تاریخ سند: 17 دی 1356
ساعت 1120 روز 17/10/2536 عدهای زن که چادر مشکی به سر داشتهاند در حالی که پرچمی که روی آن نوشته شده بود «ما زنان مسلمان خراسان آزادی خواهران در بند را خواهانیم»
متن سند:
تاریخ: [17 /10 /2536[1356]]
تظاهرات و دستگیری
ساعت 1120 روز 17 /10 /2536 عدهای زن که چادر مشکی به سر داشتهاند در حالی که پرچمی که روی آن نوشته شده بود «ما زنان مسلمان خراسان آزادی خواهران در بند را خواهانیم»، با خود حمل میکردهاند، با دادن شعار مضره از طریق خیابان شاهرضای مشهد به طرف میدان شاه (محل برگزاری مراسم سالروز 17 دی)1 حرکت که بلافاصله مأموران انتظامی مداخله و در صدد دستگیری عاملین و متفرق ساختن آنها برآمدهاند، لیکن زنان مذکور با سنگ و پارهآجر به طرف مأموران حمله نمودهاند.
دو نفر مرد و 24 نفر از زنان مزبور که 8 نفر آنها دانشجوی دانشگاه فردوسی مشهد میباشند، دستگیر در بازرسی از یکی از زنان تعدادی اعلامیه مضره به دست آمده است.
دستگیرشدگان با پرونده امر تحویل ساواک محل شدهاند.
ارزیابی خبر . خبر صحت دارد.
گیرندگان . دفتر ویژه اطلاعات، کمیته مشترک ضدخرابکاری
آقای مجتبوی 30 /10
توضیحات سند:
1. رضـاخان در 11 آذر ماه 1314 شـمسی کـه محمود جـم را مأمـور تشکـیل کابینه میکند، از وی میپرسد: «چطور میشود ایـن چـادر چـاقچورها را از بـین بـرد؟ از وقتی که به ترکیه رفتم و زنهای آنها را دیدم که پیچه و حجاب را دور انداختهانـد، دیگـر از زن چادری بدم میآید. اصل چادر و چاقچور دشمن تـرقی و پیشرفت است. درست حکم یک دمل را پیدا کـرده کـه بـاید بـا احتیاط بـه آن نـیشتر زد.» وی پس از مشورت با جم، در روز 17 دی 1314 شمسی هـمسر و دختران خود (تاجالملوک، شمس و اشرف) را بدون حجاب بیرون میآورد تا همراه وی در جشـن دانشسـرای مـقدماتی شـرکت کنند. در این مـراسـم هـمسران وزرا و جـمعی از مقامات مملکتی نیز بدون حجاب هـمراه با شوهرانشان شرکت داشتند. در پایان مراسم رضـاخان بـه جـم (نخستوزیر) دستور داد که باز هم از این قبیل جلسات تشکیل دهد تا بانوان کشور بـیشتر بـه وضع جدید و معاشرت با مردان آشنا گردند! از آن پس جشنهای متعدد برای این کار ترتیب داد و به مأموران نیز دستور اکـید داد که با بانوانی که با حجاب ظاهر میشوند با خشونت رفتار کنند و حجاب را از سر آنان بردارند. (ر.ک: کشف حجاب، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 2 جلد)
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 10 صفحه 135