مؤسسه حسینیه ارشاد
مؤسسه حسینیه ارشاد
متن سند:
مؤسسه حسینیه ارشاد که از سال 1346 با ثبت در دفتر مؤسسات غیرانتفاعی (ثبت کل) و اخذ اجازه تأسیس از اداره اطلاعات شهربانی کل کشور، فعالیت علمی و تحقیقی دینی و آموزش مذهبی خود را آغاز کرده است، بر اساس ماده 3 اساسنامه مصوبه اش همواره کوشا بوده است که کلیه فعالیتهای مذهبی مؤسسه را در زمینه های علوم اسلامی و تحقیقات دینی اختصاص داده و از این طریق اسلام را در قالب فرهنگ اصیل و راستینش به نسل فراری از مذهب عرضه نماید و از حاصل این کوششها و مجاهدت ملی و میهنی اسلامی و تنظیم برنامه های دینی در چهار بخش، تحقیقات علمی، آموزش مذهبی، تبلیغ و خدمات دینی، حدود شصت جلد کتاب و رساله علمی منتشر و در دسترس علاقمندان به این علوم قرار دهد اکنون نیز بدون اینکه نیازی به مراجعه به گذشته و تکرار مسائل اساسی مورد نظر باشد، به منظور آغاز فعالیت علمی مجدد این مؤسسه بر اساس تحقیقاتی که انجام شده است، سه طرح اجرائی (فوری ـ کوتاه مدت و طرح اجرایی بلند مدت) پیشنهاد می نماید تا در صورت موافقت به نحو مطلوب و موجهی به خدمت صادقانه خود ادامه دهد.فصل اول ـ طرح اجرایی فوری انجام این طرح در صورت موافقت مقامات محترم، از تاریخ ابلاغ حداکثر تا یک ماه به مورد اجرا گذارده می شود که تفصیل هر یک از برنامه ها و نام و مشخصات مسئولین و اجراکنندگان آن قبل از آغاز اعلام خواهد شد.
الف ـ بخش تحقیقات علمی و دینی : در این بخش پنج نفر از محققان اسلامی شرکت دارند که به کار بررسی و تحقیق درباره ده موضوع از مسائل مختلف اسلامی به شرح زیر خواهند پرداخت : 1ـ خداپرستی و مباحث توحیدی و وجهه فلسفی و علمی و مذهبی آن.
2ـ سیره رسول اکرم (ص) 3ـ سیره ائمه اطهار (ع) 4ـ سنت و تحقیق اجتهادی و انتقادی درباره احادیث.
5ـ ترجمه دقیق و رسای قرآن مجید به فارسی که حاوی دقتهای علمی و زیبایی ادبی و ذوق نویسندگی در انتخاب کلمات و عبارات باشد.
6ـ ترجمه دقیق و رسای نهج البلاغه به فارسی که از دقتهای علمی و زیبایی ادبی برخوردار باشد.
7ـ ترجمه دقیق و روان صحیفه سجادیه.
8ـ مباحث علمی اقتصاد و مالکیت در اسلام.
9ـ چندین موضوع مختلف علمی و اجتماعی جدید که تاکنون از نظر فقه اسلامی درباره آنها تحقیقی صورت نگرفته است مانند بانکداری، بیمه، شخصیت حقوقی و غیره.
10ـ خلاصه ای از اصول و عقاید استدلالی مذهب شیعه و مباحث «اخلاق» برای نوآموزان.
حاصل این تحقیقات در رساله هایی به تدریج چاپ و منتشر خواهد شد.
از آنجا که این هیأت در مدت تعطیل بخش تبلیغاتی حسینیه ارشاد نیز متناوبا به کارهای تحقیقی اشتغال داشته و آثاری تدوین کرده اند، تصور می رود در سه ماهه اول آغاز فعالیت مجدد حسینیه چندین بحث تحقیقی و ترجمه، چاپ و منتشر گردد، ضمنا بعضی از این آثار تحقیقی به صورت کنفرانس از طرف محققان موصوف در تالار حسینیه عرضه می گردد.
بودجه و تعهدات مالی این بخش ماهیانه یکصد و پنجاه هزار ریال برآورد می شود که از محل عواید انتشارات رسالات تحقیقی و اهدایی اعضاء حسینیه تأمین خواهد شد.
ب ـ بخش آموزش مذهبی: در این بخش با استفاده از اساتید فن، کلاسهایی به طور روزانه و شبانه برای بانوان و آقایان دایر خواهد شد که دروس اسلامی به شرح زیر در آنجا تدریس می شود : 1ـ کلاس قرآن شناسی، شامل آموزش قرآن یا متن شناسی با متد جدید برای نوآموزان.
2ـ کلاس آموزش زبان عربی به طور ساده «صرف و نحو با متد جدید آموزش زبان».
3ـ کلاس محاوره و مکالمه عربی.
4ـ کلاس درس تفسیر و ترجمه ساده قرآن.
5ـ کلاس درس اصول و عقاید استدلالی اسلامی.
6ـ کلاس فن بیان و تمرین خطابه.
بودجه و تعهدات مالی این بخش و حق التدریس اساتید از محل وصول شهریه مختصری از شاگردان تأمین خواهد شد.
ج ـ بخش انتشارات و ترجمه آثار اسلامی : این بخش با استفاده از متخصصین و مترجمین ورزیده، به کار ترجمه و آثار مؤلفین اسلامی ایرانی به زبانهای خارجی و همچنین ترجمه آثار ارزنده مؤلفین خارجی درباره اسلام به زبان فارسی خواهد پرداخت و ضمنا با یک بررسی اجمالی در آثار و نشریات مؤسسه ارشاد به تجدید چاپ کتب و رسالات گذشته و آثار جدید اقدام خواهد کرد که در صورت تصویب در عرض چند ماه، حدود سی جلد کتاب و رساله تحقیقاتی علمی و دینی چاپ و منتشر خواهد شد.
بودجه و تعهدات مالی این بخش از محل عواید انتشارات حسینیه ارشاد و اهدایی اعضاء تأمین می گردد.
د ـ بخش تبلیغ مذهبی : از آنجا که با ارائه کار بخش تحقیقاتی و تشکیل هیأت تحقیقاتی اسلامی مرکب از اساتید دانشگاه زیر نظر و سرپرستی آقای دکتر نصر به منظور انجام کنفرانسهای علمی و سمینارها و کنگره های اسلامی اکثر جلسات تالار بزرگ حسینیه اشغال خواهد شد، تصور می رود دیگر نیازی به کثرت جلسات تبلیغی و وعظ و خطابه عادی نداشته باشد، علیهذا جلسات وعظ و خطابه های مذهبی منحصر می گردد به ایام مخصوص وفیات و اعیاد اسلامی که مستمعین حسینیه انتظار اجرای صحیح آن را دارند و مسلما این قبیل جلسات در طول سال از بیست و پنج جلسه تجاوز نخواهد کرد و می توان برنامه های آن را با تعیین موضوعات سخنرانی و نام و مشخصات سخنرانان و تاریخ اجرای آن قبلاً اعلام نمود.
با این ترتیب برنامه های تبلیغی مذهبی حسینیه می تواند از تاریخ ابلاغ موافقت با آغاز فعالیت مجدد مؤسسه، ظرف بیست روز در دو بخش جداگانه شامل : «برنامه مذهبی اختصاصی بانوان»، «برنامه مذهبی عمومی» با شرکت سخنرانان دانشمند و خطبای شهیر اسلامی شروع گردد.
بودجه و تعهدات مالی این بخش از محل اهدایی اعضاء و نذورات اشخاص خیّر تأمین خواهد شد.
فصل دوم ـ طرح اجرایی کوتاه مدت انجام این طرح در صورت موافقت مقامات محترم از تاریخ ابلاغ حداکثر تا شش ماه به مورد اجراء گذارده می شود که جزئیات برنامه آن قبل از آغاز اعلام خواهد شد.
الف ـ بخش تحقیقاتی سمینارها و مصاحبه های علمی و کنگره ها : بر اساس مذاکراتی که در دو نوبت با آقای دکتر نصر به عمل آمد، معظم له موافقت فرمودند که با دعوت از یک هیأت تحقیقاتی علمی مرکب از دانشمندان و اساتید دانشگاه کنفرانسهایی در تالار حسینیه ارشاد تحت نظر و سرپرستی خودشان درباره مسائل مختلف علمی اسلامی اجرا نمایند که متن آنها به انضمام مصاحبه های علمی و مباحث کنگره های اسلامی به صورت کتاب و رساله از طرف سازمان انتشارات حسینیه چاپ و منتشر گردد و در صورت موفقیت به تأسیس یک مؤسسه تحقیقاتی علمی اسلامی اقدام شود تا با سرمایه گذاری مؤسسه ارشاد و استفاده از سازمان و مرکز آمار و اسناد و منابع تحقیقی اسلامی این مؤسسه، حسینیه ارشاد به یک سازمان و مرکز علمی آماده برای مراجعه دانشمندان و محققان داخلی و خارجی و همچنین اسلام شناسان و مستشرقین تبدیل گردد.
سازمان و برنامه کار این بخش به انضمام بودجه و میزان تعهدات بایستی از طرف آقای دکتر نصر تهیه و آماده شود تا مؤسسه ارشاد برای تأمین اعتبار آن اقدام نماید.
ب ـ بخش کتابخانه و قرائتخانه حسینیه ارشاد : ساختمان کتابخانه و قرائتخانه حسینیه ارشاد که شامل مخزنهای متعدد به ظرفیت یکصد هزار جلد کتاب و تالار قرائتخانه به مساحت سیصد متر مربع می باشد به اتمام رسیده و با نصب تأسیسات و قفسه بندی، در ظرف مدت کوتاهی قابل استفاده و بهره برداری است و فعلاً خود مؤسسه حدود شش هزار جلد کتاب مفید اسلامی اعم از چاپی و خطی اهدایی اشخاص را آماده استفاده دارد که تصور می رود به محض شروع کار و اقدام به جمع آوری کتاب این تعداد تا سی هزار جلد افزایش یابد.
بودجه و تعهدات مالی این بخش از محل اهدایی اعضاء و مراجعه به اشخاص خیّر تأمین خواهد شد.
ج ـ کتابخانه سیار : از آنجا که در اثر توسعه تعلیمات اجباری و پیشرفت تعلیمات متوسطه و عالی و گسترش وسایل ارتباط جمعی و تبلیغی، رشد زندگی شهری، خودآگاهی اجتماعی و مذهبی و مبادلات اقتصادی و فرهنگی تحصیلات خارجی و آموزش زبان، «مطالعه» را به صورت یک ضرورت اجتناب ناپذیر درآورده است، لذا خانواده ها ضرورت کتاب را در زندگی فردی و خانوادگی حس کرده اند و چنانچه کتاب خوب به خانه نیاورند مسلما کتاب بد، به جای آن به خانه خواهد آمد و از طرفی برای تشخیص کتاب خوب هیچ وسیله و راهنمای مطمئن و آگاهی نیست، به خصوص در بازار آشفته کتاب و مجله و مطبوعات، امروز کار انتخاب و شناخت کتاب خوب، کاری است دشوار که جز از افراد خبره و کتابشناس ساخته نیست و طبعا هر خانواده از وجود این مشکلات رنج می برد و نمی داند چگونه و با چه مارکی و ملاکی کتاب خوب مورد نیاز فرزندان خود را تهیه کند و با توجه به این که مشکل اقتصادی تهیه کتاب و یا مراجعه به کتابخانه های عمومی هم مزید بر علت است، از این نظر حسینیه ارشاد برای تأمین خوراک فکری و علمی و اعتقادی سالم و مطمئن برای هر خانواده و مبارزه با آثار مسموم کتابهای فاسد و به جهت بالا بردن سطح دانش و شعور عمومی و پرورش فکری جوانان، طرح تأسیس یک کتابخانه سیار را تهیه کرده است که تحت نظر هیأتی از دانشمندان و محققان رشته های مختلف علمی، اولاً از میان کتابهای موجود فهرستی از آثار سودمند را تهیه و در ثانی هر ماهه از میان کتبی که در ایران منتشر می شود یا از خارج می رسد تدوین و در اختیار خانواده ها و خوانندگان قرار دهد تا با قبول عضویت و صدور کارت اشتراک در قبال تأدیه حق عضویت ناچیزی، کتاب مورد درخواست خود را به وسیله اتومبیلهای مخصوص کتابخانه سیار دریافت کند.
ساختمان و محل جمع آوری کتابهای این کتابخانه در ساختمان مرکزی حسینیه ارشاد تأمین و آماده شده و بودجه و تعهدات مالی برای خرید اتومبیل مخصوص کتابخانه سیار و کتب مورد نیاز از طریق مراجعه به اشخاص خیر و عواید حاصله از وصول حق عضویت تأمین می گردد.
د ـ بخش معارف اسلامی : در این بخش از شعرا و نویسندگان متعهد و دانشمند معاصر تحت نظر مسئولین ذیصلاح دعوت خواهد شد که به کار تحقیق و بررسی ادبیات و شعر قدیم و جدید اسلامی و خدمات متقابل ایران و اسلام در این راه پرداخته و درباره مسائل زیر : 1ـ شعر و شعرای عقیده و مردم.
2ـ نقش اجتماعی و فکری شعر در تاریخ اسلام.
3ـ مکتبها و سبکها و انواع شعر.
4ـ شعر و ادب متعهد.
5ـ شعر و ادب خاص مذهبی.
6ـ ادبیات و شعر جدید.
7ـ شعر نو و شعرای نوپرداز فارسی زبان.
8ـ ادبیات و شعر اسلامی.
9ـ شعرا و نویسندگان بزرگ در جامعه های معاصر اسلامی.
جلسات تحقیقی و کنفرانس و شعرخوانی، لااقل هر دو هفته یک بار با دعوت عموم در تالار حسینیه تشکیل دهند، که طبعا نتیجه بهترین کار تحقیقی این هیأت، چاپ و منتشر خواهد شد.
بودجه و تعهدات مالی این بخش بسیار ناچیز است که از محل عواید انتشارات حسینیه تأمین خواهد شد.
ه ـ بخش حج و شعائر اسلامی : مؤسسه ارشاد در امر شرکت در مراسم حج و شعائر اسلامی سابقه کافی و تجربیات گرانبهایی دارد که حاصل کار و تحقیقات خود را در مجموعه ای از کنفرانسهای علمی و تحقیقی جمع آوری و قسمتی از آن را منتشر کرده است.
در این بخش صرفنظر از تأمین رفاه و آسایش زائران حسینیه ارشاد در شهرهای مقدس، مکه، مدینه، منا و عرفات که سوابق روشن و ممتاز آن در وزارت کشور و اداره اطلاعات شهربانی کل کشور موجود است، در طول یک ماه سفر حج، تحت عنوان «برنامه یک ماه پا به پای پیغمبر (ص)» به معرفی و بازدید آثار تاریخی اسلامی در شبه جزیره، آموزش تاریخ و سیره پیغمبر در محل و آموزش فلسفه حج و مناسک تحلیلی حج و اجرای کامل آن، می پرداخت که آثار و نتایج سودمند این برنامه در طول پنج سال شرکت مستمر حسینیه در مراسم حج به خوبی مشهود و هویدا بوده است.
تنها اشکال حسینیه ارشاد در اجراء و انجام این خدمت دینی و شرکت در مراسم حج سالیانه، این است که از نظر حیثیت مذهبی و اجتماعی نمی تواند در ردیف حمله داران موجود قرار گرفته و به جهت وجهه تبلیغی اش از نظر تعداد افراد و اعضاء شرکت کننده در محدودیت می باشد و با وجود غیر انتفاعی بودن مؤسسه و صرف عواید حاصله در راه مسائل علمی و تحقیق دینی از اخذ هر گونه امتیازی محروم گردد.
از نظر بودجه و تعهدات مالی در این بخش هیچ گونه مشکلی در بین نیست، زیرا حسینیه اثاثیه و وسایل کامل پذیرایی 150 نفر زائر را از بهترین نوع و مدرن ترین آن برای اقامت در سه شهر مدینه، مکه، منا و عرفات در انبار مکه موجود دارد که حدود چهار میلیون ریال ارزش آن بوده است.
و ـ بخش تعاون : مسئولین این بخش برای انجام خدمات عمومی ملی و تعاونی، در موقع بروز حوادث طبیعی آماده خدمت هستند تا با جمع آوری اعانه از افراد خیر و نیکوکار از طریق تشکیل جلسات تبلیغی و سخنرانی در حسینیه ارشاد به کمک آسیب دیدگان بپردازند.
نمونه فعالیت این بخش شرکت در امر نوسازی مناطق زلزله زده خراسان و احداث چهار دستگاه حمام عمومی بزرگ و گرم خانه و مسجد در شهر فردوس بوده است که تا این تاریخ نیز از آنها بهره برداری می شود.
فصل سوم ـ طرح اجرایی بلند مدت : انجام این طرح در صورت موافقت مقامات محترم حداکثر تا یک سال برای تأسیس مؤسسه رسمی «مرکز آمار و اسناد و منابع تحقیقی اسلامی» و انتخاب و استخدام محققین اسلامی و جمع آوری کتب و آثار شیعی و مدت دو سال برای عملیات ساختمانی و تأسیساتی این مرکز، وقت لازم دارد تا آماده کار شود.
برای تأسیس این مؤسسه قبلاً با آقای دکتر نصر مذاکره شده وایشان هم تأیید کرده اند که حسینیه ارشاد بایستی در یک سطح علمی و تحقیقاتی اسلامی با شرکت محققان اسلامی و اساتید دانشمند دانشگاه به وظیفه خود قیام و اقدام نماید و موافقت خود را با قبول و شرکت در این برنامه تحقیقاتی اعلام داشتند.
هدف این مرکز عبارتست از : 1ـ جمع آوری کلیه منابع تحقیق و کتب تاریخی و کلامی و فقهی و فلسفی و ادبی اسلامی.
2ـ تهیه کلیه آثاری که نویسندگان و محققان اسلامی و خارجی به هر زبانی در دنیا منتشر کرده اند.
3ـ تهیه میکروفیلم یا فتوکپی از همه نسخ خطی موجود در کتابخانه ها و موزه ها و کتابخانه های خصوصی که در جهان موجود است و به کار تحقیق و مطالعات اسلامی خواهد آمد.
4ـ تهیه کلکسیون کاملی از اسلایدها، عکسها و نقشه ها و راهنماهای ویژه آثار هنری و باستانشناسی و معماری اسلامی که در دنیای امروز موجود است.
5ـ جمع آوری کلیه رسالات، بروشورها، مقالات و روزنامه ها و مجلاتی که درباره یکی از موضوعات مربوط به اسلام در جهان انتشار یافته است.
6ـ مبادله و خرید آبونمان مجلات تحقیقی و خبری که درباره اسلام از طرف مؤسسات علمی و تحقیقی کشورهای مختلف جهان منتشر می شود.
7ـ ارتباط با مراکز اسناد آمار و کتابخانه ها و مجامع علمی و شرق شناسی و دانشگاهها.
8ـ تهیه وسایل فنی تحقیق و مطالعه و نگهداری کتب و نسخ خطی و میکروفیلم.
9ـ جمع آوری کلیه نوارهای ضبط کنگره های مهم اسلامی یا جهانی مربوط به اسلام.
10ـ تدوین فهرست علمی و متدیک کلیه منابع و کتب و مقالات و نسخ خطی به زبانهای مختلف بر حسب موضوعات برای تسهیل در کار تحقیقی و مراجعه دانشمندان و نویسندگان و مستشرقان و اسلام شناسان ایرانی و غیر ایرانی و دانشجویانی که در یکی از زمینه های اسلامی رساله دکترا تهیه می کنند و نیز محققان و مبلغان و دانش پژوهان مؤسسه ارشاد.
11ـ تهیه آثار کاملی از اسناد تاریخی و علمی شیعی، کلیه کتابها و نسخ خطی که علمای شیعه در هر باب نوشته اند، تمام مقالات و آثاری که به زبانهای مختلف درباره شیعه منتشر می شود.
مؤسسه حسینیه ارشاد برای تأسیس این مرکز فعلاً یک صد میلیون ریال بودجه پیش بینی کرده است که پنجاه میلیون ریال آن بهای زمین زیربنای این مؤسسه می باشد و خوشبختانه، حسینیه این زمین را در ضلع شرقی ساختمان به مساحت دو هزار متر مربع در اختیار دارد و باقیمانده بودجه فوق بایستی از طریق مراجعه به اشخاص خیر و نیکوکار تأمین گردد.
حسینیه ارشاد از کلیه صاحبنظران انتظار دارد، چنانچه در مجموع این سه طرح پیشنهادی نقصی وجود داشته باشد یا احتمالاً محتاج به اصلاح باشد از هر گونه راهنمایی دریغ نفرمایند و در خاتمه معروض می دارد که طرح تفصیلی تأسیس یک دانشکده علوم اسلامی در حسینیه ارشاد از طرف عده ای از محققان اسلامی قبلاً تهیه و تنظیم گردیده که در یک کنفرانس عمومی جزئیات آن اعلام و مورد تأیید قرار گرفته است و این رساله در همان وقت تحت عنوان «چه باید کرد» منتشر شده است که امید است پس از بررسی و تصویب مورد اجرا و اقدام واقع شود.
به علاوه ناصر میناچی مقدم که مدیر امور کلی حسینیه بود در تاریخ 26 /8 /53 به اتهام اقدام علیه امنیت کشور بازداشت گردید.
در تاریخ 9 /11 /53 ناصر میناچی معروضه ای درباره حسینیه ارشاد تقدیم و بر آن اساس گزارشی به عرض رسید که چون با دکتر نصر رئیس دانشگاه صنعتی آریامهر مسئله استفاده از این مؤسسه به عنوان یک کانون تحقیق علمی اسلامی مذاکره شده و او در این مورد صاحبنظر است بررسیهای لازم برای تهیه طرح در این مورد به عمل آید که مراتب به عرض رسید و مقرر فرمودند «اقدام شود».
پس از بررسیهای لازم درباره امکانات حسینیه ارشاد و مذاکره با ناصر میناچی مقدم (هنوز در بازداشت است) طرحی تهیه شد که در سه مرحله به مورد اجراء گذاشته شود که عین این طرح به ضمیمه تقدیم می گردد.
نظریه : طرح مزبور از نقطه نظر ایجاد یک گروه تحقیق عالیرتبه اسلامی و تبدیل حسینیه ارشاد به یک مرکز عمده تحقیقات علمی اسلامی آبرومند می تواند تأمین کننده نظر باشد.
منتهی لازم است در این مورد امکانات و شرایط کشور نیز ملحوظ نظر قرار گیرد و صاحبنظران در این مورد نظریه بدهند.
عین طرح را تقدیم و به عرض می رساند که در صورت تصویب : 1ـ ناصر میناچی مقدم که به اندازه کافی متنبه شده و آماده همه گونه همکاری است از زندان آزاد شود.
2ـ درباره این طرح چنانچه مصلحت باشد جلسه ای با حضور دکتر نصر، دکتر آزمون، صاحبنظران سازمان اوقاف و عنداللزوم نماینده دانشگاه تهران و نماینده ذیصلاح ساواک بررسی و اساس بررسی و تهیه طرح یا تصویب همین طرح ریخته شود و پیشنهاد نهایی برای تجدید فعالیت منطقی و توأم با صلاح مملکت در حسینیه مزبور تقدیم گردد.
موکول به اوامر عالیست.
مذاکره شد ـ ثابتی 23 /1 /54 مذاکره شد : مقرر فرمودند، 1ـ در مورد حسینیه ارشاد فعلاً بماند 2ـ در مورد میناچی مقدم اگر رفع سوءظن شده آزاد گردد.
25 /1 /54