جلب رضایت مردم دولت و دستگاه هرگونه امتیازى را به مردم مى‌دهد ولى آیا مردم راضى و سیر مى‌شوند و آیا تا وقتى که به اعمال سابق ساواک و محاکمه مسئولین و مأمورین آن پرداخته نشود آنها ساواک را فراموش خواهند کرد؟ لذا در چنین اوضاع و احوالى درک و ارزشیابى روحیه مأمورین ساواک بسیار ضرورى است زیرا مثلاً شنیده شده که حدود دو هفته قبل مراسم عروسى یکى از فرزندان تیمسار معتضد معاون سابق ساواک و سفیر فعلى ایران در سوریه در تهران برگزار شده بود که در آن تیمسار زنگنه یکى دیگر از معاونین سابق ساواک و عده‌اى از مقامات ساواک حضور داشتند که قیافه و روحیه آنها به کلى مبین ترس و وحشتى بود که از فرداى خود دارند تا جائى که به قول عده‌اى بیشتر مقامات ساواک چند کیلو لاغر شده‌اند و در همان عروسى دو تیمسار فوق‌الذکر برخلاف سابق بیشتر با مردم مهربانى کرده و گرم مى‌گرفتند و به خصوص اطراف یکى دو نفر از قضات یا بازپرسان دادگسترى که در مراسم حضور داشتند بیشتر مى‌چرخیدند.
نتیجه آن که با تحولاتى که در کشور رخ داده و مى‌دهد باید روحیه مأمورین ساواک را دریافت و آنها را به فردا امیدوار ساخت زیرا عقب‌نشینى و تغییر سیاست کلى ایران طورى بوده است که عملاً همه و به ویژه مأمورین ساواک از فرداى خود بیمناکند ولى به حق یکى از دستگاههاى دولتى که خوشبختانه به فساد و چپاول مردم متهم نشده و از این نظر پاک و مبرى بوده است تنها دستگاه ساواک است که هم اکنون از هر طرف مورد حمله و انتقام مخالفین قرار گرفته‌اند.
نظریه شنبه: در بالا ذکر شده است.
نظریه یکشنبه: اصلح است باتوجه به اوضاع و احوال فعلى ایران و اتفاقاتى که رخ مى‌دهد بر همین اساس مأمورینى که با ساواک همکارى دارند به وسیله رهبران مربوطه توجیه شوند و امیدوار گردند و به آنان تاکید شود که از این جریانات هیچگونه نگرانى بدل راه ندهند و صمیمانه در جهت شناسائى افراد مغرض و عاملین خرابکاریها و تظاهرات بى‌رویه و خلاف قانون بیش از پیش کوشش کنند و به آنان متذکر گردند که دولت و ارتش شاهنشاهى کاملاً براوضاع مسلط مى‌باشد و این جریاناتى نیز که پیش مى‌آید در جهت احیا و بسط دادن هر چه بیشتر سیاست دمکراتیک رهبر کشور است که به واسطه مداراى نیروهاى انتظامى با آشوبگران پیش مى‌آید و خطرى جدى براى جامعه ندارد. بدیع
نظریه سه‌شنبه: ضمن تایید نظریه یکشنبه شایعات اخیر تا حدودى در روحیه پرسنلى که آگاهى کافى از تحولات اخیر و زیروبم‌هاى سیاسى ندارند. تأثیرگذارده و حتى شنیده شده است که صحبتهائى در مورد تعطیل کادر و حتى برچیدن ساواک مى‌شود که لازم است شدیداً با این شایعات پوچ مبارزه و پرسنل را به وضعیت فعلى مملکت و سیاست جهانى آگاه نمود. عارف
نظریه چهارشنبه: نظریه سه‌شنبه تایید مى‌گردد.
ضمناً با توجه به مفاد گزارش در روز 26 /7 /57 در سالن سخنرانى 20 ه جلسه‌اى با شرکت کلیه عوامل عملیاتى تشکیل و ریاست سازمان ضمن اشاره به تاریخچه وقایع متذکر شدند که دولت و ارتش کاملاً بر اوضاع مسلط مى‌باشند و در این وضعیت حساس کشور وظیفه فرد فرد سلسله مراتب عملیاتى را تشریح و پرسنل موجود را نسبت به وضع فعلى روشن و هدایت نمودند که نتایج حاصله مؤثر بوده است. ترجمان
اداره کل یکم و سوم: این گزارش را باید بررسى و مذاکره حضورى نمایند. 29 /7[ /57]